Deze samenvatting omvat de slides van het vak 'Psychopathologie en psychiatrie kinderen en jongeren, deel 1' met toevoeging van nota's uit alle lessen (voornamelijk bij tabellen en grafieken van de besproken onderzoeken). Ik behaalde met deze samenvatting een 16/20.
PSYCHOPATHOLOGIE EN PSYCHIATRIE
KINDEREN EN JONGEREN, DEEL 1
LOUISE SIMONS
1
,INTRODUCTIE
DUDENIN STUDIE
- Deelnemers levenslang opvolgen: onderzoek naar processen en mechanismen die een rol spelen in de
ontwikkeling van problemen
- Ander type onderzoeksdesign nodig dan onderzoek naar processen en mechanismen die een rol spelen in het
blijven bestaan van problemen
o (Niet-klinische) bevolkingsgroep (om confounding met klinische status te vermijden)
o Groot aantal deelnemers (sommige problemen hebben lage incidentie) (1037P)
o Veel factoren (sommige zullen onverwacht significant voorspellend zijn) en oog voor het samenspel
tussen factoren
▪ Fysiek, persoonlijk leven, jobs, seksgedrag, relaties, criminele activiteiten
- Focus op meerdere niveaus van analyse
- Unieke studie
o Volledige geboortecohort
o Zeer lange follow-up
o Extreem lage drop-out
- Onderzoeksvragen evolueren mee met de steekproef
o In het begin: focus op geboorte en vroege ontwikkeling van het kind
o Momenteel: mensen zijn rond de 50: onderzoek naar vroege tekenen van veroudering
- Één cohort (dus geen zicht op cohorteffecten)
o Op leeftijd 18 veel suïcides → niet risicoleeftijd, wel cohorteffect
PERSOONLIJKHEIDSTREKKEN
Hier wordt later in de samenvatting nog uitgebreider op ingegaan > zie P44
- In ‘kindergarden’ al persoonlijkheidstrekken die outcomes voorspellen
o Wie off road gaat, wie werkloos wordt, wie astma ontwikkelt…
- 5 grote persoonlijkheidsgroepen die zich doorzetten naar de volwassenheid:
1. Confident
2. Gereserveerd: teruggehouden
3. Well-adjusted: fitting in (40%)
o Die doen het goed in het leven: goede job, getrouwd…
4. Inhibited: jongen die zich volledig terugtrekt en nooit meer buiten komt
o Levenslange negatieve uitkomsten
o Hebben enorme moeite met het huis uit te komen
5. Undercontrolled (10%)
o Gevangenis, vechte, ruzies
o Moeite met zichzelf reguleren
o Willen niet veranderen
o Hartproblemen, diabetes, roken en onveilige seks
2
,RESULTATEN:
- Kinderen die later leren praten en stappen groter risico
o Ze vinden school niet leuk
o Jongens die het slecht doen in school → meer risico op criminele activiteiten
- Tussen 5-11 jaar slaap bestuderen
o Kinderen die het minst slapen tussen 5-11j hangt samen met obesitas
o Problemen met cognitief functioneren
o Angstproblemen op 20j
- Wat met kinderen die dingen zien en horen die er niet zijn?
o De helft ontwikkelt schizofrenie
→ Schizofrenie begint niet pas in volwassenheid maar al in kindertijd
o Je kan nu dus kinderen die risico lopen opvolgen
o Niet alle kinderen die risicofactoren vertonen ontwikkelen schizofrenie
- Tv kijken tijdens ontwikkeling
o Hoe meer tv hoe meer sigaretten roken
o Tv beïnvloedt hoe je het doet op school, inkomen later
o Kinderen die het meest tv kijken verlaten school sneller zonder diploma
o Kinderen die het minst tv kijken → 4x meer kans om middelbare school te doen/af te maken (later uni)
- Resultaten zouden niet veralgemeenbaar zijn naar andere delen van de wereld
o Deel van het Australisch onderzoek herhaald in andere contexten
o Resultaten bleven parallel
→ Resultaten zijn wel veralgemeenbaar
o 2 significante verschillen
▪ Homocide en suïcide
• Homicide rate is dramatisch hoog in Amerika
▪ Frequentie van ‘youth suïcide’
• Australië hoger
• Personen die multipele problemen hebben
- Reden waarom drop-out zo laag is:
o Mensen die verhuisd zijn, vliegen ze terug
o Mensen die niet kunnen verplaatsen (ziekenhuis, gevangenis) komt de studie naar hen
- Wat bepaalt succes in het leven?
o Sterkste voorspeller: zelfcontrole
▪ Op 3 jaar voorspellen van: stabiele relatie, gezondheid, inkomen
▪ Marshmallow test: testen van impulsen
▪ Hoge zelfcontrole: eigen huis, goede job, goede money manager, sparen
▪ Lage zelfcontrole: poor money managers, sparen nog niet, geen goede job ….
• Fysieke problemen: obesitas, hoge bloeddruk, soa, hoge cholesterol
• Verslaafd aan tabak, alcohol en drugs
→ Leer zelfcontrole aan in school !
→ Als je echt een verschil wil maken, moet je vroeg interventie starten: in vroege kinderjaren (die zijn cruciaal!)
