Samenvatting
Nederlands_Samenvatting - Literatuur 18e en 19e eeuw (Laagland H14-H15)
- Vak
- Nederlands
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Titel spreekt voor zich.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Nederlands Samenvatting H14&15 (Literatuur 18e en 19e eeuw)e
18 eeuw: Republiek met standenmaatschappij. Selecte groep rijken (regenten) politieke macht,
middenstand economisch en sociaal van belang
Verdeling republiek:
o Oranjegezinden (adel, leger, strenge predikanten, volk die de Oranjefamilie van
stadhouders steunden)
o Patriotten (tegen Oranje als stadhouder)
Aristocratische (regentenheerschappij)
Democratische (middenstand meer politieke invloed, regenten minder/geen)
1700: Grote interesse in theoretische geschriften over kunst Frans-Classicisme: georiënteerd op
klassieken (normen en waarden) Dichtgenootschappen (bekendste “Nil Volentibus Arduum”)
Niet op klassieken gebaseerde literatuur
- Rationalisme: alles weggooien en zelf opnieuw bedenken met reden (verstand)
- Empirisme: alles gebaseerd op zintuiglijke waarneming (geen aangeboren kennis: tabula rasa)
Verlichting: kennis verschaffen, voorlichting geven, mondig maken, opvoeden, mens zichzelf laten
ontwikkelen; wijzer en beter worden. Key words: Tolerantie, redelijkheid, gelijkheid en vrijheid.
Filosofie als strijdmiddel om kritiek te uiten op de maatschappij > aantrekkelijke vormen: romans, essays,
imaginaire reisverhalen // Opvoeding: houding tegenover anderen,
Rousseau: kritiek maatschappij > mens terug naar natuur, eigendom slecht: waarden gevoel
Zoeken evenwicht tussen verstandelijke- en emotionele vermogens v.d. mens.
Sentimentalisme: subtiele gevoelens en verfijnde emotionele vatbaarheid
Laterrr> meer aandacht beleving lezer (geen F.Class. meer) > benadering gericht emoties
Belangrijkste genres literatuur 18e eeuw:
Frans-Classicisme: gepropageerd door dichtgenootschap (Nil Volentibus Arduum): literaire regels
van klassieken >> classicistisch blijspel: vijf bedrijven, met wijze les > zeden verbeteren v.
middenstand
Niet gebaseerd klassieken, maar meer verlichting
Spectatoriale tijdschriften: (naast nieuwsbladen, geleerdentijdschriften en satirische weekbladen)
1710 > moraliserend weekblad. Problemen aan de orde stellen voor groot publiek. Soort
opiniepagina. Deugdzaamheid. Vaak lezersbrieven (al dan niet echt) om publiek te betrekken.
Idealen van de verlichting (volmaakbaarheid mens en maatschappij). Niet politiek, geen revoluties
e.d., gwn subtiele zedelijke verbetering. Tot 1780, toen nam populariteit af.
Kinderliteratuur: teksten speciaal voor opvoeding kinderen, doelgroep kinderen. Onderwerpen:
studie-ijver, vlijt, ouder-kindrelaties, deugden (oprechtheid, gehoorzaamheid). Perspectief bij kind
Imaginaire reisverhalen: nadruk handelingsverloop. Niet voor verslag maar voor
maatschappijkritiek.
Opvoedkundige zedenromans: Nadruk psychologie, innerlijk en karakterontwikkeling personages.
Nam vooroordelen tegen romans als zijnde slecht weg, vormend waarde. Morele beoordeling.
Briefroman (mogelijkheden: personages getypeerd door eigen wijze van uitdrukken. Spanning steeg
bij kwijtraken of fout lezen brieven. Illusie van echtheid
Sentimentalisme: Hoop gezeik over emoties en gevoelverfijning en shite, emotionele effectwerking
bij lezer.
1780: DemPat steeds meer macht Oranjes vragen Pruisen om hulp
1789: Franse Revolutie: Burgerij in opstand tegen macht van adel, vorsten, hoge geestelijken (Lodewijk
XVI onthoofd).
1795: Fransen in Den Haag Bataafse Republiek (1795 – 1806)
1806 – 1810: Lodewijk Napoleon (broertje van) koning in NL
1815: nederlaag van Napoleon bij Waterloo > Nederland een koninkrijk met Willem I > modern
kapitalistisch > handel stimuleren>1824: Nederlandse Handelsmaatschappij opgericht
1839: België onafhankelijk koninkrijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ynvandriel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen