Samenvatting
Samenvatting Internationaal publiekrecht
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting van 35 pagina's voor het vak Internationaal publiekrecht aan de RuG
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Internationaal publiekrechtDe kern van het internationaal publiekrecht
,Hoofdstuk 1 – Begrip en aard van het internationaal publiekrecht
Inleiding
Reikwijdte en inhoud van nationaal recht worden in grotendeels bepaald door
internationaal recht
o De Nederlandse rechtsorde is relatief vergaand opengesteld voor internationaal
recht in geval van botsing zal het internationale recht voorrang hebben boven
de nationale formele wetgeving
Geschiedenis
Rechtsbetrekkingen tussen autonome politieke gemeenschappen waren al te vinden in
Mesopotamië rond 3000 v. Chr.
o Later ook in Griekse stadstaten en het Romeinse Rijk
o Oorsprong wordt vaak in verband gebracht met het ontstaan van onafhankelijke
en soevereine staten in Europa
Functie: bevordering van het vreedzaam samenleven co-existentie
Vrede van Westfalen = maakte een eind aan de Dertig- en Tachtigjarige Oorlog
o Territoriale integriteit respecteren en formele onafhankelijkheid
o Systeem van soevereine en gelijke staten die niet langer waren onderworpen aan
een hoger gezag
Door de kolonisatie werd het ‘Europees publiekrecht’ uitgebreid over de koloniën
o Koloniën werden onderworpen aan het internationaal recht dat was gevormd
door de Europese staten
o Capitulatie = overeenkomsten die de belangen beschermen van hun onderdanen
binnen de gebieden
Op het gebied van: handel / rechtspraak / vrijheid het christelijk geloof te
belijden
Een eind kwam aan de Europese ideologie na de WO I
o Opkomst van de macht van de VS en ontstaan van communisme in de SU
De situatie veranderde nog meer na WO II
o Zelfbeschikking opgenomen in VN-Handvest = volkeren hebben het recht om
over hun eigen lot te beschikken
Amerikaans beginsel van president Wilson
Gaf in feite het einde aan van het kolonialisme
o Dominantie van soevereine staten en formeel gelijke staten afgenomen
Bovennationale vormen van organisatie VN en de EU
Functies van de staat uitgeoefend door niet-statelijke instituties
Omschrijving
Algemene omschrijving: de uitoefening van publiek gezag in de internationale
gemeenschap
o Bevoegdheden aan entiteiten die publiek gezag uitoefenen binnen een bepaald
juridisch kader
o Volkenrecht (ius gentium)
In de Romeinse Tijd sloeg het op het recht dat op alle burgers van
toepassing is
In de 16e/17e eeuw zag de term op het recht dat tussen volken gold
o Internationaal recht
Omvat zowel internationaal privaat- als internationaal publiekrecht
Het internationale element
o Het internationale dan wel nationale karakter van een rechtsregel wordt in
hoofdzaak bepaald aan de hand van de rechtsbron waaruit deze regel voortvloeit
, De nationale (Nederlandse) rechtsorde erkent de wet en contracten als
rechtscheppend
De internationale rechtsorde erkent in hoofdzaak vier rechtsbronnen:
Gewoonterecht
Verdragen
Besluiten van internationale organisaties
Algemene rechtsbeginselen
o De dualistische en monistische leer
Dualistisch: internationale en nationale rechtsorde zijn geheel gescheiden
rechtssystemen
Ontwikkeld door de Duitse Triepel en de Italiaanse Anzilotti
Soevereine staat is het hoogste, metafysische gezag het
internationaal recht kan niet boven de staat staan extern recht
van de staat
Monistisch: er bestaat één rechtsorde waar zowel internationaal als
nationaal recht deel van uitmaken
Het individu werd centraal gesteld en de statelijke macht werd
daarbij onderworpen aan het internationaal recht
Onder meer door de Oostenrijkse Kelsen
Recht dat de macht van de staten kon beperken
o De formele scheiding tussen het internationale en de nationale rechtsorde:
