Een perfecte samenvatting om je voor te bereiden op je aardrijkskunde toets of examen!
Veel succes met het leren en het maken van de toets! Je kunt het! En vooral met deze samenvatting...
Tip: bekijk ook mijn andere (aardrijkskunde)samenvattingen!
Hoofdstuk 4 – Vraagstukken in Nederland
4.1 – De wereld van de waterschappen
Nederland – gevecht tegen het water (rivieren en zee)
Daarom kwamen er terpen (wierden -Gronings-) en dijken (2000 jaar geleden)
Voor nieuwe landbouwgrond werden nieuwe gebieden bedijkt samenwerking – waterschappen
vanaf middeleeuwen
Waterschappen:
Democratisch gekozen
Partijen
4-jarige stemming
Verschillen in keuzes tussen partijen
o Economie tegen landbouw bijv.
Taken waterschap:
Bescherming tegen hoogwater
o Storm en hoogwater weerstaan
o Inspectie en onderhoud
o Bijv. duinaanleg
o Ook recreatie/toerisme/natuurontwikkeling
Zorgen voor voldoende grond- en oppervlaktewater
o Zandgebieden grondwaterstand laag -> slecht voor natuurgebieden
Door landbouw/naaldbossen ook minder grondwater
Verdroging -> planten verdwijnen (zoals heide)
Zorgen voor een goede waterkwaliteit
o Oppervlaktewater is moeilijk schoon te houden (vooral door dichtbevolking)
o Slib en afval oorzaken watervervuiling
Zuivering van afvalwater
o Gebeurt in rioolzuiveringsinstallaties
o Bezinken en zeven -> water schoon
o 95% schoon water -> kan in rivieren en meren
o Wat overblijft -> slib -> biogas/papier/kunstmest van gemaakt
Is NL veilig? niet helemaal, denk aan bijna overstroming in 1995 gevoel van veiligheid verdwijnt
Ook verandering vanwege klimaatverandering (onvoorziene omstandigheden) -> meer regenval
bijv.?
4.2 – De stroomgebieden van Rijn en Maas
Rivieren -> veel invloed op ruimtelijke inrichting Nederland
o Vormen NL
o Door overstroming -> opnieuw inrichting
, Stroomgebied (gebied dat water afvoert via één hoofdrivier met zijrivieren)
Rijn: stroomgebied 185 duizend km2
o Komt vanuit Alpen
o Regenval en smeltende gletsjers
o Stroomstelsel (stelsel van hoofdrivier en zijrivieren) is sterk vertakt (in Moezel, Ruhr
en IJssel bijv.)
Maas: stroomgebied 35.000 km2
o Vanuit noordoosten FR
o In bovenloop (gedeelte van een rivier dicht bij de bron) = geen gletsjers
regenrivier
Grens tussen twee rivieren = waterscheiding bepaald door hoogste delen in het landschap
(waterscheiding Rijn en Maas = Ardennen/Zwarte Woud)
Hoeveel water komt er in de rivier? 5 factoren:
Hoeveelheid neerslag
Hoeveelheid verdamping (via oppervlakte/vegetatie)
Hoeveel wordt er vastgehouden (retentie)
Hoeveel water wordt er opgeslagen (bergen – in langzaam stromend en stilstaand water)
Hoeveel water wordt er gebruikt (door mensen en natuur)
Retentie/berging vertraagt en houdt water vast als dat veel is = vertragingstijd: lang
Hoeveelheid water op één moment afgegeven = debiet
Verdeling over het jaar = regiem
Maximale afvoer rivier – veel neerslag en/of smeltwater piekafvoer
Hoogte rivier laten zien
Hoogte water laten zien
Verval = hoogteverschil tussen twee punten
Verhang = verval in meters per kilometer
Een rivier wordt in de middenloop en benedenloop bijna altijd dieper
Dwarsprofiel = doorsnede rivier overdwars (kun je bijv. dijken/kribben/diepte op 1 punt zien)
Voor bedijking rivieren ongehinderd stromen bovenrivierengebied stroomsnelheid groter
zand uit bedding mee als slib beneden afgezet (lagergelegen gebieden = kommen)
Bij overstromingen in lagergelegen NL zand in rivierbedding – alleen klei afgezet gevolg:
oeverwallen kleiig en er kwam laagveen
Na 9e eeuw:
Bevolkingsgroei
Ontginning bossen en veen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper henrivds1210. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.