Inhoudsopgave
HC 1 - inleiding stratificatie 1
HC 2 - leefstijl 4
HC 3 - statusverwerving 7
HC 4 - sociale mobiliteit 10
HC 5 - etnische ongelijkheid 12
HC 6 - genderongelijkheid 15
Tentamen informatie 17
,HC 1 - inleiding stratificatie
Stratificatie = het verdelen van de samenleving in groepen/lagen.
→ hangt samen met sociale ongelijkheid tussen de gestratificeerde groepen
Hoe wordt de sociale ladder gevormd?
Er zijn verschillende componenten in stratificatiesysteem:
➢ waar het ene goed waardevol/aantrekkelijk is, is het op een andere plek totaal niet
waardevol
➢ de manier waarop waardevolle goederen worden verdeeld over mensen met
bepaalde beroepen in de maatschappij
➢ de manier waarop mensen over de beroepen worden verdeeld
Wat zijn waardevolle goederen?
Wat waardevolle goederen zijn verschilt aan de context. Over het algemeen geldt:
➢ Privilege: geld, aanzien, rechten, gezondheid, voedsel, opleiding, boeken
➢ Inkomen, loon en vermogen
➢ Opleidingsniveau, sociale klasse, inkomen, gezondheid
➢ Liefde, vriendschap, geluk, etc.
Hoe delen sociologen groepen in van laag naar hoog?
1) op basis van beroepen
Historisch: Marx stelt dat arbeidsrelaties verhoudingen in de maatschappij bepalen
Inhoudelijk: zo komt het stratificatiesysteem tot stand
Methodologisch: goed meetbaar en beroepen zijn goed zichtbaar
Nadelen: niet iedereen heeft een beroep en beroepen zijn niet automatisch gerangschikt
Hoe kom je van beroep naar status of klasse?
Wat is een sociaal klassenschema?
Sociaal klassenschema = indeling van beroepen in (klein) aantal groepen, op basis van
objectieve kenmerken
voorbeeld:
➢ zzp'er vs loondienst
➢ verschil tussen sectoren
Er zijn vier verschillende sociale klassenschema's:
1) Klassiek: Marxisme (arbeiders vs hoge piefen)
2) Modern: EGP klassen: meerdere indelingsprincipes en criteria
1
,Wat zijn de voordelen en nadelen van meten van sociale klasse?
Voordelen
➢ Herkenbare groepen
Nadelen
➢ Geen volledige rangorde
➢ Intern heterogeen (mensen binnen een sociale klassen verschillen soms erg van
elkaar)
➢ Veel verschillende indelingen mogelijk
Asset groups = 8 categorieën waar types ongelijkheden onder kunnen worden geschaard.
Wat is een statusschaal?
Statusschaal = schaal waarop status gerangschikt wordt op basis van een kenmerk
Er zijn verschillende soorten status schalen:
➢ Prestigeschaal = aanzien door beroep. Mensen worden gevraagd om een aantal
beroepen te ordenen van laag naar hoog.
○ Voordelen: grote overeenstemming van respondenten (over tijd)
= Treiman-constant
○ Nadelen: meet het echt wat we willen meten?
➢ Sociaaleconomische statusschaal = gericht op kennis, geld en aantrekkelijke
goederen die een beroep met zich meebrengt (machtsmiddelen). Meten met het
gemiddelde opleidingsniveau en inkomen van mensen met een bepaald beroep.
○ Voordelen: voorspelt beter dan de prestigeschaal
2
, ○ Nadeel: interpretatie is lastiger, want je krijgt één score gebaseerd op 2
dimensies
➢ Indeling naar culturele en economische achtergrond
➢ Interactieschaal
Stratificatiesociologie
De hoofdvragen van de stratificatiesociologie
1) Hoe kunnen we de samenleving indelen in groepen van laag naar hoog?
2) Hoe groot is sociale ongelijkheid?
3) Wat zijn oorzaken van sociale ongelijkheid?
4) Wat zijn de consequenties van sociale ongelijkheid?
Hoe groot is de economische ongelijkheid in Nederland?
Enorme rijkdom wordt over steeds meer mensen verdeeld.
De economische ongelijkheid in Nederland hangt ervanaf wat je meet:
➢ inkomen
➢ vermogen
en waar je mee vergelijkt…
➢ …over de tijd
➢ …met andere landen
Economische ongelijkheid wordt gemeten met de Gini-coëfficiënt. De rijkste 1% bezit 28%
van het totaal vermogen in Nederland.
Wat bepaalt wie laag en wie hoog komt?
Waarom verdienen CEO's zo veel?
Om ze bij een bedrijf te houden, omdat ze op andere plekken wellicht meer kunnen
verdienen.
➢ Leap-frog in effect (haasje-over effect) = als jij jezelf gaat vergelijken met een groep
CEO's van andere bedrijven, en anderen verdienen meer, ga je dreigen dat je naar
de meer betalende bedrijven zal overstappen. Dat wilt jouw bedrijf niet dus gaan ze
meer betalen.
○ → steeds hoger elkaar overtreffen
Wat zijn de consequenties van sociale ongelijkheid?
Twee soorten (nadelige) gevolgen:
➢ micro
○ individuele levenskansen
○ individuele levensstijlen
➢ macro
○ maatschappij als geheel
Is sociale ongelijkheid een probleem?
→ dit is erg normatief. Het ligt aan de gevolgen die een bepaalt sociaal probleem heeft.
Filosofen stellen dat sociale ongelijkheid geen toeval is, maar een verdienste. Sociologen
kunnen echter objectieve gegevens aanleveren op basis waarvan de maatschappij een
mening kan geven. Dit leidt tot meer inzichten tussen laag en hoog. Negatieve gevolgen zijn
groter voor mensen aan de onderkant van de sociale ladder, maar hebben effect op
iedereen uit de samenleving.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sharonhoksbergen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,45. Je zit daarna nergens aan vast.