3
, THEMA 1: DE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGISCHE BENADERING
1. DEFINITIE EN HISTORIEK
1.1 DEFINITIE
"Developmental psychopathology is an evolving interdisciplinary scientific field that seeks to elucidate the interplay
among the biological, psychological, and social-contextual aspects of normal and abnormal development across the
life course" → op alle niveaus van mechanismen: biologische, context, alles ertussen
"Developmental psychopathology is the study of developmental processes that contribute to, or protect against
psychopathology"
Brede focus:
- Zowel typische als atypische ontwikkeling
- Biologische, psychologische en sociaal-contextuele invloeden
- Risicoverhogende en beschermende factoren
Daardoor noodzakelijkerwijze interdisciplinair
- Verschillende wetenschapsgebieden
- Verschillende theorieën binnen elk gebied
- ‘Macroparadigma’
1.2 HISTORIEK
Psychoanalytische school
→ eerste aandacht voor ontwikkelingspsychopathologie
- 1974 Achenbach: Developmental Psychopathology
→ eerste gebruikt van de term
→ constructie van meetinstrumenten om persoonlijkheid in kaart te brengen
- 1983 hoofdstuk Developmental Psychopathology in Handbook of Child Psychology
- 1984 Cicchetti: special issue Child Development
→ vader van ontwikkelingspsychopathologie
→ o.a. paper Sroufe & Rutter over het ‘domein’ van de ontwikkelingspsychopathologie
- 1989 tijdschrift Development and Psychopathology (Cicchetti)
- 1995 Developmental Psychopathology I (Cicchetti & Cohen)
- 2006 Developmental Psychopathology II
- 2016 Developmental Psychopathology III
→ laatste editie: toevoeging van neurowetenschap & veerkracht → interventies stoelen op onderliggende
theorie
2. BASISPRINCIPES EN KERNCONCEPTEN
2.1 TYPISCHE EN ATYPISCHE ONTWIKKELING
Typische en atypische ontwikkeling verlopen via dezelfde principes
- Kennis van typische ontwikkeling helpt om atypische te begrijpen
- Onderzoek naar atypische ontwikkeling brengt ook kennis over de typische ontwikkeling bij
Ondersteund door evidentie dat meeste psychiatrische stoornissen dimensioneel zijn.
- In de praktijk categoriale benadering: we moeten beslissingen nemen ‘heeft hij X of niet?’ voor behandeling
4
,2.2 CONTINUITEIT EN DISCONTINUITEIT
(Dis)continuïteit kan op verschillende manieren bekeken worden:
- ‘Mean-level’-stabiliteit
o = gemiddelde niveau van een bepaalde trek/symptoom blijft gelijk over de tijd
o In sommige ontwikkelingsfasen zijn er evenwel normatieve ‘mean-level’-veranderingen
Links: antisociaal gedrag in de adolescentie:
lage niveaus op 5 jaar, stijging in puberteit en Rechts: Vanaf leeftijd 15j meisjes meer depressieve
erna weer een daling > geen mean-level stabiliteit symptomen + Geslachtsverschil blijft bestaan
- Rangordecontinuïteit
o = individuen gaan over de tijd hun positie in de rangorde van de groep behouden
▪ Gaat niet meer over de groep in zijn geheel, maar over de positie van individuen IN die groep.
Bv.: antisociaal gedrag bij kinderen (brave/stoute kinderen), ongeacht waar dat niveau van de
groep zit (globaal hoger in de adolescentie bijvoorbeeld), ga je binnen de groep altijd
brave/stoute kinderen hebben.
o = staat los van of het gemiddelde niveau van de groep al dan niet wijzigt
▪ Homotypisch: zowel de rangorde als de manifestatie blijven gelijk
▪ Heterotypisch: de rangorde blijft gelijk, maar de manifestatie verandert
• Bv.: manifestaties van probleemgedrag, angst, depressie, … kunnen doorheen
de ontwikkeling veranderen.
• Kan op verschillende niveaus bekeken worden
5
, Er vond een cohortstudie plaats met > 6000 kinderen: psychopathologische symptomen werden gemeten op
7.5 en 14 jaar
Vergelijking drie modellen van continuïteit
A. Alleen homotypische continuïteit
B. Homotypische continuïteit + heterotypische continuïteit binnen hogereordedimensies
C. Homotypische continuïteit + heterotypische continuïteit over hogereordedimensies heen
Groene cirkels: homotypische
continuïteit
Rode cirkels: heterotypische
continuïteit binnen dimensies
Donkerrode cirkels: heterotypische
continuïteit tussen dimensies
→ 3de model is het meest aanneembaar
Bevindingen:
- Voor alle soorten symptomen is er homotypische continuïteit.
- Tussen een aantal soorten symptomen is er ook heterotypische continuïteit, zowel binnen als over
hogereordedimensies.
Specificatie: mate van continuïteit kan verschillend zijn voor subgroepen met verschillende
ontwikkelingstrajecten!
Nood aan ‘person-centered’ perspectief (bv.: ontwikkelingstrajecten van gedragsproblemen)
- Low-groep: geen antisociaal gedrag, continu laag
- Childhood limited: als kind moeilijk gedrag vertonen, maar bij
opgroeien niet meer → discontinu
- Adolescent onset: als kind geen probleemgedrag, wel vanaf
puberteit tot volwassenheid → discontinu
- Life course persistent: continu hoog
Person-centered = eerder subgroep-perspectief: binnen grotere
groep subgroepen onderscheiden met andere trajecten (hier 2x
continuïteit en 2x discontinuïteit)
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisesimons1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
