In dit document staan mijn aantekeningen van alle colleges van sociale psychologie . Door deze samenvatting te leren heb ik een 9,5 gehaald!! Jij kunt dit ook!
Waarom gedragen we ons op een manier die ons op lange termijn schade toebrengt?
Waarom worden mensen anders behandeld op basis van hun uiterlijk? Waarom is het zo
lastig voor mensen om regels te volgen die essentieel zijn voor de gezondheid? Waarom is
het moeilijk voor slachtoffers om zich uit te spreken?
Wat zijn de meest invloedrijke gebeurtenissen in je eigen leven geweest?
- Pesten of buitengesloten worden: je wil graag bij een groep horen, je brein voelt
fysieke pijn.
- Verliefdheid: waarom worden we verliefd? En waarom op die persoon?
Definities:
Psychologie: wetenschappelijke studie naar gedrag en het innerlijke leven (gedrag en
gevoelens) van mensen
Sociale psychologie: wetenschappelijke studie naar de manier waarop de gedachten,
gevoelens en het gedrag van mensen worden beïnvloed door de aanwezigheid van anderen.
Expliciete aanwezigheid: werkelijke aanwezigheid, iemand is in de buurt
Impliciete aanwezigheid: ingebeelde aanwezigheid, je denkt aan iemand
Sociale invloed: het effect dat woorden, daden of alleen al aanwezigheid van andere
mensen hebben op onze gedachten, gevoelens, houdingen of gedrag.
Klinische psychologie en persoonlijkheidspsychologie focussen zich op individuele verschillen
tussen personen, terwijl sociale psychologie vooral kijkt naar de context en invloeden van de
omgeving.
Construct: de manier waarop mensen de sociale wereld waarnemen, begrijpen en
interpreteren
Analyseniveau: het individu in de context van een sociale situatie
3. Perspectieven in sociale psychologie
- Evolutionair
- Socio-cultureel
- Sociaal leren
,Evolutionair perspectief: sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe genetische
factoren over de eeuwen heen zijn aangepast om overlevings- en voortplantingskansen te
vergroten.
Charles Darwin:
Natuurlijke selectie: belangrijke eigenschappen die gunstig zijn voor de overleving worden
doorgegeven aan het nageslacht.
Guppy experiment: kleine visjes werden verdeeld over 10 vijvers.
- Variatie in bodem (fijn zand of grove kiezels)
- Karpers vrijgelaten
Met karpers: camouflage (fijn zand: kleine stippels, grove kiezels: grote
stippels)
Zonder karpers: aantrekkelijkheid (mannelijke guppy’s hadden felle kleuren
ontwikkeld om aantrekkelijk te zijn voor vrouwelijke guppy’s)
1,5 jaar later, hoe zijn de guppy’s veranderd?
Hoe helpt evolutie om menselijk gedrag te verklaren?
- Mensen hebben veel gemeen met andere dieren
- Sommige menselijke gewoonten zijn universeel
Socio-cultureel perspectief: sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken naar de
invloed van grotere sociale groepen
Hoe helpt cultuur om menselijk gedrag te verklaren?
Sommige gewoonten, tradities en gedragingen zijn verschillend, afhankelijk van de culturele
context.
Cross-cultureel onderzoek: onderzoek wordt uitgevoerd binnen verschillende culturen om
te kijken of het specifiek hoort bij een cultuur of algemeen.
Sociaal leren perspectief: sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe
leerervaringen in het verleden toekomstig gedrag voorspellen.
Hoe helpt het sociaal leren om menselijk gedrag te verklaren?
Mensen zijn geneigd om het gedrag te imiteren van rolmodellen.
Interactie tussen perspectieven. Het ene perspectief is niet belangrijker dan de andere.
Taal is universeel (evolutie en socio-cultureel)
, 4. Persoon X situatie
Wat bepaalt ons gedrag?
Kurt Lewin: grondlegger sociale psychologie.
B= f(P x E)
B is behavior (gedrag)
F is functie
P is persoon
E is environment (omgeving)
Persoon x omgeving
Waar ben je opgegroeid? Meer rijkdom, meer eten, betere scholing, dus optimale
ontwikkeling.
Persoon x situatie
- Aanwezigheid van anderen
- Normen
Situatie x persoon
Herdenking op de Dam in Amsterdam. 1 minuut stilte, 4 mei 2010. Damschreeuwer zorgde
voor paniek.
Persoon of situatie?
Abu Ghraib, gevangenis in Iran. Gevangenen mishandeld en vermoord. Ligt het aan de
bewakers of aan de gevangenis zelf?
Aanslag Charlie Hebdo. Zijn terroristen de schuldige, of ligt het aan de situatie.
Milgram experiment: lieten mensen schokken uitdelen wanneer zij fout antwoord gaven.
Mensen werden niet gedwongen, maar gaven soms dodelijke schokken. Ligt het aan de
persoon of aan de situatie?
Gestalt psychologie: bestudeert de subjectieve manier waarop een object in de geest van
mensen verschijnt. Ambigue afbeeldingen.
Naïef realisme: mensen denken dat zij de waarheid zien, terwijl interpretaties kunnen
verschillen per persoon.
Basale menselijke motieven:
- Zelf-verbeteringsmotief: mensen willen een goed gevoel hebben over zichzelf
- Accuraatheidsmotief: mensen willen een correct beeld hebben over zichzelf
Illusies:
- Beter-dan-gemiddeld effect: we overschatten onze eigen capaciteiten
- Onrealistisch optimisme: we onderschatten de kans op slechte gebeurtenissen (ziek
worden), we overschatten dat iets ons heel goed overkomt (loterij winnen).
- Vals consensus effect: slechte eigenschappen generaliseer je, dus minder erg
- Vals uniciteitseffect: goede eigenschappen zijn erg ongebruikelijk
, Hoorcollege 2
1. Sociale psychologie in crisis
De problemen van sociaal psychologen:
- Imago
- Slechte onderzoekspraktijken
- Onethisch onderzoek
Imago
Is sociale psychologie gewoon gezond verstand?
Hindsight bias: informatie klinkt logisch, dus jij denkt dat je het ook had kunnen voorspellen.
Kun jij de uitkomst voorspellen?
- Je hoort een nummer heel vaak op de radio. Vind je het nummer na een paar weken
dan minder leuk, even leuk of leuker? Minder
- Jongen ruimt zijn kamer op, hij heeft er plezier in. Zijn moeder ziet het en beloont
hem met 5 euro. Zal hij opruimen hierna leuker vinden, even leuk of minder? Leuker.
Slechte onderzoekspraktijken (fraude)
- Diederik Stapel pleegde jarenlang fraude met onderzoeken (docent Tilburg Uni)
- Replicatiecrisis: als we onderzoeken uit verleden opnieuw gaan uitvoeren, vind je
andere resultaten
Methoden
- Replicaties
- Meta-analyses (verschillende studies met dezelfde onderzoeksvraag vergelijken)
- Open Science (preregistered, open data, open materials)
Onethisch onderzoek
- Zimbardo: prison experiment onder studenten
- Milgram: schokken toedienen bij foute antwoorden
Ethiek
- Informed consent
- Voorkom misleiding
- Bescherm deelnemers
- Vertrouwelijkheid (anonimiseren van data)
- Debriefing (na experiment leg je duidelijk uit wat je hebt gedaan en verwacht)
Institutional Review Board (overziet of het experiment juist verloopt)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isabellemeuffels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
