Wat leuk dat je mijn samenvatting wil kopen! Dit document bevat een samenvatting van alle opgenomen hoorcolleges van het vak Behandelmethoden van de master Klinische Psychologie. Het is een uitgebreide samenvatting met uitleg van de docenten, uitgebreid uitgelegde voorbeelden en afbeeldingen. Er zi...
, TiU: Behandelmethoden (2022/2023)
Shimara van den Elzen
HOORCOLLEGE 1 + 2: ONDERZOEKSMETHODEN
Volgens Wampold en Izel is psychotherapie een (vooral) interpersoonlijke behandeling met
de volgende kenmerken:
- De behandeling is gericht op het verbeteren van een stoornis, probleem of klacht bij
een cliënt die daar hulp voor zoekt.
o Echter, bij kinderen en jongeren zullen het vaak de ouders zijn die hulp
zoeken.
- De behandeling wordt uitgevoerd door een therapeut die getraind is.
- De behandeling is voldoende aangepast aan deze bepaalde cliënt en aan zijn of haar
stoornis, probleem of klacht.
- De behandeling is gebaseerd op psychologische principes.
o Dus niet elke vorm van interventie gericht op psychische klachten bij cliënten
die daar hulp bij vragen valt onder de vorm van ‘psychotherapie’.
Psychotherapie is een brede definitie. Hierom hebben Wampold en Izel een specifiekere
definitie gemaakt, dit noemen zij bona fide (= deugdzame / goede) psychotherapie:
- Goede psychotherapie staat beschreven in een handleiding en is daarom ook
gestructureerd.
- Het is gebaseerd op een coherente theorie over de aard van de psychopathologie
waar iemand hulp voor zoekt, de aard van de verandering die nodig is om de
psychische klachten te verbeteren, inclusief een beschrijving van
werkingsmechanismen van de therapeutische methode en actieve ingrediënten van
de behandeling (zodanig dat de behandelaar weet welke interventies hij/zij wel moet
uitvoeren om bepaalde veranderingen teweeg te brengen in de klacht en welke niet).
- Het is gebaseerd op modellen, principes, stromingen en methodes waar al
gedurende een aantal jaren enige onderzoeksevidentie voor bestaat. De drie grote
bestaande stromingen die van belang zijn in deze cursus zijn: gedrags-, systeem- of
psychodynamische therapie.
- Worden al langere tijd uitgevoerd.
- Uitgevoerd door een academisch opgeleide behandelaar.
- Afgestemd op individuele hulpvraag, klachten en problemen van de cliënt.
- Gebaseerd op face to face meetings en dus op een therapeutische relatie.
Evidence-based:
- Er zijn veel verschillende behandelvormen. Een principe dat gebruikt wordt om goede
van minder goede behandelvormen te onderscheiden is het evidence-based principe.
Evidence-based behandelmethoden zijn theoretisch onderbouwd en worden
ondersteund door wetenschappelijke evidentie.
- Wetenschappelijke evidentie wil zeggen dat er onderzoek gedaan is naar de
werkzaamheid van de desbetreffende behandelmethode. Onderzoek kan gedaan
worden aan de hand van verschillende types onderzoekdesigns. De kwaliteit van het
design zegt iets over de kwaliteit van de evidentie.
- Niet alle evidentie is even sterk. In richtlijnen worden aanbevelingen gebaseerd op de
kwaliteit van de evidentie die voor diverse behandelmethoden werd verzameld.
Aanbevelingen kunnen sterker en zelfs dwingender worden naarmate er sterkere
wetenschappelijke evidentie is voor een bepaalde behandelvorm.
- Diverse designs verschillen in de mate waarin ze doorgaans focussen op diverse
aspecten van interne versus externe validiteit:
o Interne validiteit: hoe overtuigend kan het waargenomen behandeleffect
inderdaad aan de specifieke interventie zelf worden toegeschreven? Het
accent in het design ligt op het kunnen borgen van de juistheid van de
conclusies als er een bepaald behandeleffect wordt gevonden. Dus het gaat
om het bewaken van de kwaliteit van het design. Hierbij worden factoren
onder controle gehouden, zoals in een RCT.
2
, TiU: Behandelmethoden (2022/2023)
Shimara van den Elzen
o Externe validiteit: hoe representatief zijn de conclusies uit deze studie voor
de dagelijkse klinische praktijk? Bijv. het kan zo zijn dat de interne validiteit
hoog is, maar dat er veel restricties zitten aan de doelgroep en de
behandelaar in het design dat het niet meer representatief is aan de cliënt en
behandelaar in de buitenwereld.
➔ De interne en externe validiteit kunnen meestal niet beide tegelijkertijd hoog
zijn. Vaak is het zo dat één van de twee hoog is.
Enkele types designs:
- Case study design.
- Case study design met herhaalde metingen.
- One group pre-post treatment design.
- Pretest-posttest nonequivalent groups design.
- Randomized Controlled design.
➔ Deze type designs zullen nu individueel besproken worden.
Case study (gevalsstudie) design:
- Opzet:
o Er is sprake van een erg gedetailleerde beschrijving van de toepassing van
een behandelmethode bij één geval of een beperkt aantal gevallen.
o Klein aantal gevallen.
o Kwalitatieve benadering.
o Thick description: gedetailleerde en dichte beschrijving van de casus in al
haar facetten.
o Studie van de casus in haar natuurlijke context.
▪ In de beschrijving kan er rekening gehouden worden met bijv. zaken
die er in de context van de cliënt zijn opgetreden buiten de
behandelkamer zelf, maar mogelijk wel impact hebben gehad op de
werkzaamheid van de behandeling.
o Gerichte keuze van een case op basis van de verwachting dat die veel
informatie kan opleveren (representatief voor de theorie, eerder dan voor de
populatie).
▪ Dus het idee bij een case study design is dat er niet gestreefd wordt
naar representativiteit naar de populatie, maar er wordt heel gericht
geselecteerd op grond van de verwachting dat deze casus veel
informatie oplevert. Bijv. omdat dit een zeer unieke casus is of omdat
het een casus is die zeer representatief is voor een bepaalde theorie.
- Voordelen:
o Het is kleinschalig en het wordt gebruikt in het kader van een pilot, passend bij
de ontwikkelfase van een nieuwe behandelmethode.
▪ Bijv. er is een nieuwe behandelmethode ontwikkeld, maar men wil
deze nog niet bij een grote groep onderzoeken. Eerst wordt er dan in
detail bij een klein aantal mensen gekeken hoe zij reageren op de
nieuwe behandeling.
o Er is sprake van nauwkeurige en rijke observaties en beschrijvingen.
o Er kan onderzoek gedaan worden naar unieke of zeldzame gevallen.
o Het is vaak erg geschikt om hypotheses over de specifieke
werkingsmechanismen van een behandeling te genereren.
▪ In dit geval wordt er niet alleen gekeken naar de uitkomsten van een
behandelinterventie, maar wordt er ook gekeken naar hoe het komt dat
de behandelinterventie werkt. Dus: hoe werkt de behandelinterventie
in deze specifieke casus en kan dit hypotheses opleveren over
werkingsmechanismen die breder onderzocht kunnen worden?
o De focus kan niet alleen liggen op de interventie, maar ook op de beschrijving
van de context waarin de interventie werd uitgevoerd.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shimaravdelzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
