College aantekeningen
College aantekeningen Introductie Interdisciplinaire Sociale Wetenschap (Introductie ISW)
College aantekeningen van alle colleges van Introductie ISW van de studie Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
HC1: SES KLASSIEK: MAX WEBER’SPROTESTANTE WERKETHIEK
Individu: Genen
Brein
Persoonlijkheid IS
W
Context: Opvoeding
Groep
Maatschappelijke context
Weber sociaaleconomische status & religie
De protestantse werkethiek (PWE)
1) ‘Zijn protestanten rijker dan katholieken, moslims of niet gelovigen (in
Nederland)?’
CBS mediaan vermogen protestanten rijker
2) ‘Waarom zijn protestanten, en in het bijzonder calvinisten, welvarender
en beter sociaal georganiseerd dan katholieken?’
Duitsland 19e eeuw:
o Eenwording
o Snelle industrialisatie
o Verstedelijking
o Stad = “killing machine’
o Kapitaal vs arbeid
Marx: Das Kapital 1876
o = verschillen in rijkdom, aanzien en macht zijn terug te voeren
op klassen-positie van mensen
o Economisch-politieke dynamiek voert tot explosie van
kapitalistisch systeem
Weber zoekt ook buiten economisch-politieke structuur naar
oorzaken van verschillen
Weber: Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus
(1920/21)
o Wortels kapitalisme?
o I.t.t. Marx niet klasse maar religie
o Verschillen in rijkdom hebben (ook) een oorsprong in een
protestantse werkethiek die spoort met een kapitalistische
mentaliteit
Weber PWE: Data
o Literatuurstudie
o Economische en demografische data
o Verdere bronnen: preken, geschriften van Calvijn en
calvinisten
Geest van het kapitalisme (Weber)
Benjamin Franklin: Advice to a young tradesman (1748)
o Plicht tot arbeid
, o Plicht tot vermeerderen van kapitaal
o Rationale aanwending van kapitaal en arbeid
o Fortuin is “goed”
DUS arbeid als roeping/plicht
Weber: KWE (katholieke werkethiek) naar PWE (protestantse werkethiek)
KWE Katholicisme:
o Arbeid minder belangrijk dan contemplatie (=beschouwing)
(Thomas van Aquino)
o Renteverbod
PWE Calvijn:
o Arbeid als plicht
o Rente, handel en winst toelaatbaar
Geest protestantisme
Bronnen:
o Martin Offenbacher (Konfession und sociale Schichtung 1900)
o Emile de Laveleye
o Matthew Arnold
o Henry Th. Buckle
Pessimisme
Godsvertrouwen
Hoop op hiernamaals
PWE: 4 protestantse stromingen
- Piëtisme
o (DU laat 17e – midden 18e eeuw)
- Methodisme
o (GB, VS midden 18e eeuw – nu)
- Baptistische secten
o Mennonieten (NL, VS midden 16e eeuw – nu)
o Quakers (GB, VS midden 17e eeuw – nu)
- Calvinisme
o (FA, Schotl., NL, GB midden 16e eeuw – nu)
PWE: belang “predestinatie”
Calvijn:
o Menselijke slechtheid
o Beperkte redding
o Geen sacramenteel heil (niet biechten etc.)
o Predestinatie
Weber concludeert:
o Innerlijke eenzaamheid (als gevolg)
o Pessimistisch individualisme (als gevolg)
GEVOLG Fatalisme?
, = God heeft het al bepaald, kan niks aan veranderen
Predestinatie: psychologische en gedragsmatige consequenties
Calvijn zelf: “Cerrtitudo salutis”
4 protestantse stromingen:
o ‘Toetsen staat van genade aan eigen positie in de wereld’
GEVOLG = geen fatalisme, MAAR
Werk als angstreductie
Succes/rijkdom als voorteken
Sociale activiteit
PWE: moraal en gedrag
1) Werk centraal, religieus gelegitimeerd gegeven, hard werken als plicht
2) Rationele levenshouding, planning van arbeid
Investeer in jezelf
Rente toelaatbaar
3) Vrije tijd en consumptie zijn verdacht
4) Succes is belangrijk
5) Goed burgerschap is plicht
Geest kapitalisme PWE
Plicht tot arbeid Hard werken als religieus
gelegitimeerde plicht
Rationele aanwending van kapitaal Rationele levenshouding, planning
en arbeid arbeid
Vrije tijd en consumptie verdacht Vrije tijd en consumptie verdacht
Plicht vermeerderen kapitaal Succes is belangrijk
Fortuin is “goed”
Goed burgerschap
1) PWE sluit naadloos aan op Geest Kapitalisme
PWE: maatschappelijke en culturele consequenties
1) Accumulatie van bezit: rijkdom
2) Economisch rationele levenshouding
3) Willige beroepsbevolking
4) Flexibele beroepsbevolking
5) Sobere, maar comfortabele levensstijl
2) PWE stimuleert kapitalisme
PWE geeft in landen met een grotere protestantse bevolking een
stimulans aan de economie
, Nederlanden 17e eeuw:
- Sterk verstedelijkt
- “Rijk”
- Magneet voor immigranten
- Politieke grootmacht
- !!! zeer calvinistisch
PWE debat in Nederland:
1) Sociologen en filosofen
- Pieter Diepenhorst: Calvijn en de economie (1904)
- Willem van Gunsteren: Kalvinismus and Kapitalismus (1934)
- Ernst Beins: Die Wirtschaftsethik der Calvinistischen Kirche der
Niederlanden 1565-1650 (1931)
- Egbert Beekman: Katholicisme, calvinisme, kapitalisme (1935)
- Jelle Riemersma: Religious factors in Early Dutch Capitalism 1550-
1650 (1970)
2) Historici
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fvz0708. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen