COLLEGE 1: INTRODUCTIE + WAAROM ASSESSMENT?
HOODFSTUK 1: INLEIDING TOT PSYCHOLOGISCHE ASSESSMENT: WAAROM WE HET DOEN EN
WAT HET IS
Geschiedenis van testen
Circa 2200 V.C. Chinese tests van ambtenaren.
Eind 1800 en Carl Frederich Gauss ontdekt de normale verdeling bij het evalueren van de meetfout.
begin 1900 Ambtenarenexamens gebruikt in Europa.
19e eeuw Artsen en psychiaters beoordelen psychiatrische patiënten met nieuwe
technieken.
Tijdperk van koperblazers - nadruk op het meten van sensorische en motorische
vermogens.
Ambtenarenexamens begonnen in 1883 in de Verenigde Staten.
Vroege aandacht voor vragenlijsten en beoordelingsschalen door Galton en Cattell.
1905 Binet-Simon-schaal vrijgegeven - luidt het tijdperk van intelligentietests in.
1917 Army Alpha en Beta vrijgegeven - eerste groep intelligentietests.
1918 Woodworth Personal Data Sheet vrijgegeven - luidt het tijdperk van
persoonlijkheidsbeoordeling in.
1920 Scholastic Aptitude Test (SAT) en Rorshach-inktvlektest ontwikkeld - testen
breidt zijn invloed uit.
1930 David Wechsler brengt de Wechsler-Bellevue I uit - initieert een reeks
invloedrijke intelligentietests.
1940 De Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI) uitgebracht -
voorbestemd om de leidende objectieve persoonlijkheidsinventaris te worden.
Begrippen binnen assessment
Test = een procedure waarbij een steekproef van het gedrag van een individu wordt verkregen, geëvalueerd en
gescoord met behulp van gestandaardiseerde procedures.
Een gestandaardiseerde test is een test die op een standaardmanier wordt afgenomen, gescoord en
geïnterpreteerd. Het doel van standaardisatie is ervoor zorgen dat de testomstandigheden zo gelijk mogelijk
zijn voor alle personen die de test afleggen.
Meting = een set regels voor het toekennen van getallen om objecten, eigenschappen, attributen of
gedragingen weer te geven.
Assessment = Beoordeling = elke systematische procedure voor het verzamelen van informatie die kan worden
gebruikt om gevolgtrekkingen te maken over de kenmerken van mensen of objecten.
Betrouwbaarheid = de stabiliteit of consistentie van testscores.
Validiteit = de nauwkeurigheid van de interpretatie van testscores.
Verschillende typen testen
Maximale prestatietests = ontworpen om de bovengrenzen van de kennis en vaardigheden van de
examinandus te beoordelen.
Op maximale prestatietests kunnen items worden gescoord als 'goed' of 'onjuist' en de participanten worden
aangemoedigd om hun allerbeste prestaties te demonstreren. Typische responstests daarentegen proberen
het typische gedrag en de kenmerken van de participanten te meten.
Achievement tests = Prestatietoetsen = kennis en vaardigheden meten op een gebied waarin instructie is
gegeven.
Aptitude tests = Proeve van bekwaamheid = meet cognitieve vaardigheden en vaardigheden die zijn
opgebouwd als resultaat van algemene levenservaringen.
On speed tests = Op snelheidstests = prestatie weerspiegelt verschillen in de snelheid van uitvoering.
On power tests = Op powertests = prestatie weerspiegelt de moeilijkheidsgraad van de items die de
examinandus correct kan beantwoorden.
Typical response tests = Typische responstests = ontworpen om het typische gedrag en de kenmerken van de
examinandi te meten.
Objective personality tests = Objectieve persoonlijkheidstests = gebruik items die niet worden beïnvloed door
het subjectieve oordeel van de persoon die de test scoort.
,Projective personality tests = Projectieve persoonlijkheidstests = de presentatie van dubbelzinnig materiaal
dat een bijna oneindig aantal reacties oproept. Bij de meeste projectieve tests is subjectiviteit betrokken bij het
scoren.
