Verschillen planten- en dierlijke cel
Plantencel Dierlijke cel
Celwand (cellulose, prokaryote cellen Geen celwand
anders)
Vacuole Geen of kleine vacuole: uitzondering
vetcel heeft grote vetvacuole
Peroxisoom Lysosoom
Poolkapje Centriool
Prokaryote cellen: 1-10 micrometer
- Bewegen zich soms voort met zweepstaart of flagel
Eencellige eukaryoot
- Protozoa
o Amoebe
o Pantoffeldiertje
o Gisten
DNA
- Grote circulaire DNA-molecule: naakt DNA
o Niet opgerold rond histonen
- Meerdere kleine DNA-moleculen: plasmiden
o Recombinante DNA-technologie
Celkern
- Opslag genetisch materiaal: DNA en eiwitten verdeeld over verschillende
chromosomen
- Meestal grootste organel
- Dubbel membraan buitenste membraan in verbinding met ER
Cytoskelet
- Stugheid en transport
- Microtubuli
o Holle buisjes: 25nm
- Intermediaire filamenten: 10 nm
- Actinefilamenten of microfilamenten
o Dunne draafvormige structuren: 5nm
Centriool
- 2 centriolen vormen oorsprongspunten van microtubuli loodrecht op elkaar
- 9x3 structuur: tripletten van microtubuli circulair georiënteerd
,Centrosoom
- > 2 centriolen
- Beweging en sterkte van de cel
Cilia
- Trilharen voor beweging op celoppervlak
Celmembraan
- Huid van de cel
- > lipiden: fosfolipiden en cholesterol
o Fosfolipidendubbellaag met staarten naar elkaar
- > perifere proteïnen en transmembraanproteïnen
- Dierlijke cellen: > glycocalix: polysachariden
o Bepalen bloedgroep
o Communicatie en herkenning andere cellen
- Eigenschappen:
o Vloeibaar
o Selectief doorlatend of permeabel
o Zelfsluitend
- Functie:
o Barrière tussen intra- en extracellulair milieu
o Communicatie en uitwisseling intra- en extracellulair milieu
Nucleolus
- Compact chromatine voor ribosoomproductie
Kernenveloppe
- Dubbelmembraan rond kern
Mitochondrium
- Energieproducent
- Dubbel membraan: sterk geplooid binnenmembraan
o Plooien binnenmembraan: de cristae > redoxmoleculen en enzymen nodig
voor vomring ATP tijdens cellulaire ademhaling
,ER
- Netwerk van holtes, kanalen en zakjes of cisternae
Ribosoom
- Tweedelig machientje om eiwitten te maken (translatie)
- Grote en kleine subeenheid > ribosomale eiwitten en rRNA
Golgi apparaat
- Opeenstapeling afgeplatte zakjes of cisternae
- Aanpassen en opsturen van gemaakte eiwitten mbv enzymen
- Afgewerkte eiwitten sorteren:
o Ter plaatse bllijven
o Opgenomen in lysosomen
o In blaasje of vesikels getransporteerd naar celmembraan
- Ontvangende kant: cis-zijde
Vesikel
- Transportblaasje
Lysosoom
- Verteringsvesikel van de cel
- Vesikel die afsplitst van Goli-apparaat
- Bevatten verteringsenzymen, eiwitten die andere moleculen zoals DNA, RNA,
eiwitten, suikers en lipiden kunnen afbreken
- Belangrijke rol bij opruimen van eigen materiaal zoals versleten celorganellen
Peroxisoom
- Afbraak vetzuren en toxische stoffen met H2O2 vorming
Plant
Vacuole
- Soms bij protozoa, niet bij mens (heel heel klein)
- Opslag stoffen
- Turgordruk stevigheid
Chloroplast
- Fotosynthese
, Celwand en soms kapsel aan buitenzijde
- Structuur en bescherming
Plasmodesmen
- Intercellulair transport en communicatie
Centriolen bij planten: poolkapjes
Endomembraanstructuren: enkel bij eukaryoten
- Doorlaatbaar voor water
- Grotere moleculen hebben transporteiwitten nodig zoals een kernporie
Geen membraan
- Nucleolus
- Ribosoom
- Cytoskelet
- Centriool
1 membraan > 2 lagen fosfolipiden!!
Passief transport
- Zonder energie
- Met concentratiegradiënt mee
- Kleine moleculen en ionen
Diffusie:
= opgeloste deeltjes in vloeistof of gas van gebied met hogere concentratie naar gebied met
lagere concentratie
- Membraan permeabel voor opgeloste stof
- Netto-verplaatsing!
- Bv. zuurstof vanuit bloedbaan naar cellen en koolstofdioxide van cellen naar
bloedbaan
Osmose:
- Water van gebied met lage concentratie naar gebied met hoge concentratie
verdunnend
- Bij verschil in permeabiliteit en door semipermeabel membraan (permeabel voor
oplosmiddel en niet voor opgeloste stof)
- Tot osmotisch evenwicht: netto-verplaatsing is gelijk
- Osmolariteit: maat voor concentratie opgeloste stoffen per liter oplossing
o Penetrerende en niet-penetrerende stoffen in rekening gebracht
o Cel
o Hyper, hypo, iso
- Toniciteit: gedrag van de cel
o Enkel niet-penetrerende stoffen in rekening gebracht
o Oplossing
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper doraleko. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,39. Je zit daarna nergens aan vast.