Dit is een overzicht van de behandelde begrippen in de hoorcolleges van de cursus Inleiding Klinische Neuropsychologie. Deze lijst is samengesteld aan de hand van de hoorcollegeslides (H14 t/m H21).
Efference copy De achterste pariëtale cortex ontvangt een kopie van motorische
commando’s en vergelijkt deze met somatosensorische feedback
afkomstig uit primaire somatosensorische cortex. Indien de
uitgevoerde beweging afwijkt van het bewegingsplan, wordt de
beweging gecorrigeerd.
Afferente parese Stoornissen in de afferente feedback uit het lichaam (bijv. over
positie ledematen) met als gevolg onhandige, ongecoördineerde
motoriek.
Astereognosie Gebrekkige herkenning van voorwerpen op de tast.
Simultaneous extinction Problemen met waarnemen van twee of meer gelijktijdig
aangeboden tactiele stimuli (meestal het geval bij rechtszijdige
laesies).
Blind touch Somatosensorische stimulus niet voelen (geen stimulusdetectie)
maar wel kunnen lokaliseren. Dit is analoog aan ‘blindsight’.
Asomatognosie Verlies van kennis of gevoel van het eigen lichaam of lichamelijke
conditie (meestal bij rechtszijdige laesies), bijvoorbeeld:
- Negeren van lichamelijke sensaties, bijvoorbeeld pijn of
ziekte.
- Lichaamsdelen niet kunnen lokaliseren en benoemen;
rechts-links verwarring.
- Vingeragnosie (meestal het geval bij linkszijdige laesies; kan
samen gaan met dyscalculie/acalculie).
Optische ataxie Problemen met visueel gestuurde reikbewegingen.
Syndroom van Balint Combinatie van optische ataxie, problemen met fixatie van visuele
stimulus, en beperking van de aandacht tot één object in de ruimte.
Contralateraal neglect Dit is meestal het geval bij rechtszijdige laesies
- Negeren van contralaterale lichaamshelft (bijv. problemen
met aankleden).
- Negeren van zintuigelijke informatie contralateraal t.o.v. de
laesie.
Dit is eerder een selectieve aandachtsstoornis dan een
waarnemingsstoornis.
Constructieve apraxie Problemen met ruimtelijke taken zoals bouwen, tekenen, puzzelen,
knippen (sterker bij rechtszijdige dan bij linkszijdige laesies).
Ideomotorische apraxie Problemen met imiteren of maken van gebaren of een reeks
bewegingen (dit is het geval bij een linkszijdige laesie).
Agrafie Problemen met schrijven (dit is het geval bij een linkszijdige laesie).
Acalculie/dyscalculie Problemen met rekenen (bij linkszijdige laesie).
Hoofdstuk 15: The Temporal Lobes
Cross-modal matching Betrokken bij de categorisering van auditieve en visuele stimuli in
objectcategorieën (bijv. vogels). Polymodale cellen in de sulcus
temporalis superior (STS) spelen hierbij een rol.
Sociale cognitie (“theory of Analyse van sociale betekenis van gelaatsexpressies,
mind”) lichaamshouding, blikrichting, bewegingsrichting en vocalisatie.
“Faces are special” Temporaalkwab heeft specifieke gebieden voor de analyse van
identiteit en expressie van rechtopstaande gezichten. Alleen
rechtopstaande gezichten worden snel herkend. In niet-
, rechtopstaande gezichten zijn afwijkingen van het normale beeld
moeilijk te ontdekken.
Linker temporaalkwab Dominant voor analyse spraakgeluiden en verbaal geheugen
(auditief en visueel)
Rechter temporaalkwab Dominant voor analyse muzikale geluiden en niet-verbaal geheugen
(auditief en visueel). Wellicht ook dominant voor emotionele
betekenis van gelaatsexpressies.
Wernicke’s afasie Gebrekkige herkenning van woorden of totale ‘woorddoofheid’
(vooral bij linkszijdige laesies).
Hoofdstuk 16: The Frontal Lobes
Primaire motorische cortex Controleert motorneuronen in de hersenstam en ruggenmerg.
Controle wordt beïnvloed vanuit de premotorische cortex die ook
zelf motorische signalen naar hersenstam en ruggenmerg stuurt.
Premotorische cortex Ontvangt informatie uit achterste pariëtale cortex en dorsolaterale
prefrontale cortex voor planning en sturing van bewegingen
ledematen en ogen.
- Bevat ook supplementary motor area, frontale oogvelden,
en gebied van Broca.
Dorsolaterale prefrontale Beïnvloedt basale ganglia en andere centra voor de controle van
cortex bewegingen en handelingen.
- Houdt bij wat er zojuist gebeurd is, waar het gebeurd is, en
in welke volgorde (temporeel geheugen/werkgeheugen/
korte termijn geheugen).
Fronto-orbitale cortex Ontvangt vooral informatie uit temporaalkwab.
Ventromediale prefrontale Belangrijke rol bij controle van emotioneel en sociaal gedrag.
cortex Projecteert onder andere naar de hypothalamus en de hersenstam.
Frontaalkwab Kernfunctie is “executive function” oftewel planning, organisatie, en
uitvoering van min of meer complexe handelingen.
- Tevens bijhouden van wat reeds gebeurd is en wat er nog te
gebeuren staat m.b.v. werkgeheugen en selectieve
aandacht.
- Steeds afweging maken tussen interne en externe prikkels
(‘cues’) bij gedragscontrole.
“word fluency”, “verbal Spontane taalproductie.
fluency”
Pseudopsychopathie Primitief gedrag, gebrek aan tact en omgangsvormen, (seksuele)
ontremmingsverschijnselen. (Relatie met rechtszijdige laesies;
wegvallen van vermijdingsgedrag).
Pseudodepressiviteit Apathie, gebrek aan initiatief, onverschilligheid. (relatie met
linkszijdige laesies; wegvallen van toenaderingsgedrag).
Hoofdstuk 17: Disconnection Syndromes
Associatievezels Cortico-corticale verbindingen; lange vezelbunders die ver
verwijderde gebieden verbinden. Korte U-vormige verbindingen
tussen nabije cortexdelen.
Projectievezels Ascenderende (opstijgende) en descenderende (neerdalende)
vezelverbindingen met de cortex. Bijvoorbeeld:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnoukVroegindeweij1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
