H1: Wat is gezondheid? 6
1.1. Wat is gezondheidspsychologie? 6
1.1.1. Verband tss psychologie en gezondheid? 6
Gezondheidspsychologie en andere terreinen 6
1.2. Wat is gezondheid? Veranderende perspectieven 7
1.2.1. Modellen van gezondheid en ziekte 7
1.2.2. Gedrag en gezondheid 7
Veranderende opvattingen over gezondheid 7
1.3. Individuele, culturele, leeftijdsgerelateerde perspectieven 8
1.3.1. Lekentheorieën over gezondheid en ziekte 8
Sociale representaties van gezondheid 8
Definitie van gezondheid vd WHO 8
1.3.2. Crossculturele perspectieven op gezondheid 8
1.3.3. Levensduur, ouder worden en aannamen over gezondheid 9
Bibace en Walsh (1980) 10
H2. Sociale verschillen in ziekte en gezondheid 11
2.1. Leefwijze 11
2.2. Gezondheidsverschillen 11
2.2.1. Bewijs voor gezondheidsverschillen 11
2.3. Rijk tegenover arm: de invloed van armoede 13
2.3.1. Gezondheidsverschillen onder rijken 13
2.3.2. Verklaringen voor ongelijkheid in gezondheid tss soc eco klassen 13
2.4. Minderheidsstatus en gezondheid 15
2.4.1. Etnische minderheden 15
2.4.2. Andere minderheden 15
2.5. Geslacht en gezondheid 16
2.5.1. Biologische verschillen 16
2.5.2. Verschillen in gedrag 16
2.5.3. Sociaaleconomische verschillen 16
2.6. Werk en gezondheid 16
2.6.1. Werkstress 16
2.6.2. Werkloosheid 17
H3. Gezond leven in gezonde omgeving 18
3.1. Het Vlaams Instituut Gezond Leven 18
3.2. Enkele voorbeeldprojecten 18
Roken (rookvrij opgroeien vanaf 2019) 18
Voeding 19
Beweging en lang stilzitten 19
Milieu 20
Mentaal welbevinden 21
H4. De voedings- en bewegingsdriehoek 35
4.1. Hoe en waarom? 35
4.1.1. Historiek 35
4.1.2. Waarom een nieuw model? 35
4.1.3. Wat zijn de doelstellingen vd modellen? 36
4.1.4. Voor wie zijn de modellen geschikt? 36
4.1.5. Hoe zijn de modellen ontwikkeld? 36
4.2. Hoe kwam de voedingsdriehoek tot stand? 38
4.2.1. Uitgangspunten 38
4.2.2. Gezond leven tips 39
4.2.3. Voedingsdriehoek in beeld 41
4.2.4. beperking groepen 41
H5. Gezondheidsgedrag voorspellen (modellen) 44
5.1. Invloeden op gezondheidsgedrag 44
5.1.1. Persoonlijkheidskenmerken 44
Driefactorenmodel van Eysenck 44
Vijffactorenmodel van McCrae en Costa → BIG FIVE 44
5.1.2. Sociale normen, familie en vrienden 46
5.1.3. Attitudes 46
5.1.4. Risicoperceptie en onrealistisch optimisme 46
5.1.5. Doelstellingen en motivatie voor gedrag 47
5.1.6. Zelfredzaamheid (self-efficacy) 47
5.1.7. Inconsequentie gezondheidsgedrag 47
5.2. Modellen voor gezondheidsgedrag 47
5.2.1. Gedragsverandering 47
5.3. Sociale en cognitieve modellen van gedragsverandering 48
5.3.1. Het health belief-model 48
5.3.2 Theory of reasoned action en Theory of planned behavior 48
5.4 Modellen voor gedragsverandering in fasen 50
5.4.1 Transtheoretisch model, Prochaska en Di Clemente (1984) 50
5.4.2 Model van het precaution adoption process model 51
5.4.3 Health action process approach 52
H6. Risico op ziekte verkleinen: individuele aanpak 53
6.1. Het bevorderen van de individuele gezondheid 53
6.2. Screeningsprogramma’s 53
2
,Hanne Vogelaers Gezondheidspsychologie 20-21
6.2.1. Erfelijkheidsonderzoek 53
6.2.2. (Vroeg)tijdige detectie van ziekte 54
6.2.3. Verandering van risicogedrag 54
6.3. Strategieën voor het veranderen van risicogedrag 54
6.3.1. Motiveringsgesprek 55
6.3.2. Benaderingen via probleemoplossing 55
6.3.3. Het uitvoeren van plannen en intenties 57
6.4. Verandering modelleren 57
6.5. Gedrag in de praktijk 57
