College aantekeningen

Collegeaantekeningen Inleiding in de Onderwijssociologie (PABA046)

2 keer verkocht

Instelling
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)

Dit zijn de aantekeningen van alle colleges van Onderwijssociologie in het jaar 22-23 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 26 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 15 maart 2023
Aantal pagina's 26
Geschreven in 2022/2023
Type College aantekeningen
Docent(en) R. van der ploeg
Bevat Alle colleges

Volgen

rixt1 Lid sinds 3 jaar 194 documenten verkocht

€4,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Inhoud
College 1.................................................................................................................................................2
College 2 – 2 visies..................................................................................................................................5
College 3.................................................................................................................................................9
College 4 - Cultuur, instituties en rollen...............................................................................................13
College 5 - Sociale ongelijkheid en macht.............................................................................................18
College 6 – Sociale controle, schooluitval en criminaliteit....................................................................22

,Aantekeningen sociologie
College 1
- Huiswerkopdracht inleveren voor het werkcollege

Definitie van sociologie

Sociologie is, volgens Anthony Giddens, de studie van het menselijke sociale leven  hoe mensen
samenleven. Ook via leren sta je altijd in contact met anderen. Contact en afhankelijkheid zie je
overal in de samenleving terug (gezinnen/grote systemen, zoals gezondheidszorg verbonden is met
economie en onderwijs). Ook onderzoekt het hoe de sociale omgeving van invloed is op het gedrag
van mensen en hoe gedrag van mensen van invloed is op de sociale omgeving. Bij sociologie gaat het
over tot welke groep iemand behoort, bijvoorbeeld een positie in de maatschappij
(werkloos/werkend, laag/hoog opgeleid, religieus/niet-religieus  welke religie). Bij een groep horen
vooroordelen en verwachtingen. Die groepen, wat er gebeurt en de verwachtingen worden
onderzocht. Vaak gaat het om ongelijkheden en kansen: hoog/laagopgeleid, economisch, man/vrouw
e.d. Als laatste kenmerk van sociologie is het brede belangstellingsveld. Sociale processen vinden in
heel veel gebieden plaats. Wat er binnen en tussen groepen gebeurt, is heel belangrijk.

Micro-macro processen: psychologie vooral gedrag van individuen, socioloog meer sociale processen
in groepen/instituties/systemen (gebruik micro-niveau voor macro-niveau).

Dé definitie van sociologie bestaat niet, want:

- Sociologie is nog relatief jonge wetenschap. Hierdoor nog niet helemaal uitgekristalliseerd.
- Breed vakgebied, kan dus over heel veel onderwerpen gaan.
- Uiteenlopende aanpak, geen volledige eensgezindheid hierover.
- Niet onderscheidend genoeg: heel veel lenen bij andere disciplines (filosofie, politicologie,
psychologie).

Werkdefinitie: sociologie is de wetenschap van het samenleven.

Centraal uitgangspunt: alles is contingent, maar daarmee niet arbitrair

Onderwijssociologie: samenhang samenleving & onderwijs

Thema’s als onderwijsuitkomsten, sociale groepen, schooluitval, veiligheid op school, kansen

Geschiedenis van de sociologie

18e eeuw: Westerse samenleving was een agrarische samenleving & standensamenleving. Door de
industriële revolutie was er een overgang naar een industriële samenleving. Leven op het platteland
verplaatste zich naar de steden. Dit zorgde voor veel verandering: verhuizingen en toenemende
welvaart. Dit was een relatief snelle verandering. Dit riep vragen op over onze samenleving: hoe
kunnen mensen nog steeds samenleven in steeds drukkere steden? Ook onder invloed van Franse
Revolutie in Verlichting overgang van standenmaatschappij naar klassenmaatschappij. In de
standenmaatschappij kon je niet opklimmen van een boer naar een adellijke. In de
klassenmaatschappij werd deze scheiding kleiner en steeds vaker bepaald door
opleidingsniveau/inkomen. Hierdoor kreeg men meer kansen op hogerop te komen. Verlichting was
een belangrijke voor het ontstaan van de sociologie, want verlichte denkers gingen niet meer uit van

, 1 waarheid. Voorheen bepaalden de geestelijken wat er moest gebeuren en hoe het in elkaar zat.
Ten tijde van de Verlichting ging men er steeds meer vanuit dat de waarheid met rede/verstand kon
worden bepaald. Ook ontstond steeds meer het idee van de maakbaarheid van de samenleving.

De industrialisatie en verdwijning van standenmaatschappij (modernisering samenleving) zorgde
voor ontstaan nieuwe maatschappelijke verschijnselen & problemen, zoals armoede, kinderarbeid en
ongelijkheid. Welvaart kwam vooral terecht bij fabriekseigenaren, de arbeiders leefden vaak in grote
armoede. Sociologie is mede ontstaan door de opkomst van deze nieuwe problemen en
onzekerheden (orde niet meer bepaald door geboorte). Hierdoor ontstond er behoefte naar kennis
naar de werking van de samenleving.

Centrale uitgangspunten van de sociologie

Een van de eerste vragen: wat houdt de samenleving bij elkaar? Hiervoor moet je weten hoe mensen
samenleven en waarom op die manier.

De belangrijkste les van de sociologie volgens het boek: alles is contingent maar niet arbitrair. Dit
heeft te maken met 2 inzichten:

- Besef van contingentie: denkbare alternatieven  het had anders kunnen zijn dan het nu is.
Hoewel bijvoorbeeld ons onderwijssysteem vanzelfsprekend is, had het ook een andere vorm
kunnen krijgen. Je ziet dat ook in verschillen tussen landen, bijvoorbeeld manieren van
groeten of onderwijsorganisatie. In de USA en NL zijn invulling bijvoorbeeld heel anders van
onderwijs.
- Contingentie is niet arbitrair: het gegeven dat onze samenleving anders georganiseerd had
kunnen zijn, betekent niet dat er geen redenen zijn waarom onze samenleving is zoals hij is.
Gedragingen/instellingen e.d. zijn niet toevallig, er is een reden voor. Bijvoorbeeld verschillen
in kosten tussen Nederland & USA: maatschappijvisie (gelijke kansen in NL belangrijk,
verzorgingsstaat gericht op nivellering. In Amerika is het idee dat je zelf je kansen moet
pakken & persoonlijk falen), mensbeeld e.d.

Er zijn dus verschillen mogelijk, maar in beperkte mate, omdat dingen niet bij toeval zo zijn.
Vraagstukken zijn: vraagstuk van niet-arbitraire contingentie en vraagstuk van sociale orde (waarom
hebben we het dan zo geregeld in Nederland?)

Vraagstuk niet-arbitraire contingentie

- Welke eigenschappen van de samenleving zijn niet willekeurig? En wat ligt daaraan te
grondslag?
o Legitimerende derden/bronnen non-contingentie (factoren die hieraan te grondslag
liggen)
 Natuur
 Geschiedenis
 Samenhang.

Wij hebben weinig invloed op legitimerende derden: we kunnen bijvoorbeeld geen mensen maken
die geen voedsel nodig hebben. We moeten daarom onze samenleving zo inrichten dat we aan
voedsel kunnen komen. De natuur beperkt ons dus in het inrichten van onze samenleving en is hierin
een bron van non-contingentie. Ander voorbeeld: als samenleving leef je noodgedwongen met je
verleden. Keuzes in de geschiedenis beperken anderen in de samenleving later in andere keuzes. Het

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.