Modern internationaal recht heeft in belangrijke mate betrekking op de
rechtspositie van natuurlijke personen
Internationaal recht steeds meer betrekking op onderwerpen die ook
door nationaal recht worden gereguleerd
Staten hebben hun nationale rechtsordes opengesteld voor toepassing
van het internationaal recht
Het publieke element
o Legitimeert en reguleert het publiek gezag in de internationale gemeenschap
o Beschermt de publieke belangen
Belangen van individuele staten
Bovennationale publieke belangen = belangen van staten gezamenlijk en
in sommige gevallen de belangen van de internationale gemeenschap als
geheel
Het juridische element
o Morele overwegingen = het streven naar gerechtigheid en rechtvaardigheid
o Onderscheid juridische regels en politieke / morele regels:
De bron van een norm
Alleen normen uit een bron (wet / verdrag / besluiten van
internationale organisaties / algemene beginselen) horen bij het
internationaal publiekrecht
Positivisme naloper van het natuurrecht
Rechtsregels zijn onderdeel van een juridisch systeem dat schending van
een norm verbindt met een sanctie
Internationaal recht vaak geen recht omdat het niet kan worden
afgedwongen
Organisatie
Decentraal karakter: internationale rechtsorde is ontstaan uit de totstandkoming van
soevereine en gelijke staten na de Vrede van Westfalen
o Recht van co-existentie: internationaal recht beschermt de soevereiniteit van de
staten binnen hun grondgebied
o Recht van samenwerking
, o Recht van integratie: bescherming en uitvoering van publieke taken ten dele
georganiseer op bovennationaal niveau
Bijvoorbeeld de VN
In een wereldstaat zou geen internationaal recht bestaan ontwikkeling niet te
verwachten
o De ontwikkeling van instituties die publiek gezag uitoefenen het resultaat van
machtsconcentratie
o Nationale samenlevingen zijn relatief homogeen publiek gezag wordt pas
geaccepteerd als het aansluit bij de waarden van de staat
Onderdelen
Algemeen deel
o Overkoepelende beginselen en leerstukken die op alle deelgebieden van IPR van
toepassing zijn
Formele beginselen en beginselen voor geschillenbeslechting
o Fundamentele beginselen voor het functioneren van het systeem
o Formele + fundamentele beginselen = mogelijkheid om afspraken te maken in
juridische vorm
Bijzondere delen
o Recht betreffende de afbakening van staatsgezag
o Recht ter bescherming van individuen
o Recht op gebied van vrede en veiligheid
o Recht op de regulering van de economie en duurzame ontwikkeling
Het recht van de Europese Unie
o Supranationale rechtsorde (verticaal): de Unie kan burgers binden zonder
tussenkomst van de lidstaten
o EU niet heel verschillend van het IPR
Structuurkenmerken die in beide rechten nog verder ontwikkeld kunnen
worden
EU een belangrijke actor in de internationale rechtsorde
EU van belang voor de toepassing van internationaal recht in de EU
Hoofdstuk 2 – Rechtssubjecten
Inleiding
Rechtssubjecten = personen of entiteiten die de bekwaamheid bezitten om deel te nemen
aan het rechtsverkeer in de internationale rechtsorde
o Status
o Staten / internationale organisaties / de facto-regimes / individuen
Het begrip rechtssubjectiviteit
Een persoon kan gezien worden als internationaal rechtssubject indien ze de juridische
bekwaamheid hebben om binnen de internationale rechtsorde deel te nemen aan het
verkeer
o Kan internationale rechtshandelingen verrichten
o Kan internationale rechten bezitten
o Kan rechten op internationaal niveau afdwingen
o Kan internationale verplichtingen hebben
o Kan op internationaal niveau aansprakelijk worden gesteld voor schending van
op hem rustende verplichtingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nancycazemier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen