Oefententamen Strafrecht
Casus
Op 10 januari 2014 komt er rond 22:00 uur een melding bij de politie binnen van een vechtpartij op de
Jan Steenlaan te Hoogezand. Ter plaatse zien de agenten Veenstra en Tjeerdsma een gezette en
een tengere man met elkaar in gevecht. De agenten horen de gezette man, Hassan genaamd,
roepen dat hij is gestoken. Zij constateren dat Hassan diverse steekwonden heeft. De tengere man,
Ludwig genaamd, vlucht weg zodra hij de agenten opmerkt. Agent Veenstra ontfermt zich over
Hassan en agent Tjeerdsma rent Ludwig achterna. Ludwig weet echter te ontkomen. Agent
Tjeerdsma vindt even later in een perkje een ingeklapt mes met een bruin handvat. Dit mes ligt op
nog geen meter van de plaats waar Hassan en Ludwig met elkaar in gevecht waren.
In het proces-verbaal dat agent Veenstra naar aanleiding van deze vechtpartij op ambtseed heeft
opgemaakt, verklaart Hassan: “Ik fietste op 10 januari 2014 naar huis van de moskee en zag een
man op straat lopen. De persoon draaide zich om en vond dat ik op hem in reed. De man zei: “Hé
mafkees, waarom kom je op mij af”. Ik ben van mijn fiets gestapt en belde 112. Terwijl ik dit deed, zag
ik dat de man een mes bij zich had en naar mij toe kwam gelopen. Ik liep zelf toen dreigend op de
man af en heb hem op de grond gegooid. Daarop begon de man mij te slaan en met zijn mes
stekende bewegingen naar mijn benen te maken. Wij raakten in een worsteling en we vielen in de
struiken. Ik heb toen geen mes meer gezien. De man vluchtte weg. Ik ben achter hem aangerend en
kreeg hem te pakken. Hierna maakte de man opnieuw stekende bewegingen naar mij, maar het lukte
hem niet meer om mij te raken.”
Uit een geneeskundige rapportage blijkt dat Hassan 5x in zijn benen is gestoken. Ook blijkt uit deze
rapportage dat Hassan minstens een half jaar zal moeten revalideren en dat de kans groot is dat hij
voor de rest van zijn leven met een stok moet lopen.
Twee maanden na het voorval wordt Ludwig, die al die tijd was ondergedoken, bij toeval op straat
herkend door agent Tjeerdsma. Hij slaat Ludwig onmiddellijk in de boeien en neemt hem mee naar
het bureau, alwaar hij door de hulpofficier van justitie wordt verhoord. Na het verhoor mag Ludwig
naar huis.
Hoewel Ludwig niet eerder met justitie in aanraking is geweest, besluit de officier van justitie om
Ludwig te dagvaarden. Aan Ludwig wordt primair zware mishandeling ten laste gelegd en subsidiair
mishandeling. De officier besluit ook om Janske, woonachtig aan de Jan Steenlaan en getuige van
het voorval, op te roepen voor de terechtzitting.
De officier stelt tijdens de terechtzitting dat hij het primair ten laste gelegde wettig en overtuigend
bewezen acht. Er is immers een getuige. Bovendien is er een geneeskundig rapport én een rapport
van het forensisch instituut waaruit onomstotelijk vaststaat dat het bloed op lemmet van het mes
afkomstig is van Hassan en dat de vingerafdrukken op het handvat afkomstig zijn van Ludwig.
Ludwig verweert zich: "Het was nooit mijn bedoeling om Hassan te verwonden, maar ik had geen
keuze. Ik handelde uit noodweer. Hassan liep dreigend op mij af en gooide mij op de grond, dus ik
besloot toen om hem in de benen te steken".
Janske verklaart tegenover de voorzitter van de rechtbank dat zij op de bewuste avond voor haar
woning twee mannen zag vechten, een jonge tengere man en een gezette man. Zij hoorde de
gezette man schreeuwen “Help, help bel de politie!” Zij hoorde de gezette man vervolgens
schreeuwen: “Help me dan, hij heeft een mes, hij heeft een mes!” Janske verklaart dat zij “de angst in
zijn stem hoorde.” Zij had het gevoel dat de tengere man de agressor was en dat de gezette man
probeerde te vluchten.
