Dit is de nieuwste versie van de Portfolio Sociale Rechtsvaardigheid van Hogeschool Utrecht van januari 2023. Onderwerp: de zin en onzin van de Wet ZOG en Dwang.
Dit portfolio is ingedeeld in vier hoofdstukken. Hoofdstuk één geeft een analyse op macro-, meso- en microniveau.
Hoofdstuk twee...
,Contents
INLEIDING.........................................................................................................................................................3
1. ANALYSE.......................................................................................................................................................4
1.1 Aanleiding sociaal vraagstuk.......................................................................................................................4
1.2 Belanghebbende op macroniveau..........................................................................................................4
1.3 Belanghebbende op mesoniveau...........................................................................................................5
1.3.1 X.......................................................................................................................................................5
1.3.2 Procedures dwang en nadeel: Triple-C methode.............................................................................6
1.4 Belanghebbende op microniveau: beeldvorming cliënt.........................................................................8
1.5 (On)rechtvaardigheidsvraagstuk............................................................................................................9
2. HET CO-CREATIEF PROCES..........................................................................................................................11
2.1 Aanleiding inspiratie.............................................................................................................................11
2.2 Co-creatie.............................................................................................................................................11
2.2.1. STERKplaats Hogeschool...............................................................................................................13
2.2.2 Gedragsdeskundige locatie Utrecht en Wzd functionaris X...........................................................13
2.2.3 Wzd-café........................................................................................................................................13
2.2.4 Feedback collega vanuit een andere discipline..............................................................................15
3. CREATIEVE ROUTE & ONTWERP.................................................................................................................17
3.1 Creatief proces.....................................................................................................................................17
3.2 Creatieve route.....................................................................................................................................19
3.2.1 Golden Circle model......................................................................................................................19
3.3 Ontwerp poster....................................................................................................................................21
3.4. Het eindproduct..................................................................................................................................22
4. EVALUATIE..................................................................................................................................................23
4.1 Evaluatie (on)rechtvaardigheidsvraagstuk...........................................................................................23
4.2 Evaluatie product.................................................................................................................................23
4.3 Evaluatie samenwerking.......................................................................................................................23
4.4 Evaluatie knelpunten en tegenslagen...................................................................................................25
LITERATUURLIJST............................................................................................................................................26
Bijlage 1: Dagprogramma Alexandra..............................................................................................................28
Bijlage 2: Wzd poster en LFB magazine..........................................................................................................29
,INLEIDING
Dit portfolio bevat de toetsopdracht ‘Sociale Rechtvaardigheid’ voor de opleiding Social Work aan
de Hogeschool Utrecht. Binnen de werkplaats Sociale Rechtvaardigheid hebben wij diverse
vraagstukken verkend die op gemeenschapsniveau terugkomen in de samenleving. Deze
vraagstukken zijn gerelateerd aan het thema sociale rechtvaardigheid.
Voor de uitvoering van onze gezamenlijke toetsopdracht hebben wij gekozen voor het vraagstuk
Wet zorg en dwang (Wzd) bij zorginstelling X in Utrecht waar wij de opdracht hebben mogen
uitvoeren. Tijdens deze opdracht hebben wij gewerkt aan een co-creatie die binnen deze
werkplaats wordt behandeld. In dit verslag wordt beschreven hoe wij tot deze co-creatie zijn
gekomen en met welke actoren en factoren wij hebben samengewerkt.
We hebben voor zorginstelling X gekozen, omdat de Wet zorg en dwang hierin wordt toegepast.
Esterruth werkt bij X en heeft hier ervaring mee. De rest van onze groep heeft geen ervaring met
deze doelgroep waarbij deze wet in de praktijk voorkomt. Het leek ons zeer interessant dat
Esterruth ons meenam in haar praktijkervaringen en haar contacten.
Daarnaast hebben wij ook gebruikt gemaakt van de ervaringsdeskundigen van de opleiding
STERKplaats van de Hogeschool Utrecht. Dit heeft ons veel opgeleverd en zal in dit verslag
uitgebreid behandeld worden. We danken hierbij de STERKplaats voor de samenwerking.
Het eindproduct is tot stand gekomen met veel inzet en creativiteit. We zijn zeer tevreden met
het product waarin wij verschillende processen hebben doorlopen om dit te bereiken.
Dit portfolio is ingedeeld in vier hoofdstukken. Hoofdstuk één geeft een toelichting op onze
analyse op macro-, meso- en microniveau.
Hoofdstuk twee presenteert het co-creatie proces. Hierin leggen wij de definitie van co-creatie
uit, het belang hiervan en hoe de co-creatie heeft plaats gevonden.
Hoofdstuk drie beschrijft de creatieve route en ontwerp binnen dit proces. Doormiddel van
oplossingsrichtingen hebben wij getracht om verbindingen, belevenissen en waarden te creëren
in de vorm van een ontwerp.