1. Maximale prestatietests
a. Prestatietests: Beoordeel kennis en vaardigheden op een gebied waarin de examinandus
instructie heeft gekregen.
1. Snelheidstests (bijvoorbeeld een getimede typetest).
2. Power tests (bijvoorbeeld een spellingstest met woorden van toenemende
moeilijkheidsgraad).
b. Proeve van bekwaamheid: Beoordeel kennis en vaardigheden die zijn verzameld als resultaat
van algemene levenservaringen.
1. Snelheidstests (bijvoorbeeld een getimede test waarbij de testpersoon snel
groepen symbolen scant en symbolen markeert die voldoen aan vooraf bepaalde
criteria).
2. Krachttesten (bijvoorbeeld een test van non-verbaal redeneren en
probleemoplossing waarbij de testpersoon problemen van toenemende
moeilijkheidsgraad moet oplossen).
c. Objectieve of subjectieve tests: wanneer het scoren van een test niet afhankelijk is van het
subjectieve oordeel van de persoon die de test uitvoert, wordt dit objectief genoemd. Als het
scoren van een test afhankelijk is van subjectieve beoordeling, wordt dit subjectief genoemd.
2. Typische responstests
a. Objectieve persoonlijkheidstests (bijv. een test waarbij de testpersoon waar-onwaar-items
beantwoordt die verwijzen naar de persoonlijke overtuigingen en voorkeuren).
b. Projectieve persoonlijkheidstests (bijvoorbeeld een test waarbij de testpersoon naar een
inktvlek kijkt en beschrijft wat hij of zij ziet).
Verschillende typen scores
Er zijn twee fundamentele benaderingen om scores te begrijpen:
Norm-referenced Interpretaties vergelijken de prestaties Een participant behaalt een
scores van een examinandus met de prestaties percentielrangscore van 50, wat betekent
Norm- van andere mensen. dat hij of zij beter scoorde dan 50% van de
referentiescore Interpretatie is relatief ten opzichte van individuen in de standaardisatiesteekproef.
die van andere mensen.
Criterion- Interpretaties vergelijken de prestaties Een student beantwoordt 50% van de items
referenced scores van een examinandus met een bepaald van een toets correct.
Criterium- prestatieniveau. Op een licentie-examen behaalt een
referentiescore Interpretatie is absoluut (niet relatief). examinandus een score die hoger is dan de
cut-score en krijgt hij een voldoende score.
Aannames van psychologische beoordeling
1. Er bestaan psychologische constructen.
o Constructen = de eigenschappen of kenmerken die een test moet meten.
2. Psychologische constructen kunnen worden gemeten.
3. Hoewel we constructen kunnen meten, is onze meting niet perfect.
4. Er zijn verschillende manieren om een bepaald construct te meten.
5. Alle beoordelingsprocedures hebben sterke punten en beperkingen.
6. Meerdere informatiebronnen moeten deel uitmaken van het beoordelingsproces.
7. Prestaties op tests kunnen worden gegeneraliseerd naar niet-testgedrag.
8. Beoordelingsprocedures kunnen informatie opleveren die psychologen helpt betere professionele
beslissingen te nemen.
9. Beoordelingsprocedures kunnen op een eerlijke manier worden uitgevoerd.
10. Testen en beoordelingsprocedures kunnen zowel individuen als de samenleving als geheel ten goede
komen.
Veelvoorkomende toepassingen van psychologische beoordelingsprocedures
Diagnose Psychologen gebruiken vaak verschillende beoordelingsprocedures om de
geschiedenis van de cliënt te begrijpen, hun huidige niveau van functioneren vast te
, stellen en de aanwezigheid van klinische symptomen te documenteren. Deze
procedures kunnen een beoordeling van historische gegevens, klinische interviews en
observaties en formele tests omvatten. De verkregen informatie zal de psycholoog
helpen om tegenstrijdige diagnoses uit te sluiten en de behandelingsbehoeften vast te
stellen.