Vraag 1
Was agent Tjeerdsma bevoegd om Ludwig aan te houden? Motiveer je antwoord mede aan
, de hand van relevante wetgeving. Er is sprake van aanhouding buiten heterdaad, art. 54Sv.
Alleen de officier van justitie is hiertoe bevoegd. De agent was dus niet bevoegd om Ludwig
aan te houden.
Door wie (welke ambtenaar)-> art. 54 lid 3 Sv. door officier van justite (lid 1), lid 3, een
opsporingsambtenaar mag ook optreden indien de hulp v.d. officier of hulpofficier niet kan
worden afgewacht. Het kan in dit geval niet afgewacht worden, omdat Ludwig
ondergedoken heeft gezeten en nu dat de kans er is dat hij opgepakt kan worden, moet
deze dus genomen worden. De agent was dus bevoegd
Tegen wie -> Verdachte kan aangehouden worden, art. 54 lid 1 Sv
Verdachte, art. 27 Sv -> uitwerken (persoon/rechtspersoon, hier is aan voldaan, uit feiten en
omstandigheden moet een redelijk vermoeden van schuld zijn, hier is aan voldaan, Ludwig
is gevlucht en de agent herkende hem. Strafbaar feit-> ja, er kan sprake zijn van
mishandeling (steekwonden etc.) Ludwig mocht dus worden aangehouden
In welke gevallen-> lid 1: eenig strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten.
art. 67 Sv, voorlopige hechtenis kan in geval van verdenking van een misdrijf waarop een
gevangenisstraf van vier jaren of meer is gesteld. Zware mishandeling, art. 302 lid 1 Sr: ten
hoogste acht jaar. Sub a art. 67 lid 1 geeft aan dat er moet zijn voldaan aan een straf van
vier jaar of meer, hier is dus aan voldaan. Voorlopige hechtenis is dus toegestaan.
Welke gronden-> doel is om hem te verhoren, de agent heeft Ludwig naar het politiebureau
gebracht voor verhoor. Hier is dus ook aan voldaan.
De agent was dus bevoegd om Ludwig aan te houden. Op grond van bovenstaande
artikelen.
Vraag 2
a. In de casus wordt gebruik gemaakt van de primair/subsidiaire tenlastelegging. Leg uit wat
hiermee wordt bedoeld. Bij primair/subsidiaire tenlastelegging staat de hoogste
tenlastelegging bovenaan (het primaire), indien hier niet aan voldaan kan worden, dan is er
nog een lichtere variant, de subsidiaire tenlastelegging, zodat er niet meteen vrijspraak
volgt.
b. Welke soorten tenlasteleggingen kennen we nog meer?
Cumulatieve tenlastelegging, hierbij zijn verschillende soorten strafbare feiten gepleegd. Zij
houden geen verband met elkaar. Alternatieve tenlastelegging: als het ene feit niet bewezen
kan worden, dan is er nog een ander feit.
Vraag 3
Kan de zware mishandeling worden bewezen? Motiveer je antwoord mede aan de hand van
de opzetvarianten en vergeet ook niet relevante jurisprudentie te benoemen. Zware
mishandeling, art. 302 Sr: ‘Hij die aan een ander opzettelijk zwaar lichamelijk letsel
toebrengt, is schuldig aan zware mishandeling’. Er zijn verschillende opzetvarianten: opzet
met bedoeling, opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn en voorwaardelijke opzet. Voor de
bewezenverklaring maakt het niet uit van welke variant van schuld sprake is. Hij maakt zich
schuldig aan voorwaardelijke opzet: (feit van algemene bekendheid) een ieder weet dat je
bij messteken ernstig letsel oploopt. hij handelt dus willens en wetens, met de aanmerkelijke
kans dat Janske verwond zal raken, en neemt dit gevolg op de koop toe. Arrest-
aanmerkelijke kans. Er is sprake van zwaar lichamelijk letsel. Ludwig kan dus vervolgd
