100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting Duitsland in Europa - Examenkatern-Training voor het Examen met Historische Contexten-vwo vanaf 2022, ISBN: 9789462493612 Geschiedenis€4,49
In winkelwagen
Samenvatting Duitsland in Europa - Examenkatern-Training voor het Examen met Historische Contexten-vwo vanaf 2022, ISBN: 3612 Geschiedenis
In dit document is samengevat:
- Duitsland in Europa
1. Zwakke plekken van de Republiek van Weimar
2. De nazi's profiteren van de economische crisis...
Duitsland in Europa (1918-1991)
1. Zwakke plekken van de Republiek van Weimar
De democratie van Weimar was vanaf het begin wankel:
- De sociaaldemocratische regering moest de wapenstilstand tekenen in de oorlog die door het keizerrijk was
begonnen en verloren
- Een groot deel van de bevolking had weinig vertrouwen in de leiders van de Republiek
- De economie van Duitsland stond er heel slecht voor als gevolg van de oorlog.
- Duitsland moest lijden van de hoge herstelbetalingen en het verlies van grondstofrijke gebieden.
De regering van de Republiek van Weimar krijgt te maken met veel tegenstand
Voor het goed functioneren van een parlementaire democratie is het nodig, dat minstens het merendeel van de
bevolking in de parlementaire democratie gelooft en bereid is eraan mee te werken. Dit was bij de Republiek van
Weimar niet het geval. Er kwam veel tegenstand van communisten, nationalisten, conservatieven en teleurgestelde
ex-soldaten.
- Communisten (KPD) deden alleen mee om propaganda te maken voor het eigen ideaal en wilden zelf alle macht.
KPD:
- een van de sterkte communistische partijen van West-Europa.
- KPD hoopte op een revolutie
- zij zagen het parlement als een goed middel om propaganda te maken voor de eigen zaak
- ze wilden alle macht in handen hebben
- Nationalisten en conservatieven wilden het keizerrijk terug met minder macht voor de politieke partijen en meer voor
hen zelf.
Nationalisten en conservatieven:
- verwachtten meer invloed te behouden dan in de democratie van de Republiek van Weimar.
- vonden dat de oorlog was verloren doordat de socialisten het keizerrijk ten val hadden gebracht en een zeer
nadelige vrede hadden gesloten, terwijl het leger nog in staat was verder te strijden (Dolkstootlegende).
- hadden grote afkeer van en angst voor het communisme
- Ex-soldaten sloten zich aan bij communistische, conservatieve of fascistische groepen
Ex-soldaten:
- keerden na de Eerste Wereldoorlog met miljoenen soldaten terug naar huis.
- gaven de parlementaire democratie en haar vertegenwoordigers de schuld van alles wat naar hun mening verkeerd
was.
- sommige sloten zich aan bij conservatieve groepen, anderen bij communistische
- weer anderen begonnen een nieuwe partij met als leer het fascisme.
De regering krijgt de schuld van alles: de nederlaag, de Vrede van Versailles en de slechte economische
toestand
Gevoed door de Dolkstootlegende hielden de tegenstanders de sociaaldemocratische regering verantwoordelijk voor:
- de nederlaag in de Eerste Wereldoorlog
- het opgelegde Verdrag van Versailles uit 1919
- en van de hieruit voortvloeiende slechte economische toestand
Doormiddel van een vreedzame politiek probeerden de leiders in de Republiek van Weimar weer aanzien te krijgen en
ook de steun te winnen van de bevolking. De Vrede van Versailles maakte dit moeilijk. Duitsland had als verliezer
namelijk niet mee mogen onderhandelen. Het kreeg een nadelige vrede opgelegd:
- Duitsland is schuldig aan de oorlog en kreeg enorme herstelbetalingen door de geallieerden
- Duitsland moet grondgebied afstaan, waaronder het veroverde Elzas-Lotharingen, dat in 1871 door de Duitsers was
geannexeerd
- Duitsland moest ontwapenen: het mocht alleen nog kleine oorlogsschepen en beroepsleger hebben.
In de eerste jaren na de oorlog ontstond er een slechte economische toestand. De Duitse economie had sterk te lijden
onder de hoge herstelbetalingen en het verlies aan grondstofrijke gebieden zoals Elzas-Lotharingen.
Achterstand in herstelbetalingen leidt tot bezetting Ruhrgebied en grote economische problemen
De herstelbetalingen drukten zwaar op de Duitse economie. In 1923 bezetten Franse en Belgische troepen het
Ruhrgebied, vanwege achterstand in de betalingen. Arbeiders gaan in staking, maar de Duitse regering betaalde hun
lonen door.
De Duitse regering liet op dit moment op grote schaal bankbiljetten bijdrukken, wat leidde tot een enorme inflatie. Door
deze inflatie ontstond er in 1923 een enorme economische crisis.