Behandelplanning Idealiter zou de diagnose informatie moeten opleveren waarmee de clinicus de
en effectiviteit behandeling voor de individuele cliënt kan aanpassen. Niet alle cliënten met een
depressieve stoornis zullen hetzelfde patroon van klinische symptomen vertonen, en
de behandeling is optimaal wanneer interventies worden gekozen die gericht zijn op
specifieke symptomen. Doorlopende beoordeling kan de effectiviteit van de
behandeling monitoren en aangeven of aanpassingen nodig zijn.
Educatieve In onderwijsomgevingen kan beoordelingsinformatie docenten helpen het curriculum
planning en de instructie aan te passen om rekening te houden met de individuele sterke en
zwakke punten van hun studenten. De ene student kan bijvoorbeeld over superieure
auditieve verwerkingscapaciteiten beschikken, terwijl een andere over superieure
visuele verwerkingscapaciteiten beschikt. Idealiter zouden instructies moeten worden
aangepast om rekening te houden met de vaardigheden en capaciteiten van elke
student.
Selectie Hogescholen en universiteiten stellen doorgaans toelatingscriteria vast die helpen
bepalen welke studenten worden toegelaten. Deze criteria omvatten vaak scores van
tests zoals de American College Testing (ACT) en de Scholastic Assessment Test (SAT).
Plaatsing Op basis van de prestaties op tests en andere beoordelingen kunnen studenten in een
school worden toegewezen aan verschillende instructieprogramma's (bijv. corrigerend,
regulier en honours).
Classificatie Studenten in het speciaal onderwijs kunnen op basis van de resultaten van een
beoordeling worden geclassificeerd als leergehandicapt, emotioneel gestoord,
spraakgehandicapt of een andere categorie van invaliderende aandoeningen.
Zelfinzicht Psychologische beoordeling kan cliënten helpen hun zelfinzicht te vergroten om betere
beslissingen te nemen over opleidings- en carrièredoelen. Assessments die worden
gebruikt bij counseling vóór het huwelijk, kunnen paren helpen mogelijke
conflictgebieden te identificeren en aan te pakken voordat ze problemen veroorzaken.
Evaluatie Summatieve evaluatie omvat de formele evaluatie van prestaties, vaak in de vorm van
een cijfer of letter (bijv. A, B, C, D of F). Formatieve evaluatie omvat evaluatieve
activiteiten die gericht zijn op het geven van feedback op basis van prestaties.
Licentieverlening Veel beroepen vereisen dat aanvragers licentie-examens afleggen om een licentie te
krijgen (bijv. Artsen, advocaten, psychologen, leraren). Daarnaast is voor sommige vrij
veel voorkomende activiteiten, zoals autorijden, een keuring vereist.
Programma Programma-evaluatie omvat de formele evaluatie van een serviceleveringsprogramma
evaluatie om de effectiviteit ervan te evalueren. Dit kan variëren van de effectiviteit van een
specifiek curriculum dat in een klaslokaal wordt gebruikt tot de efficiëntie van een
groot federaal programma.
Wetenschappelijke De wetenschappelijke methode omvat metingen en het verzamelen van empirische
methode gegevens. Wetenschappers gebruiken een breed scala aan tests en andere
beoordelingen om hun hypothesen te testen.
HOOFDSTUK 11: GEDRAGSBEOORDELING
Gedragsbeoordeling = benadrukt wat een persoon doet. De meeste methoden voor
persoonlijkheidsbeoordeling leggen de nadruk op wat een persoon heeft (bijv. eigenschappen, karakter of
andere latente eigenschappen zoals angst).
Vroege conceptualisaties van gedragsbeoordeling hadden alleen betrekking op openlijk waarneembaar gedrag.
In de beginjaren (van de jaren dertig tot eind jaren zeventig) was gedragsbeoordeling doorgaans gebaseerd op
observatie en telling van specifiek zorgwekkend gedrag. Gedrag werd ook gezien als zeer contextueel of
omgevingsspecifiek - deze perceptie is nog steeds kenmerkend voor gedragsbeoordeling, maar wordt
tegenwoordig met minder starheid bekeken.