6.6. Cognitieve strategieën v cognitieve gedragstherapie 57
H7. Populatiebenadering voor de Volksgezondheid 58
7.1. Het bevorderen van de Volksgezondheid 58
7.2. Het gebruik van massamedia 58
7.2.1. Elaboration likelihood model 59
7.2.2. Gebruikmaken van angst en agressieve boodschap 59
7.2.3. Informatie kaderen 60
7.2.4. Afstemmen op publiek en blootstelling aan doelgroep vergroten 60
7.2.5. Het gebruik van rolmodellen 60
7.2.6. Innovatie verspreiden en nieuw gedrag of informatie aanbieden 60
7.3. Omgevingsinvloeden op gezondheidsgedrag 61
7.3.1. Cues tot handelen 61
7.3.2. De kosten van gezond gedrag minimaliseren 61
7.3.3. De kosten van ongezond gedrag verhogen 61
7.3.8. Interventies op school 61
7.3.10. Voorlichting door leeftijdsgenoten 62
H8. Ziek zijn: perceptie en interpretatie van symptomen en reacties daarop 63
8.1. Waaraan merken we dat we ziek zijn? 63
8.1.1. Kwaal of ziekte? 63
8.1.2. Symptomen waarnemen 63
8.1.3. Lichamelijke signalen die kans op symptoomreactie verhogen 64
8.1.4. Attentionele toestand en symptoomperceptie 64
8.1.5. Sociale invloeden op symptoomperceptie 65
8.1.6. Individuele verschillen die van invloed zijn op symptoomperceptie 65
8.1.7. Invloeden vd levensloop op symptoomperceptie 65
8.2. Ziekteperceptie 66
8.2.1. Ziekterepresentaties (ir) en gezond-verstand-model van ziekte 66
8.3. Symptoominterpretatie 67
8.3.1. Culturele invloeden op symptoominterpretatie 67
8.3.2. Individuele verschillen en symptoominterpretatie 67
8.4. Planning en actie ondernemen: op symptomen reageren 68
8.4.1. Uitstelgedrag 69
3
, Hanne Vogelaers Gezondheidspsychologie 20-21
H9: Het consult en daarna 71
9.1. Het consult 71
9.1.1. De aard van de ontmoeting 71
9.1.2. Wie heeft de macht? 71
9.2. Factoren die van invloed zijn op het verloop vh consult 73
9.2.1. Factoren mbt zorgverleners 73
9.2.2. Het type zorgverlener 73
9.2.3. Sekse van de zorgverlener 74
9.2.4. De wijze waarop informatie wordt gegeven 74
9.2.5. De bijdrage van patiënten 74
9.2.6. Slecht nieuws brengen 74
9.3. Overgang naar de periode na het consult 75
9.3.1. Medische besluitvorming 75
9.3.2. Het opvolgen van medisch advies =therapietrouw 76
9.3.3. Het verbeteren van de therapietrouw 77
H10. Veerkracht in tijden van corona 80
H11. Vaccinatiecommunicatie 84
11.1. Is er sprake van communicatie-ongelijkheid? 84
11.2. Wat kunnen we doen om de communicatie-acties zo goed mogelijk af te stemmen
op wie er het meeste nood aan heeft? 84
Motivatoren versterken en drempels verkleinen 85
H13. De impact van ziekte op de levenskwaliteit 88
13.1 ziekte en kwaliteit van leven 88
13.1.1 Waardoor wordt kwaliteit van leven bepaald? 88
H14: Invloed van ziekte op patiënten en hun gezin 90
14.1. Ziekte, emoties en aanpassing 90
14.1.1. Negatieve reacties op ziekte 90
14.1.2. Positieve reacties op ziekte 90
14.2. Ziekte: een gezinsprobleem 90
14.2.1. Gezinssystemen 90
14.3. Verzorging 91
14.3.1. Ondersteunende relaties 91
H15. Pijn 92
15.1. De pijnbeleving 92
15.1.1. Typen pijn 92
15.1.2. De prevalentie van pijn 92
15.1.3. Leven met pijn 93
15.2. Biologische modellen voor pijn 93
15.2.1. Pijn in afwezigheid van pijnreceptoren 94
15.2.2. Pijnreceptoren die geen pijn registreren 94
15.2.3. Psychologische invloeden op pijn 94
15.3. Een psycho-biologische theorie over pijn 95
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannevglrs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