Hoofdstuk vier sluit dit portfolio af met een evaluatie van het (on)rechtvaardigheidsvraagstuk,
het product en de samenwerking.
Dit portfolio wordt door een aantal bijlagen ondersteund: Bijlage 1: Dagprogramma Alexandra;
Bijlage 2: Wzd poster en LFB-magazine; Bijlage 3: Wzd poster.
, lOMoARcPSD|2668334
1. ANALYSE
Dit hoofdstuk geeft een verkenning van de Wet zorg en dwang (Wzd) op macro-, meso-, en
microniveau weer. Deze verkenning is gebaseerd op literatuurstudie.
Hiernaast wordt de behandel- en organisatiemethode van X , het
Triple-C model, uiteengezet. Tenslotte wordt aan de hand van de
analyse van deze niveaus een (on)rechtvaardigheidsvraagstuk wat
betreft de Wzd geformuleerd waaruit een conclusie gevormd wordt.
1.1 Aanleiding sociaal vraagstuk
Tijdens het eerste werkcollege, hebben wij uitleg gekregen over wat sociale rechtvaardigheid
daadwerkelijk betekent en aan wat voor soort onderwerpen wij moesten denken om aan de slag te
kunnen. In onze groep hebben wij een brainstormsessie gehouden, waarbij iedereen heeft gekeken of
hij/zij een interessante casus op zijn/haar werkplaats had. We waren al gauw op een onderwerp
gekomen aan de hand van een cliënt, Alexandra (fictieve naam om privacy van cliënt te waarborgen),
die begeleid werd, waarvoor begeleiding terug moest naar haar basis. Haar wereld moest kleiner
gemaakt worden en gepeld worden als een ui. Dit betekende dat de cliënt weinig regie had over haar
eigen keuzes in haar dagprogramma. Zie bijlage 1: Dagprogramma Alexandra, waar er stukjes uit haar
programma is gehaald om zo te laten zien hoeveel regie ze wel of in dit
geval niet heeft in haar dagelijkse leven. Sommige momenten uit haar programma waren
shockerende feiten en zo werd al gauw de vraag gesteld: ‘Waarom is dit zo besloten en wie heeft
dit besloten voor Alexandra?’ En zo werd de Wet Zorg en Dwang benoemd en kregen wij
meer interesse over wat dit was en hoe dit toegepast werd in zorg instellingen.
1.2 Belanghebbende op macroniveau
Vanaf 2020 is de Wet Bijzondere Opneming Psychiatrische Ziekenhuizen
(BOPZ) vervangen door de Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd). De
Wet Bopz had als uitgangspunt dat het een gedwongen opname in een instelling regelt bij wet
(opnamewet). Een nadeel van de Bopz was dat een eventuele behandeling niet geborgd en
vanzelfsprekend is (Hendriks & Frederiks, 2019).
Volgens het College voor de rechten van de mens (z.d.) is de overgang van de wet Bopz naar de
wetten Wvggz en Wzd tot stand gekomen doordat Nederland als één van de laatste landen het VN-
verdrag en resolutie met betrekking tot de ‘rechten van personen met een handicap’ heeft
ondertekend en borgt hierbij de rechten van mensen met een beperking. Dit VN-verdrag, die in
december 2006 door de Verenigde naties is aangenomen, is op 14 juli 2016 door Nederland
geratificeerd (bekrachtigt) waarmee de overheid een verplichting is aangegaan om zorg te
dragen voor de uitvoering van dit VN-verdrag.
Het uitgangspunt van de nieuwe wet zorg en dwang is: ‘Nee, tenzij’. Dit houdt in dat
vrijheidsbeperkingen of onvrijwillige zorg in principe niet mag worden toegepast, tenzij er sprake
is van ernstig nadeel voor de cliënt of zijn of haar omgeving. Als het vervolgens niet lukt om een
vrijwillig alternatief te vinden voor de onvrijwillige zorg, wordt er steeds meer deskundigheid
ingeschakeld om mee te denken (Haarsma, 2018).
Het belangrijkste doel van de wet is minder dwang en meer zorg op maat. Het kenmerk van de wet is
dat het meer een ‘behandelwet’ is dan een ‘opnamewet'. Een andere belangrijke verandering in
de Wet zorg en dwang, is dat het gewicht dat wordt toegekend aan de signalen die door familie en
andere directe naasten woorden afgegeven (Haarsma, 2020). Zo stelt de wet: ‘Bij de voorbereiding
en uitvoering, de wijziging en de beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting
van de crisismaatregel of zorgmachtiging worden de familie, de directe naasten van betrokkene
en de huisarts zoveel mogelijk betrokken.’ (Wet zorg en dwang, 2020).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Scriptiebibliotheek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