, Naarmate het gebied van gedragsevaluatie zich ontwikkelde, zijn beoefenaars van gedragsevaluatie het belang
gaan inzien van chronische kenmerken zoals angst en depressie, locus of control, impulsiviteit en andere
latente eigenschappen die in veel omgevingen in aanzienlijke mate generaliseren, hoewel verre van perfect.
Response sets
Response sets = testantwoorden die de ware kenmerken van een persoon verkeerd weergeven.
Wanneer responssets aanwezig zijn, kan de validiteit van de testresultaten in het gedrang komen omdat ze
construct-irrelevante fouten introduceren in testscores. Dat wil zeggen, de testresultaten weerspiegelen het
construct waarvoor de test bedoeld was om te meten niet nauwkeurig. Om dit tegen te gaan, bevatten veel
gedragsbeoordelingsschalen verschillende soorten validiteitsschalen die zijn ontworpen om de aanwezigheid
van responssets te detecteren.
Beoordeling van het gedrag op de scholen
De instrumenten die worden gebruikt om gedrag en persoonlijkheid op de scholen te beoordelen, kunnen
meestal worden geclassificeerd als gedragsbeoordelingsschalen, zelfrapportagemaatregelen of projectieve
technieken. Wanneer gedragsbeoordelingen worden uitgevoerd op scholen, zullen psychologen of andere
gedragsspecialisten vaak een observatiebeoordeling uitvoeren in een klaslokaal of misschien zelfs op de
speelplaats, waarbij de frequentie van gespecificeerd gedrag wordt geteld. Er wordt echter vaak een beroep
gedaan op docenten om relevante informatie te geven over het gedrag van studenten. Degenen die
gedragsbeoordelingen uitvoeren, begrijpen de behoefte aan informatie over hoe kinderen zich in verschillende
contexten gedragen - school, thuis en gemeenschap zijn de belangrijkste - en zijn geïnteresseerd in de
consistenties en inconsistenties in gedrag in verschillende omgevingen.
Gedragsinterviews
Bij het houden van een gedragsgesprek richt de clinicus zich, zodra het te behandelen probleem is vastgesteld,
op de antecedenten en gevolgen van zorgwekkend gedrag en op de pogingen tot verandering die zijn
ondernomen. Zes stappen in gedragsgespreksvoering:
1. Identificeer het huidige probleem en definieer het in gedragstermen.
2. Identificeer en evalueer onvoorziene omgevingsomstandigheden (contingencies) die het gedrag
ondersteunen.
3. Ontwikkel een plan om deze onvoorziene omstandigheden (contingencies) en bekrachtigers
(reinforcers) te veranderen om het gedrag te wijzigen.
4. Voer het plan uit.
5. Evalueer de resultaten van de behandeling of interventie. (Dit houdt vaak in dat er een
gedragsbeoordeling moet worden uitgevoerd met behulp van gestandaardiseerde
beoordelingsschalen, bijvoorbeeld om een basisniveau van zorgwekkend gedrag vast te stellen en
vervolgens opnieuw te beoordelen met dezelfde schalen om te zoeken naar veranderingen ten
opzichte van de basislijn.)
6. Pas het interventieplan aan als het gedrag niet reageert en evalueer de uitkomst van deze
veranderingen.
Gedragsbeoordelingsschalen
Gedragsbeoordelingsschalen = een inventaris die een goed geïnformeerde informant vraagt om een persoon
op een aantal dimensies te beoordelen.
Voordelen: kan clinici helpen de aanwezigheid van
kan informatie verschaffen over het leven zeldzaam gedrag te beoordelen.
van een kind (via volwassenen die een
belangrijk onderdeel uitmaken van het Nadelen:
netwerk van het kind), ondanks dat onderworpen aan response sets die de
kinderen vanwege een aantal factoren ware kenmerken van het kind kunnen
moeite kunnen hebben met het vertekenen.
rapporteren van hun eigen gevoelens en ze zijn misschien minder nuttig bij het
gedrag. beoordelen van 'internaliserende'
een kosteneffectieve en tijdbesparende problemen zoals depressie en angst, die
methode voor het verzamelen van niet zo duidelijk zijn voor waarnemers.
beoordelingsinformatie.
