100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Geschiedenis De memo havo 3 hoofdstuk 1. Zoek je nog een goede zelfgemaakte samenvatting? En die je kan helpen tot een goed cijfer? Probeer deze samenvatting!€5,89
Geschiedenis De memo havo 3 hoofdstuk 1. Zoek je nog een goede zelfgemaakte samenvatting? En die je kan helpen tot een goed cijfer? Probeer deze samenvatting!
Er was een standensamenleving in Frankrijk sinds de middeleeuwen. De maatschappij was ingedeeld
in groepen (standen), met ieder hun eigen plaats en taken. Je geboorte bepaalde de stand. Er waren
drie standen:
1. de geestelijkheid, die moest bidden voor iedereen;
2. de adel, die het land verdedigde en de koning hielp bij het bestuur
3. de derde stand, die zorgde voor voedsel en andere zaken.
Geestelijken en edelen een kleine groep, die bijna alle belangrijke functies in de kerk, het leger en het
bestuur besloten. Zij bezaten ook een groot deel van de grond. zij hadden allerlei privileges
(voorrechten). Zij hoefden geen belasting te betalen. Zo’n situatie is het ancien régime.
98% van de fransen hoorden bij de derde stand, die wel belasting moest betalen. Er waren 3 lagen in
deze stand:
1. kooplieden, rechters en bankiers, die rijke burgers woonden in de steden
2. ambachtslieden en winkeliers
3. arme loonarbeiders in de steden en boeren op het platteland. Zij moesten hard werken. Veel
boeren bezaten een klein stukje land of pachtten (huurden) land. Na betaling van pacht en
belastingen bleef er voor hen weinig over. Bovendien moesten veel boeren één of meer
dagen per week gratis voor hun landheer werken (herendiensten).
In de 18e eeuw was de derde stand ontevreden over de standensamenleving. De derde stand had
drie vervelende taken:
moesten al het werk doen
moeste alle belastingen betalen.
hadden niets te vertellen in het bestuur
Standensamenleving= Samenleving die is verdeeld in drie groepen: geestelijkheid (eerste stand), adel
(tweede stand) en burgers en boeren (derde stand). De eerste en de tweede stand hebben allerlei
voorrechten. Privilege= Voorrecht dat door de koning was verleend aan een geestelijke of edelman.
Ancien régime= Een bestuur waarin de koning absolute macht heeft en sommige groepen (standen)
speciale voorrechten hebben.
17 eeuw / nieuwe denkwijze. Niet het geloof maar experimenteren zorgt voor nieuwe kennis.
Verlichting: een periode in de 18e eeuw met nieuwe ideeën over de samenleving. Belangrijkste idee:
door ons verstand te gebruiken, kunnen we de wereld beter begrijpen en ook verbeteren.
Logisch / rationeel denken Manieren om kennis te verspreiden: Encyclopédie, via genootschappen,
boeken. Voor de verlichting: natuurrampen waren een straf van God. De wetenschap vond dat
bijgeloof en kwam met allerlei verklaringen voor bijvoorbeeld onweer. En vervolgens technische
oplossingen zoals de bliksemafleider. Wat de koning of kerk vertelde namen zij niet meteen voor
waar aan. Je moest er zelf over nadenken (kritisch). Onderwijs en discussie was erg belangrijk.
Politiek: Verlichte denkers dachten niet dat een koning zijn macht van God had gekregen. Koning en
ministers kregen hun macht van het volk. Verlichting= Manier van denken waarin geloof en traditie
plaatsmaken voor logisch en verstandelijk redeneren. Verlichte burgers waren kritisch over kerk,
bestuur en samenleving en wilden deze verbeteren. Tolerantie= Verdraagzaamheid
Twee dingen waar Verlichte denkers over nadachten:
, 1. De samenleving. In Europa hadden ze kritiek op de standensamenleving en het absolutisme.
Zij vonden dat alle mensen vrij en gelijk geboren waren. Niemand mocht het bezit en de
vrijheid van anderen aantasten, zoals in het Franse ancien régime gebeurde.
2. Hoe ze er niet over eens waren hoe ze deze ongelijkheid het beste kon oplossen.
De Zwitsers-Franse denker Jean-Jacques Rousseau was heel radicaal. Hij wilde democratie: niet de
koning, maar het volk moest de absolute macht hebben. De Fransman Charles de Montesquieu dacht
na over macht en stelde een scheiding van de machten voor. De macht moest in drieën worden
verdeeld:
1. Een vergadering van vertegenwoordigers van het volk maakt de wetten (wetgevende macht).
2. De koning en de regering voeren de wetten uit (uitvoerende macht).
3. Rechters geven straffen als burgers, koning of regering zich niet aan de wetten houden
(rechtsprekende macht).
Europese absolute vorsten waren niet blij verlichte ideeën. Ze verboden boeken die kritiek dat op
bestuur of de kerk. In Frankrijk was deze censuur streng. koningen en de kerk konden de verspreiding
van de verlichte ideeën niet stoppen. In huiskamers van rijke mensen (‘salons’) kwamen burgers en
geleerden bijeen om te discussiëren. In tijdschriften en kranten verschenen kritische artikelen. Op die
manier ontstond een publiek debat. De mening van de koning en de kerk was niet langer
allesbepalend. scheiding der machten= Door Montesquieu bedachte verdeling van de bestuurlijke
macht in drie delen: de macht om wetten te maken (volksvertegenwoordiging), de macht om wetten
uit te voeren (regering) en de macht om wetsovertreders te bestraffen (rechters). Censuur= Het
verbod door de regering op het openbaar maken van bijvoorbeeld teksten, toneel- en
muziekstukken. publiek debat= Discussie over problemen in de samenleving waaraan een groot deel
van de bevolking meedoet.
3.2
in 1774 was Lodewijk XVI koning van Frankrijk. Hij had een probleem: Frankrijk had veel oorlog
gevoerd en had daardoor enorme schulden. Het land dreigde failliet te gaan.
In 1788 wilde Lodewijk nieuwe belastingen invoeren. hij had wel goedkeuring nodig door de Staten-
Generaal. Deze vergadering van de drie standen was al 174 jaar niet bijeengeweest.
Vertegenwoordigers van de derde stand roken hun kans: eindelijk mochten ze meepraten over het
bestuur en konden ze de samenleving veranderen.
in 1789 Staten-Generaal kwam bijeen. Veel ruzie over manier van stemmen. De vertegenwoordigers
van de derde stand waren bang hun mening niet echt zou meetellen en richtten nieuwe
volksvertegenwoordiging op, de Nationale Vergadering. discussieerden over een andere manier
Frankrijk besturen. vertegenwoordigers van de eerste en tweede stand sloten ook hierbij aan. De
koning geen andere mogelijkheid de Nationale Vergadering erkennen. Die kreeg veel macht.
Ondertussen kwamen in Frankrijk boeren en burgers in opstand. Wilde niet dat de koning weer
macht van derde stand had.
Op zoek naar wapens bestormden 14 juli 1789 de Bastille. Begin van Franse revolutie, uiteindelijk
werd Frankrijk revolutie. Volksvertegenwoordiging= Een officiële bijeenkomst van
vertegenwoordigers van het volk, waar politieke besluiten worden genomen. Franse Revolutie=
Grote, plotselinge verandering van de samenleving en het bestuur in Frankrijk tussen 1789 en 1799.
Nationale Vergadering schafte de privileges van de eerste en tweede stand af. Daarna nam de
Verklaring van de rechten van de mens en de burger aan. grondrechten van elke Franse burger. Alle
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mijntjemollerus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
