Deze samenvattingen per hoofdstuk zijn gemaakt door een toekomstig geschiedenisstudent - ik ga volgend jaar het vak studeren - en zijn kort en bondig. De belangrijkste informatie uit de hoofdstukken 1 t/m 3 van Geschiedenis werkplaats VWO zijn kort en bondig, met makkelijke taal, beschreven in deze...
Kenmerkende aspecten
De levenswijze van jager-verzamelaars
Samenvatting
De periode uit de geschiedenis waar geen schriftelijke bronnen bestaan noem je de
prehistorie (voorgeschiedenis) . Ook wel de tijd van jagers en boeren.
Kennis van de prehistorie is gebaseerd op archeologische vondsten
Daardoor is er veel bekend over de cultuur (we weten hoe ze leefden)
Er is weinig bekend over denkbeelden door ontbreken van schriftelijke bronnen
Verspreiding van moderne mens
6 miljoen jaar geleden: Eerste mensachtigen ontstonden (Afrika)
2 miljoen jaar geleden: Eerste menssoorten op twee benen (jager-verzamelaars)
400 000 jaar geleden: Mensen gingen vuur gebruiken
200 000 jaar geleden: Moderne mens ontstond in Oost-Afrika
50 000 jaar geleden: Moderne mens ging verspreiden
Andere menssoorten stierven uit
Tot 9000 v. C leefden alle mensen van jagen en voedsel verzamelen.
Mannen jaagden
Vrouwen verzamelden (en zorgden voor de kinderen)
Mannen hadden namelijk meer spierkracht en konden zich vrijer bewegen
Jager-verzamelaars waren nomaden. Ze hadden geen vaste woonplaats en zwierven om
voedsel te vinden. Als een gebied voldoende voedsel bood, bleven ze daar langer.
Door het trekken hadden mensen weinig bezit. Ze moesten alles kunnen dragen.
1
,Paragraaf 1.2
Kenmerkende aspecten
Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
Samenvatting
De landbouw ontstond voor het eerst in het Midden-Oosten. In het gebied dat vruchtbare
halvemaan wordt genoemd.
9000 v. C: Voedsel verbouwen
8000 v. C: Veeteelt
Het ontstaan van de landbouw was een ingrijpende verandering (revolutie) die de hele
manier van samenleven veranderde.
Door migranten verspreidde de landbouw. Maar los van het Midden-Oosten vond de
landbouwrevolutie ook in andere gebieden zelfstandig plaats. (China)
Oorzaken:
1. Het klimaat veranderde
2. Dieren waarop werd gejaagd waren vrijwel verdwenen
3. Er werd ontdekt dat je planten en dieren kan domesticeren
Op den duur leverde vee meer vlees dan wilde dieren.
Vee gaf bovendien melk, wol, leer etc.
Rond 5000 v. C werden dieren ook gebruikt om het land te bewerken.
Door de landbouw konden veel meer mensen worden gevoed. Het was een eerst een
aanvullend middel naast jagen en verzamelen. Maar later was landbouw nodig om de
bevolking in leven te houden.
Door plant- en dierveredeling en technische vooruitgang namen opbrengsten toe en
hield de bevolkingsgroei aan
Door landbouwrevolutie ontstond een nieuw soort samenleving, de agrarische samenleving.
- Boeren gaven het nomadische bestaan op en kregen een sedentaire leefwijze
- Ook gingen ze in grotere groepen leven, in dorpen
Elk dorp was autarkisch.
In de landbouwsamenleving werd bezit belangrijk. Voor jager-verzamelaars was het bezit
(hebben van grond) onmogelijk door hun nomadische bestaan. Maar voor boeren werd het
bezitten van grond hun belangrijkste bezit.
- Ze bezaten ook andere dingen (nijverheid)
Sommige mensen verwierven meer bezit. Daardoor hadden ze vaak meer aanzien en macht.
Ouders gaven hun bezit en macht door aan hun kinderen.
Zo groeide de sociale ongelijkheid
2
, Paragraaf 1.3
Kenmerkende aspecten
Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Samenvatting
De eerste steden ontstonden in Irak bij de rivieren Eufraat en Tigris. (Mesopotamië)
Volk van de Soemeriërs
De eerste steden ontstonden doordat de boeren op de vruchtbare grond langs de rivieren
meer voedsel produceerden dan ze nodig hadden.
Door deze overschotten konden boeren anderen voeden die niet meer van de
landbouw leefden.
Daardoor ontstond landbouw stedelijke samenleving
Elites ontstonden door het organiseren en onderhouden van de bouw van dijken, dammen
en kanalen. Deze waren nodig zodat rivieren in het voorjaar niet zouden overstromen.
In landbouwsamenlevingen hielden boeren zich bezig met nijverheid. Maar in de steden
waren hier vakmensen voor die gespecialiseerd waren in een ambacht.
- Steden waren afhankelijk van handel
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmabesselink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.