, Opbloei van de Duitse economie halverwege de jaren ’20
Halverwege de jaren ’20 bloeide de Duitse economie weer enigszins op als gevolg van:
- Het Dawesplan
à Het jaarlijkse aandeel in de aflossing van de herstelbetalingen werd gekoppeld aan de economische draagkracht
van Duitsland;
à De VS gingen vanaf 1925 leningen aan Duitsland verstrekken om de Duitse economie weer op de been te helpen.
Het Dawesplan leidde tot het vertrek van de bezettingstroepen in het Ruhrgebied en tot een tijdelijk economisch
herstel. Gevolg is dat tussen 1924 en 1929 redelijk stabiele regeringen konden worden gevormd.
- Een verzoeningspolitiek met Frankrijk
à De minister van Buitenlandse Zaken in Frankrijk begon met de Duitse minister van Buitenlandse Zaken een politiek
van Frans-Duits toenadering.
2. De nazi’s profiteren van de economische crisis van 1929
Crisis van het wereldkapitalisme treft in Europa vooral Duitsland
Oktober 1929: de waarde van de aandelen daalde op Wall Street plotseling zeer sterk, ook wel de Amerikaanse
Beurskrach. Een economische crisis was het gevolg: talloze faillissementen van banken en bedrijven, sterke daling
van de productie en van de handel, grote werkloosheid.
De crisis sloeg over naar landen in Europa en andere landen in de wereld die nauwe economische banden met de
VS hadden. Vooral Duitsland werd getroffen door de beurskrach in de VS. De bleef jaren voortduren.
Als gevolg van de crisis ging de regering van de VS Amerikaanse leningen aan Europese landen terugvragen. Vooral
veel Duitse bedrijven hadden dankzij dat geld (Dawesplan) sterk kunnen uitbreiden. Toen er een einde kwam aan
deze leningen, gingen veel van deze bedrijven in Duitsland failliet en andere moesten door het wegvallen van de
leningen de productie beperken en een deel van de arbeiders ontslaan.
Gevolg: vanaf 1930 groeide het aantal werklozen tot grote hoogte.
De crisis is gunstig voor de nazi’s
De economische crisis wordt ook wel een politieke crisis:
Zoals vlak na de oorlog ontstond er weer een grote politieke instabiliteit. De partijen die de Republiek van Weimar
altijd hadden gesteund, vonden geen oplossing voor de economische problemen. De coalitieregering van de
democratische partijen viel in 1939 uiteen.
Toen het de Rijkspresident van de Rijkskanselier niet lukte in de Rijksdag een meerderheid voor een nieuwe regering
te vinden, namen zij hun toevlucht tot artikel 48 van de grondwet: het kabinet kon bij een noodtoestand regeren met
noodverordeningen, getekend door de Rijkspresident.
Vooral de NSDAP profiteert van de crisis:
De economische en politieke crisis bleek vooral een gunstige uitwerking te hebben voor de NSDAP en leider Adolf
Hitler. Die partij, waarvan de aanhangers ook nazi’s worden genoemd, bood een duidelijk en voor een groeiend aantal
Duitsers aanvaardbaar alternatief voor de parlementaire democratie. Hitler beloofde dat hij alleen het land zou leiden
naar welvaart en nationale eenheid en het Verdrag van Versailles ongedaan zou maken.
De NSDAP, opgericht in 1920, werd in 1923 landelijk bekend door een staatsgreep. De staatsgreep mislukte echter
volledig. Hitler kreeg gevangenisstraf en zijn partij leek van de kaart geveegd. Maar in 1925 begon Hitler opnieuw.
Het lukte de NSDAP om uit te groeien tot een massaorganisatie, door gebruik te maken van grootscheepse
propaganda en van paramilitair vertoon (uniformen, wapens, en een militaire organisatie).
Het fascisme van de nazi’s: nationaal-socialisme
Het fascisme is – evenals het communisme – een totalitaire ideologie. Dat is een duidelijk omschreven
wereldbeschouwing die betrekking heeft op alle aspecten van de maatschappij (totalitarisme)>
Het fascisme kwam in veel Europese landen voor.
Gemeenschappelijke kenmerken van het fascisme:
- Het fascisme is negatief
Grote aandacht wordt besteed aan zaken waar men tegen is. Tegen de parlementaire democratie; tegen
persoonlijke vrijheid, en dus tegen alle stromingen die de persoonlijke vrijheid als uitgangspunt hebben, zoals het
liberalisme. Tegen alles wat een volk kan verdelen, en dus tegen de gedachte van de klassenstrijd die socialisten en
communisten huldigen.
Maar er was ook veel waar het fascisme voor was:
- Het belang van de eigen groep wordt vooropgesteld
De eigen groep kan bijvoorbeeld het eigen volk zijn dat soms verspreid over verschillende staten woont, of de
eigen etnische of geloofsgroep.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukkeupink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
