Samenvatting van hoofdstuk 5 Voortplanting van mensen van de methode 10VoorBiologie met als onderwerpen: primaire en secundaire geslachtskenmerken, mannelijke voortplantingsorganen, vrouwelijke voortplantingsorganen, meiose, bevruchting en zwangerschap
5.1 Primaire en secundaire geslachtskenmerken
De primaire geslachtskenmerken zijn al bij de geboorte aanwezig. De secundaire
geslachtskenmerken zijn typerende sekseverschillen die onder invloed van geslachtshormonen
(progesteron, oestrogenen en testosteron) tijdens de puberteit tot ontwikkeling komen.
primaire geslachtskenmerken secundaire geslachtskenmerken
vrouw ▪ de eierstokken ▪ het volgroeid zijn van eierstokken, baarmoeder, vagina, vulva
▪ de eileiders ▪ de menstruele cyclus
▪ de baarmoeder ▪ de borsten
▪ de vagina ▪ beharing onder oksels en in de schaamstreek
▪ uitwendige schaamdelen (vulva) ▪ verbreding van het bekken
▪ toename onderhuids vet op heupen en bovenbenen
man ▪ de testes (teelballen) ▪ het volgroeid zijn van testes en penis
▪ de bijballen ▪ stemverlaging ‘baard in de keel’
▪ de prostaat ▪ beharing oksels, schaamstreek, gezicht, borst, ledematen
▪ de penis ▪ grotere bot- en spierontwikkeling dan bij vrouw
5.2 Mannelijke voorplantingsorganen
De voortplantingsorganen van de man bestaan uit:
• penis
• testes (teelballen, zaadballen)
• bijballen
• zaadleiders
• zaadblaasjes
• prostaat
5.2.1 Penis
De penis bevat drie zwellichamen, die uit sponsachtig bindweefsel ontstaan. De urinebuis loopt door
het onderste zwellichaam. Bij een erectie neemt de bloedtoevoer naar de bloedvaten in de
zwellichamen sterk toe → zwellen de penis en eikel op. De voorhuid ligt als een dubbellaag over de
eikel heen. Aan de binnenkant van de voorhuid zitten kleine kliertjes die slijmerig vocht afscheiden.
In de plooien van de voorhuid wordt constant wittige, vette stof gevormd, die smegma heet. Dit
houdt de eikel soepel en glad en bestaat uit afgestorven huidcellen, prostaatvocht en kliervocht.
5.2.2 Testes en spermacelontwikkeling
De testes (teelballen) liggen in de balzak (scrotum). Functie: ontwikkelen en rijpen van spermacellen.
Dat wordt spermatogenese (zaadcelontwikkeling) genoemd. Die begint bij bepaalde cellen, de
spermatogonia (diploïd). De sertolicellen zijn vanwege hun voedende en ondersteunende functie
onmisbaar voor de spermatogenese. Vanaf de puberteit gaan de spermatogonia onder invloed van
testosteron delen. Dit zijn mitotische delingen, die continu doorgaan, waardoor er spermatocyten
ontstaan. Die worden in de richting van het lumen van de zaadbuisjes opgeduwd en ondergaan
intussen meiose. De spermatiden (haploïd) differentiëren tot rijpe spermacellen (zaadcellen). Deze
worden naar de bijbal afgevoerd. De bijbal bestaat uit een gekronkelde buis van ongeveer 5 meter
lengte. Functie: opslagplaats voor spermacellen. De spermacellen blijven daar korte of langere tijd en
na twee tot drie weken worden ze afgebroken en geresorbeerd. In de testes bevinden zich ook de
leydigcellen, die testosteron produceren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evelineroelofsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
