Samenvatting van de Duitse literatuur inclusief teksten die bij de verschillende periodes horen.
De periodes die worden beschreven zijn: Mittelalter, Neuzeit Renaissance, Neuzeit Barock, Aufklärung, Sturm und Drang, Wemarer Klasik, Romantik, Vormärz, Poetische Realismus, Jahrhundertwende und ...
Mittelalter 500-1500
➔ Standensamenleving: geestelijken, adel en boeren → christelijk geloof
➔ Alleen monniken en nonnen (+ sommige edelen) konden schrijven → vooral
mondelinge verspreiding van verhalen
➔ Geistliche Literatur: verkondigt de christelijke leer
➔ Weltliche Literatur: verkondigt de hoofse idealen
➔ In Ritterromanen moet de ridder na avonturen terugkeren bij het hof als
een net man → Koning Arthur
➔ Een Minnesang gaat over een onbereikbare liefde tussen een ridderlijke
zanger voor een adellijke vrouw → Walter van der Vogelweide
➔ De Heldenepos gaat over Heidense Germaanse mythen → Middelhoogduits
➔ In late middeleeuwen begonnen burgers het Christelijke geloof in twijfel te
trekken → Renaissance → volksliederen, satire en boekdrukkunst
Unter der Linden (um 1200) - Walter von der Vogelweide
➔ Gedicht gaat over een jongen en een meisje onder een
Lindenboom, de twee hebben hier gekust en geslapen. Alleen een
nachtegaal heeft ze gezien.
➔ Perspectief ligt bij de vrouw
➔ Geen Minnesang → vrouw is niet onbereikbaar
Neuzeit: Renaissance 1500-1600
➔ Mensen verlangen terug naar Antike → tijd van Grieken en Romeinen en
welvarende leven van de mens → wedergeboorte: Renaissance
➔ Literatuur en filosofie richten zich op Romeinse en Griekse schriften
➔ Humanismus: vrije, veelzijdige, creatief gebouwde mens → eigen verstand
➔ Door gebruiken van verstand veel ontdekkingen/uitvindingen → hierdoor
neemt kritiek op kerk toe (Martin Luther) → Reformation: Christelijk geloof
splitst zich op in katholieken en protestanten
➔ 1500: Bijbel vertaalt naar Duits → verspreid door boekdrukkunst, hierdoor
gaan meer mensen lezen → Bürgerliche Literatur
➔ Naast politieke verhalen, Schwänken, Satiren ook Volksbücher → legenden
Till Eulenspiegel (um 1510) - Hermann Bote
➔ Till Eulenspiegel trok in de 14e eeuw door Duitsland en Nederland en
hield iedereen voor de gek. In Braunschweig ging hij werken in een
bakkerij, ondanks dat hij dit niet kon. Bakker zei: wat ga je maken,
Eulen oder Meerkatzen (dieren van de duivel)? Till bakte brood in de
vorm van deze dieren, bakker werd boos en zei dat hij het deeg
moest vergoeden. Till verkocht alle broden en ging er met de winst
vandoor.
➔ In een ziekenhuis moest Till een arts helpen om patiënten te
genezen. Till zei dat er een patiënt verbrand moest worden en dat
de laatste die uit zijn bed zou komen het slachtoffer zou zijn.
, Iedereen rende weg en hij kreeg zijn geld, echter kwamen alle
zieken drie dagen later weer terug.
Faust (1587) - Johannes Spies
➔ Gaat over een dokter Faust en een duivel
➔ Is vaak uitgegeven door verschillende schrijvers, versie van Johann
Wolfgang von Goethe is het bekendst.
➔ Eerst was het Faust-beeld negatief, omdat geschreven werd over
niet-christenen die dood gingen. Dit beeld veranderde later toen
mensen het erkenningstreven zagen.
Neuzeit: Barock 1600-1700
➔ Periode van oorlogen en pest breekt uit → volk is niet optimistisch: vandaag
is iedereen gezond, maar morgen kan je dood en arm zijn.
➔ Centrale thema is Vergänglichkeit: tijdelijkheid
➔ Momento mori (gedenk te sterven), Carpe diem (pluk de dag), Venitas (het
leven op aarde is tijdelijk
➔ Depressieve kunst met verwelkte bloemen en doodskoppen
➔ Architectuur: veel vormen en kleuren, straalt rijkdom uit (juwelen)
➔ Verlangen naar zekerheid en rust werd groter
➔ Literatuur: regels voor dichten waren belangrijker dan persoonlijke
creativiteit → Sonnet en tegenstellingen kwamen veel voor
Es ist alles eitel (1637) - Andreas Gryphius
➔ Gaat over de slechte en treurige gang van zaken op aarde en de
gevolgen van de dertigjarige oorlog op Polen, het vaderland van de
hoofdpersoon. Na de dood heeft iedereen een leven waarin iedereen
gelijk is. Het thema is de mortaliteit van het aardse.
➔ Sonnet met tegenstellingen, rijmschema (abba, abba, ccd, eed)
Aufklärung 1700-1780
➔ Mensen volgen weer de kerk en de vorst (absoluut) → totdat Immanuel
Kant opriep het het verstand te gebruiken: zelf beslissen ipv iets aannemen
➔ De mensen wilden dingen leren en zichzelf ontwikkelen → schoolplicht
➔ Godsdiensttolerantie werd ingevoerd en iedereen werd als gelijk
beschouwd → iedereen moest zich aan de wet houden (ook vorst en adel)
➔ Handel ontwikkelde zich → burgers werden machtiger en rijker: meer
mensen kunnen lezen en schrijven → natuurwetten vastgelegd (Newton)
➔ Literatuur moest mensen aansporen tot redelijk en moralisitsch handelen
➔ Dramatik: burgerlijke belangen treden op de voorgrond
Nathan der Weise (1779) - Gotthold Ephraim Lessing
➔ Gaat over Nathan (rijke Jood) die naar de sultan moet om te
vertellen welke van de drie religies de juiste is. Hij legt dit uit aan de
hand van drie ringen. Een vader, van drie zonen, moet aan zijn
lievelingszoon een ring geven, die de drager kracht geeft. De vader
houdt van alle drie de zonen evenveel en laat twee replica’s
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TwanvR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
