Portfolio burgerschap
Dimensie: vitaal burgerschap
Versie : 1v0
Datum : 1 augustus 2023
Capabel Onderwijs
Postbus 24066
3502 MB Utrecht
www.capabel.nl
4 Dimensie: vitaal burgerschap
Dit portfolio bevat de volgende paragrafen:
4.1 Wat adviseert de Schijf van Vijf?
4.2 Wat staat er in de beweegrichtlijn?
4.3 Welke balans tussen in- en ontspanning?
4.4 Hoe werkt verslaving?
4.5 Stress, burn-out of depressie?
4.6 Waar ligt mijn grens?
4.7 Liefde, seks of relatie?
4.8 Wat maakt gelukkig?
In elke paragraaf lees je de theorie en maak je opdrachten. Alle opdrachten samen vormen je portfolio.
Je hebt de theorie nodig om je opdrachten te maken.
Let op: bij elke opdracht is aangegeven of deze voor mbo-niveau 2 en/of 3/4 is. Maak alle opdrachten
die horen bij jouw opleidingsniveau.
Het portfolio wordt in zijn geheel beoordeeld. Zie hiervoor de beoordelingscriteria in paragraaf 4.9.
Als je elke week werkt aan burgerschap, kom je uit met 1 paragraaf per week. Je hebt dan nog week 9
van het blok voor de afronding en in week 10 lever je je portfolio in. Meer informatie over het vak
burgerschap, de dimensies en de planning vind je in het document ‘Burgerschap 4v0’ bovenaan het
lesprogramma op MijnCapabel.
,Blok 4: vitaal burgerschap
Wat adviseert de Schijf van Vijf? lesweek 1
Wat staat er in de beweegrichtlijn? lesweek 2
Welke balans tussen in- en ontspanning? lesweek 3
Hoe werkt verslaving? lesweek 4
Stress, burn-out of depressie? lesweek 5
Waar ligt mijn grens? lesweek 6
Liefde, seks of relatie? lesweek 7
Wat maakt gelukkig? lesweek 8
Afronden portfolio dimensie vitaal burgerschap lesweek 9
Portfolio vitaal burgerschap inleveren lesweek 10
0.1 Wat adviseert de Schijf van Vijf?
Wat is gezonde voeding?
Voedsel heeft enkele belangrijke functies:
Energie Voeding geeft energie om te bewegen en is nodig voor lichaamsfuncties zoals
de ademhaling en werking van het hart.
Opbouw en reparatie Voeding zorgt voor de opbouw en reparatie van bijvoorbeeld botten en spieren.
Ziekten voorkomen Vitamines in voeding beschermen tegen ziekten.
Het Voedingscentrum adviseert om te eten volgens de Schijf van Vijf. Als je elke dag genoeg uit elk
vak kiest en je varieert volop, dan krijgt je lichaam wat het nodig heeft.
, De vijf vakken Wat adviseert het Voedingscentrum?
Groente en fruit Neem dagelijks minimaal 250 gram groente en twee porties fruit. Hierdoor heeft
iemand minder kans op hart- en vaatziekten, darmkanker en diabetes type 2.
Smeer- en Gebruik zachte margarine en olie. Vloeibare margarine of halvarine bevatten de
bereidingsvetten vitamines A, D en E. Olie is ook gezond maar daarin zit geen vitamine A en D.
Onverzadigde vetten zijn goed voor de bloedvaten.
Vis, peulvruchten, Zorg voor variatie in deze producten. Ze bevatten veel eiwit en passen in de trend
vlees, ei, noten en 'meer plantaardig, minder vlees'. Neem niet meer zuivel dan nodig.
zuivel
Brood, Kies vooral volkoren graanproducten, zoals volkorenbrood, volkoren pasta, bulgur
graanproducten en of zilvervliesrijst. Dus liever een meergranenbroodje dan een snee witbrood.
aardappelen
Dranken Je lichaam heeft voldoende vocht nodig om goed te functioneren maar extra suiker
is niet nodig. Drink daarom dorstlessers zonder calorieën, zoals water, koffie en
thee.
De adviezen van de Schijf van Vijf leiden af en toe tot discussie. De organisatie Natuur & Milieu vindt
bijvoorbeeld dat er te weinig rekening wordt gehouden met de gezondheid van de dieren en met de
aarde. Zij zeggen: minder vlees en zuivel, en meer groente, bonen, peulvruchten en vegaburgers. Het
Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) vindt dat groenten uit blik en smoothies ook in de Schijf
van Vijf moeten staan.
Body mass index
De BMI geeft een schatting van het gezondheidsrisico van je lichaamsgewicht. Heb je obesitas,
overgewicht, ondergewicht of ben je goed op gewicht? Door leeftijd, lengte en gewicht in te vullen,
bereken je je BMI. BMI-meters zijn te vinden op: hartstichting.nl, berekenen.nl/bmi en
voedingscentrum.nl.
Opdracht (mbo 2, 3 en 4)
Vraag Antwoord
Hoe gezond leef jij op een schaal van 1 tot Een 8.0 Ik sport dagelijks, en probeer een goed
10? Waarbij 1 staat voor niet gezond en 10 slaapritme aan te houden. Ook neem ik elke dag
voor heel gezond. vitamine supplementen en probeer het beste uit mijn
voeding te halen
Laat met een voorbeeld zien waarom je Zoals u kunt lezen bij de vraag hiervoor doe ik veel aan
jezelf deze score hebt gegeven. mijn gezondheid, zoals sporten en gezond eten en
drinken
Wat is volgens jou nu het grootste Schadelijke stoffen in ons eten, weinig tot geen
gezondheidsprobleem in Nederland? biologisch eten meer en we bewegen te weinig
Wie kan dit probleem het beste oplossen? Iedere burger zelf, het is aan de overheid om bepaalde
Onderbouw je antwoord met twee middelen beschikbaar te stellen maar ik ben er wel van
argumenten. overtuigd dat het je eigen verantwoordelijkheid is (de
▪ de overheid manier waarop je leeft etc)
▪ het onderwijs
▪ ouders en opvoeders
▪ de gezondheidszorg
▪ de voedingsindustrie
▪ de geneesmiddelenfabrikanten
▪ iedere burger is zelf
verantwoordelijk ▪ de
hele samenleving
▪ ...