100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
bewustzijnsfilosofie nieuwe stof 2023 hc 7 t/m 12 €3,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Tilburg University (UVT)
  4.  
  5. Bewustzijnsfilosofie (500184B5)

College aantekeningen

bewustzijnsfilosofie nieuwe stof 2023 hc 7 t/m 12

1 beoordeling
 7 keer verkocht

dit zijn de hoorcolleges uitgewerkt van het vak bewustzijnsfilosofie hoorcollege 7 t/m 12. de eerste 6 hoorcolleges komen overeen met die van voorgaande jaren, deze zijn nieuwe stof uit 2023

Voorbeeld 4 van de 41  pagina's

Document informatie

  • 16 maart 2023
  • 41
  • 2022/2023
  • College aantekeningen
  • Stefaan blancke
  • 7 t/m 12

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (47)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (94)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: femkederkx • 1 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
maraklerx

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Hoorcollege 7 het naturalisme en het bewustzijn

1. De ‘explanatory gap’

2. Argumenten tegen materialisme

3. De natuurlijke methode

1. de “explanatory gap”

Fenomenaal bewustzijn: hoe het voelt om jou te zijn -> je subjectieve, persoonlijke ervaring (hoe is
het om blauw te zien)

Fenomenologie: verwijst naar hoe iemand iets ervaart

 Introspectie: stilstaan bij de fenomenologie van jouw ervaring
 Rapporteren: iemand anders vertelt je over de fenomenologie van hun ervaring

Probleem: hoe kan een materialistische theorie van bewustzijn, qualia/subjectieve ervaring/het
fenomenale verklaren?

Er lijkt iets te ontbreken als we een puur fysieke verklaring geven van bewustzijn, door te verwijzen
naar de werking van het fysieke brein:

 Hoe verklaart een dergelijke uitleg wat het is om een aardbei te proeven
 Waar komt ons subjectieve bewustzijn vandaan als ons brein onbewuste materie is
 Hoe zorgt een activatie van neuronen voor de kwalitatieve aspecten van het ruiken van een
kopje koffie?

2 interpretaties van het moeilijke probleem van bewustzijn

1. De verklaringskloof is een epistemologisch probleem:
Er is een probleem met de manier waarop wij over de wereld nadenken. Een materialistische
verklaring voor het fenomenale is misschien wel mogelijk, maar wij hebben er (nog) niet de
cognitieve capaciteiten voor. De nodige kennis ontbreekt voorlopig
2. De verklaringskloof is een metafysisch probleem:
De kloof ontstaat door hoe de wereld werkelijk in elkaar zit, dat is: qualia zijn simpelweg niet
fysiek! Een materialistische theorie, die uitgaat van het feit dat alles fysiek is, zal dus nooit
qualia kunnen verklaren, want materialisme is simpelweg fout!

Chalmers: makkelijke problemen VS moeilijke problemen

 Makkelijke problemen:
 Problemen over bewuste mentale toestanden waarvan we perfect kunnen zeggen
wat de functie of causale rol ervan is.
 We kunnen dan namelijk wetenschappelijk onderzoeken welke breinstructuren deze
functies vervullen (zogenaamde “neurale correlaten” vinden).
 Vb. van een makkelijk probleem: hoe we informatie opslaan en later weer oproepen.
 Moeilijke problemen:
 Kunnen niet op dergelijke wijze onderzocht en opgelost worden.
 Gaan over qualia of het fenomenale bewustzijn: “de roodheid van rood”, de
“pijnlijkheid van pijn”, “hoe het voelt zich iets te herinneren”, …
 Het subjectieve gevoel van bewustzijn kan niet zomaar verklaard worden door te
verwijzen naar breinstructuren of ‘neurale correlaten’.

,  Deze problemen zijn moeilijk aan te pakken via onze wetenschappelijke methoden.

Door dit onderscheid te maken wordt ons onderzoek van bewustzijn minder overweldigend -> door
eerst de makkelijke problemen aan te pakken, kunnen we misschien uiteindelijk ook de moeilijke
oplossen

2.argumenten tegen materialisme

1) Thomas Nagel: “what is it like to be a bat?”

Bewustzijn hebben, betekent bewuste, subjectieve ervaringen hebben. Een wezen heeft bewustzijn
als het de ervaring heeft van “hoe het is” om dat wezen te zijn

Probleem: het is precies deze “hoe het is”, of subjectieve ervaring, die niet kan beschreven worden
in een materialistische, wetenschappelijke theorie. Een dergelijke theorie kan enkel objectieve
verklaringen bieden

 Voorbeeld: echolocatie -> we kunnen op wetenschappelijke wijze uitleggen hoe vleermuizen
via echolocatie de wereld verkennen. Maar we weten daarmee nog niet wat het is om een
vleermuis te zij of aan echolocatie te doen

Met andere woorden: het probleem voor materialistische benaderingen voor het fenomenale
bewustzijn is dat dat bewustzijn zelf uit de wetenschappelijke verklaring wegblijft. Het subjectieve
karakter kan niet in objectieve termen worden uitgelegd

We kunnen eigenlijk enkel iets nuttigs zeggen over ons eigen bewustzijn, en enkel in subjectieve
termen

 Je kan niet weten hoe het is om een vleermuis of iemand anders te zijn.
 Je kan niet uitleggen hoe blauw eruitzien aan iemand die blind geboren is.
 Je kan niet uitleggen hoe het is om aardbeien te proeven aan iemand die aardbeien niet
kent.

