Samenvatting
Samenvatting Nederlandse politiek voor dummies, ISBN: 9789045355344 Staatsinrichting Nederland
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
Samenvatting Nederlandse politiek voor dummies. Deel I tm IV.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Nederlandse politiek voor dummiesDeel I: Waar komt politiek vandaan?
Hoofdstuk 1: Wat is politiek?
‘De politiek’ moet letten op het algemeen belang. Zij stellen regels vast die in het algemeen
gelden. Ze hebben een bepaald beleid, er is een samenhang tussen verschillende
maatregelen van de overheid.
Bij tegengestelde belangen is het belangrijk om compromissen te sluiten, een oplossing waar
iedereen zich in kan vinden.
Geschiedenis:
Democratie is ongeveer 2500 jaar geleden ontstaan in het oude Griekenland, Athene. Er
werden volksvergaderingen gehouden het volk regeert.
Machtenscheiding:
Een belangrijk uitgangspunt is dat verschillende delen van machten gescheiden zijn, beter
bekend als de Trias Politica (Montesquieu):
- De wetgevende macht (het parlement);
- De uitvoerende macht (de regering);
- De rechterlijke macht (de rechters).
Van belang is dat de verschillende machten niet in één persoon samenkomen.
Meer politieke systemen:
In de loop van de tijd zijn er verschillende politieke systemen ontstaan:
- Monarchieën: een systeem met een koning aan het hoofd.
- Constitutionele monarchie: een systeem met een koning aan het hoofd, maar waar de
werkelijke macht ligt bij de regering en de volksvertegenwoordiging.
- Republieken: een land zonder koning. Vaak zijn presidenten hier aan het hoofd.
- Dictaturen: alleenheerschappij, waarin één of misschien een paar mensen de macht
hebben.
- Totalitair systeem: de macht is in handen van één enkele partij, met een partijleider die
bepaalt wat er moet gebeuren.
- Theocratieën: hier telt niet de wil van het volk, maar van een bepaalde religie. Bijv. in
tijden van de farao’s in Egypte.
Staatsvormen:
Los van het politieke systeem kunnen landen ook nog heel verschillend georganiseerd zijn.
Vooral de verdeling van de macht tussen de centrale regering en provincies of regio’s kan
sterk verschillen.
- Eenheidsstaten: de macht wordt uitgeoefend vanuit een centrum.
Nederland is een eenheidsstaat. De regering heeft op veel terreinen het laatste woord.
- Federale staten: samenwerkingsverbanden of federaties van meerdere deelstaten.
Hiervoor wordt ook wel de term bondsstaat gebruikt. Bijv. België en Duitsland. Het verschil
tussen een eenheidsstaat en een federale staat zit hem vooral in de ruimte die de besturen
van delen van het land hebben. Een federale staat heeft deelstaten die op veel gebieden
zelfstandig beleid mogen voeren.
- Confederatie: hier ligt de nadruk nog sterker op de zelfstandigheid van staten.
, Hoofdstuk 2: Vormen van democratie
Een belangrijk kenmerk van een democratie is dat er eerlijke, vrije verkiezingen
plaatsvinden. Ontwikkeling naar democratie wordt voor een deel bepaald door de
geschiedenis en een cultuur van een land.
Rechtsstaat:
In een democratie zijn de belangrijkste regels over de inrichting van de staat en over de
verhouding tussen de staat en zijn burgers vastgelegd in de grondwet. Legt de
bevoegdheden van de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht vast & de rechten en
plichten van burgers.
Direct of indirect?
Er bestaat een verschil tussen directe en indirecte democratie. Het verschil zit in de manier
waarop burgers meebeslissen. Dat kan indirect via volksvertegenwoordigers die ze kiezen,
of direct, bijv. via een referendum.
- Indirecte democratie: een democratisch systeem gebaseerd op het beginsel van
vertegenwoordiging, ofwel representatie. Kenmerk: er vinden verkiezingen plaats
volkssoevereiniteit.
- Directe democratie: nemen de burgers zelf besluiten over zaken van algemeen belang. Via
referendums kunnen kiesgerechtigde burgers hun oordeel geven over een specifiek
onderwerp of voorstel. Bijv. Zwitserland.
Hoofdstuk 3: Het ontstaan van Nederland
Nederland werd een koninkrijk in 1815. Daarvoor was het een Republiek Franse Tijd
Koninkrijk.
Hoofdstuk 4: Van soevereine vorst tot poldermodel.
Grondwet 1848:
1848 werd een belangrijk jaar voor onze democratie. De grondwet werd op belangrijke
punten veranderd, zoals:
- De koning kreeg minder macht: “koning is onschendbaar, de ministers zijn
verantwoordelijk”.
- Meer invloed voor het parlement.
- Rechtstreekse verkiezingen. Niet langer de Provinciale Staten zouden de Tweede Kamer
kiezen, maar de burgers gingen dit voortaan doen.
- Invoering van gemeenten en provincies.
Opkomst partijen:
In 1879 werd de eerste politieke partij opgericht. Het was de Anti-Revolutionaire Partij (ARP).
Opgericht door Abraham Kuyper. Zijn protestantse partij was voor uitbreiding van de
schoolwet: ook christelijke scholen hadden recht op overheidsgeld. Andere stromingen
volgden dit voorbeeld:
- Sociaaldemocraten: de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP).
- Katholieken: de Rooms-Katholieke Staatspartij (RKSP).
- Liberaal: de Liberale Staatspartij (LSP) en de Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB).
- Protestants: ARP ook nog de Christelijk-Historische Unie (CHU).
Algemeen kiesrecht:
In 1919 was het zover. Kiesrecht voor mannen en vrouwen (boven de 23 jaar) was een feit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ivdBroek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
