Module 6 – Thema 5 – Schizofrenie en agressie
Psychotische stoornissen
Schizofrenie
o Paranoide,
o Gedesorganiseerde
o Katatoon
o ongedifferentieerde type
Schizofreniforme stoornis: zelfde criteria als schizofrenie echter bestaan
de verschijnselen minimaal 1 maand, maar korter dan 6 maanden. Vaak
leidt dit uiteindelijk alsnog tot schizofrenie.
Schizo-affectieve stoornis: stemmingsstoornis tegelijkertijd met psychose.
Minstens twee weken zonder stemmingscomponent. Behandelen met anti-
psychotica
Waanstoornis: niet bizarre wanen gedurende ten minste 1 maand.
Functioneren niet beperkt, gedrag niet onmiskenbaar raar. Matig effect op
anti-psychotica.
Kortdurende psychotische stoornis: slechts 1 dag last van wanen,
hallucinaties etc. minimaal 1 dag, maximaal 1 maand, daarna volledig
herstel.
Gedeelde psychotische stoornis: als je partner psychotisch is ga je het
overnemen. Als je uit elkaar gaat stopt het wel weer.
Psychose: kan voorkomen bij depressie, maar onbekend wat er nou eerst
was want depressie komt ook voor bij psychose. Psychose ook bij manie,
borderline persoonlijkheidsstoornissen, PTSS.
Psychose door een middel: intoxicatie, onttrekkingssyndroen,
anticholinergica (TCA’s, anti Parkinson, antihistaminica), analgetica,
sedativa, dopamine agonisten
Psychose door een somatische aandoening: CZS (delier, dementie…),
endocrien, overig:
Pathogenese
Vaak is oorzaak onbekend
Waarschijnlijk ontregeling van dopamine, teveel dopamine in synapsspleet
waardoor teveel prikkels worden doorgegeven. Dopamine zorgt voor
beloningsgevoel, plannen, organiseren, betekenis geven aan omgeving,
soepel bewegen.
Parkinson is te weinig dopamine, daarom kan je bij anti psychotica
parkinsonime klachten krijgen (stijf etc)
Gedesorganiseerd
Verward denken: merk je als je in gesprek bent met iemand. Denkproces
is niet te volgen, te langzaam of te snel, chaotisch. Niet logische
gedachtegang. Zijn formele denkstoornissen.
Verward spreken/schrijven: echolalie = patiënt herhaalt jouw woorden.
Palilalie = patiënt herhaalt zijn eigen woorden. Gehaast spreken, vreemde
woordkeuze, neologisme.
Verward handelen: normale dagelijkse handelingen niet meer kunnen
uitvoeren.
1