Is Thomas Nagel´s argument problematisch voor materialisme? -> niet echt, het probleem is dat
wetenschap objectief wil zijn, en fenomenaal bewustzijn subjectief is: het subjectieve wordt altijd
weggelaten in de wetenschap

 Nagel geeft zelf aan dat zijn argument niet noodzakelijke aantoont dat materialisme fout is,
maar enkel dat er een epistemologisch probleem is: we hebben (nog) niet de nodige kennis.
 Nagel is zelfs een beetje optimistisch: Misschien zullen we ooit wel de nodige kennis en
concepten hebben om de geest-lichaam relatie te begrijpen.

Pre-Socratische Grieken: niet de nodige concepten om te begrijpen hoe materie eigenlijk een vorm
energie is

Een gedachte-experiment: een experiment dat wordt uitgevoerd in gedachten

 Een hypothetische situatie wordt voorgesteld om de waarschijnlijkheid en de gevolgen van
een bepaald idee of een theorie te overdenken.

Daniel Dennett: “intuïtiepompen”

 Een gedachte-experiment dat is opgesteld om een intuïtie op te wekken en te onthullen (en
ons eventueel in staat te stellen om via deze intuïtie een antwoord te formuleren op een
probleem of vraag)

,2) Frank Jackson: Mary de superwetenschapper (een gedachte-experiment)




Is




Frank Jackson´s gedachte-experiment problematisch voor het materialisme?

 Op eerste gezicht wel: als qualia/fenomenaal bewuste ervaringen niet -materieel zijn, dan
kunnen ze nooit op materialistische wijze worden beschreven, uitgelegd, of verklaard
 Niet echt: zijn argumentatie zelf is problematisch
 Intuïties kunnen fout zijn
Dennet: Natuurlijk leert Mary niets nieuws, ze wist alles toch al?

, -> Jackson’s hele argument steunt op een intuïtie die niet door iedereen gedeeld
wordt! Als Mary niets nieuws leert, is materialisme niet weerlegd
 Jackson stelt te hoge eisen aan de (materialistisch) theorie van bewustzijn
Jackson wil dat een theorie over bewustzijn niet enkel qualia of fenomenaal bewuste
ervaringen verklaart, maar ook dergelijke ervaringen bewerkstelligt in de persoon die
deze theorie leert
hij stelt dat de theorie over geel-ervaringen die Mary kende niet toereikend was
omdat ze Mary de geel-ervaring niet verschafte

3) David Chalmers: fenomenale zombies

Fenomenale zombies: fysiek identiek aan ons, maar zonder bewuste ervaringen of qualia

 Als fenomenale zombies kunnen bestaan, dan betekent dit dat fenomenale eigenschappen
geen fysieke eigenschappen zijn
 Een materialistische benadering zou daarom fenomenale eigenschappen niet kunnen
beschrijven of verklaren
 Materialisme (=het idee dat alles fysiek is of supervenieert op het fysieke) is incorrect. ->
fenomenaal bewustzijn is niet materieel

Is Chamlers´ argument problematisch voor het materialisme? -> niet echt, zijn argumentatie is zelf
problematisch

 wie zegt dat fenomenale zombies kunnen bestaan?
het feit dat Chalmers (of eender wie) zich kan voorstellen dat fenomenale zombies bestaan,
is geen garantie dat ze ook echt zouden kunnen bestaan
misschien is materialisme wel correct en dan zou elk wezen dat fysiek gelijk is aan ons, ook
fenomenaal bewustzijn hebben.
 Chalmers veronderstelt wat hij moet bewijzen
Chalmers’ gedachte-experiment bewijst niet dat materialisme incorrect is, maar vertrekt van
de aanname dat materialisme incorrect is
Het gedachte-experiment vertrekt vanuit een dualistisch uitgangspunt: “Fenomenale
eigenschappen zijn niet-fysiek en ook niet afhankelijk van fysieke eigenschappen, want ze
kunnen ontbreken in een perfect fysieke kopie van onze wereld.”

Waarom zijn fenomenale zombies dan wel interessant?

 Fenomenale zombies wekken intuïties op tegen het dualisme
de meeste mensen geloven niet dat fenomenale zombies kunnen bestaan
zelfs mensen die intuïtief eerder een dualistische positie kiezen in het lichaam-geest debat,
denken dat fenomenale zombies niet kunnen bestaan
 Fenomenale zombies zijn een belangrijke uitdaging voor materialisme
een goede, materialistische theorie over bewustzijn kan verklaren waarom zombies
misschien wel voorstelbaar, maar niet mogelijk zijn
 Zombie-achtige gevallen in het echte leven
Chalmers’ gedachte-experiment is misschien wat vergezocht, maar er zijn gevallen in het
echte leven die erg dicht komen bij wat Chalmers ‘zombies’ noemt! Deze zijn relevant om
over na te denken (homicidal somnambulism: moorddadig slaapwandelen, blindsight:
blindzien)

Zombie achtige gevallen:

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maraklerx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65630 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou

Samenvatting ·

(6)

Antony and Cleopatra - Summary, Characters & Themes Analysis

€3,99  7x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd