Overzicht van alle DSM-5 stoornissen met de diagnostische criteria, geordend per categorie. Dit document geen een fijn overzicht van welke stoornissen er zijn en aan welke criteria moet worden voldaan om een cliënt met die stoornis te mogen diagnosticeren. Ik vond dit een fijne manier om te leren ...
Depressieve stoornissen
Disruptieve-stemmingsdisregulatiestoornis:
- aanhoudende prikkelbare stemming en hevige driftbuien
- kinderen en jongeren tot 18 jaar
Depressieve stoornis:
- minstens 2 weken zijn 5 of meer symptomen (bijna) dagelijks aanwezig, daarvoor niet het geval was
- minstens 1 van de symptomen is ofwel sombere stemming ofwel verlies van interesse of plezier
- wanneer symptomen toe te schrijven zijn aan somatische aandoening, tellen ze niet mee
Sombere stemming (grootste deel van de dag aanhoudt)
Duidelijk minder interesse of plezier in alle activiteiten gedurende grootste deel van de dag
Gewichtsverlies of -toename zonder dat een dieet wordt gevolg, of verandering in eetlust
Insomnia of hypersomnia
Gevoelens van rusteloosheid of geremd worden (ook door andere waarneembaar)
Vermoeid of minder energie
Gevoelens van waardeloosheid of schuldgevoelens
Verminderde concentratie of besluiteloosheid
Terugkomende gedachten aan de dood, suïcidegedachten of een suïcidepoging of -plan
Persisterende depressieve stoornis:
Periode van minimaal 2 jaar de meeste dage een depressieve stemming aanwezig
Tijdens depressiviteit minstens 2 kenmerken aanwezig: slechte eetlust of te veel eten; insomnia
of hypersomnia; weinig energie of vermoeidheid, gering gevoel van eigenwaarde; slechte
concentratie of moeite hebben met het nemen van beslissingen, gevoelens van hopeloosheid
Gedurende periode van 2 jaar zijn kenmerken nooit langer dan twee maanden afwezig geweest
Premenstruele dysfore stemmingsstoornis:
- klachten in laatste week van menstruatie minstens 5 van symptomen aanwezig
- symptomen nemen af binnen paar dagen na het begin van de menstruatie
1 of meer van symptomen: affectieve labiliteit; prikkelbaarheid of boosheid; sombere stemming,
gevoelens van hopeloosheid; angst, spanning en/of het gevoel opgedraaid te zijn
Plus 1 of meer van symptomen: minder interesse in de dagelijkse activiteiten; moeite met
concentreren; lethargie, vermoeid of een gebrek aan energie; meer of minder eetlust of
overeten; hypersomnia of insomnia; overspoeld voelen door emoties of zichzelf niet in de hand
hebben; lichamelijke klachten
Bipolaire I-stoornis:
- Symptomen die voldoen of hebben voldaan aan de criteria van een manische episode en beloop
depressieve en/of hypomane episoden aanwezig (geweest of nog komen) naast dat
depressieve episode ook voorkomen kan beloop alleen manische laten zien
Manische episode:
Gedurende minstens een week vrijwel iedere dag sprake van een abnormaal en aanhoudend
verhoogde prikkelbare stemming of energie
Min. 3 van symptomen duidelijk aanwezig en opvallend afwijkend van het normale gedrag:
overtrokken gevoel van eigenwaarde; minder slaap; spraakzamer; gejaagde gedachten; sneller
afgeleid; actiever (sociaal of seksueel) of fysiek onrustig; meer dan gebruikelijk bezig met
risicovolle activiteiten
1
,Hypomane episode:
Gedurende minstens 4 achtereenvolgende dagen vrijwel iedere dag sprake van abnormaal en
aanhoudend verhoogde prikkelbare stemming en energie
Min. 3 symptomen duidelijk aanwezig en opvallend afwijkend van het normale gedrag:
overtrokken gevoel van eigenwaarde; minder slaap; spraakzamer; gejaagde gedachten; sneller
afgeleid; actiever of fysiek onrustig; meer dan gebruikelijk bezig met risicovolle activiteiten
Cyclothyme stoornis:
Minstens 2 jaar verschillende perioden met lichte manische symptomen en perioden met
depressieve symptomen perioden voldoen niet aan de criteria voor depressieve, manische of
hypomane periode
Licht manische en depressieve perioden zijn minstens helft van de tijd aanwezig en nooit langer
dan 2 maanden weggeweest (symptoomvrije periode niet langer dan 2 maanden)
Angststoornissen
Separatieangststoornis:
- Extreme angst gescheiden te worden van diegene aan wie men gehecht is, terwijl dit niet past bij
de ontwikkelingsleeftijd
- Bij volwassenen 6 maanden of langer nadrukkelijk aanwezig
- 3 van de volgende kenmerken zichtbaar
o Steeds opnieuw extreem van streek zijn wanneer een belangrijke persoon weggaat of
wanneer verwacht wordt dat hij/zij weggaat (heftige angstreactie)
o Extreme en aanhoudende angst voor het verliezen van belangrijke personen of bezorgdheid
over het feit dat hen iets overkomt
o Extreme en aanhoudende bezorgdheid over het meemaken van een gebeurtenis die zou
kunnen leiden tot scheiding van een belangrijk persoon
o Niet weg van huis willen gaan vanwege de angst voor scheiding van een belangrijk persoon
o Niet ergens anders dan thuis willen slapen zonder die belangrijke persoon
o Nachtmerries over scheiding
o Lichamelijke klachten wanneer men gescheiden is van een belangrijk persoon of wanneer dit
verwacht wordt
Selectief mutisme:
- Gedurende minstens 1 maand steeds in bepaalde sociale situaties niet spreken, terwijl de
betrokkene dat in andere situaties wel doet
Specifiek fobie:
- Angst voor een specifiek object of een specifieke situatie
- Het object of de situatie roept vrijwel altijd direct angst op
- Het object of de situatie wordt bewust vermeden of met spanning doorstaan
- De angst staat niet in verhouding tot het werkelijke gevaar dat het object of de situatie met zich
meebrengt
- De angst is persistent en meestal 6 maanden of langer aanwezig
2
, Sociale angststoornis:
- Angst voor sociale situaties waarin anderen mogelijk kritisch oordleen over de betrokkene
- Men vreest een negatief oordeel van anderen over het eigen gedrag of de angstverschijnselen
- De sociale situaties roepen bijna altijd angst op
- De sociale situaties worden vermeden of met spanning doorstaan
- De angst staat niet in verhouding tot het werkelijke gevaar van de sociale situatie
- De angst is persistent en meestal 6 maanden of langer aanwezig
Paniekstoornis:
- Steeds terugkomende onverwachte paniekaanvallen die gepaard gaan met 4 (of meer) van de
volgende kenmerken: hartkloppingen; transpireren; trillen, beven; gevoel van verstikking; het
gevoel naar adem te snakken; pijn op de borst; misselijk of maag/buikklachten; duizelig, onvast,
licht in het hoofd; koude rillingen of opvliegers; verdoofd of tintelend gevoel; derealisatie of
depersonalisatie; angst om ‘gek te worde’; angst voor de dood
- Minstens 1 van de aanvallen is gevolgd door minimaal een maand waarin men aanhoudend
bezorgd is over nieuwe paniekaanvallen en/of zich significant anders gedraagt
Agorafobie:
- Intense angst voor minimaal 2 van de volgende situaties: reizen met het openbaar vervoer; in
een open ruimte zijn; in afgeslote ruimte zijn; in de rij of in een menigte staan; alleen buiten zijn
- Men vreest de situatie omdat ontsnappen moeilijk lijkt en hulp niet beschikbaar is indien men in
paniek zou raken. Men vreest de situatie omdat men denkt dat men niet kan ontsnappen,
machteloos zou zin of zich gênant zou gedragen
- De betreffende situaties roepen bijna altijd angst op
- De betreffende situaties worden vermeden of alleen ondergaan met iemand samen
- De angst is persistent en meestal zes maanden of langer aanwezig
Gegeneraliseerde-angststoornis:
- Extreme angst voor een bezorgdheid (piekeren) over een aantal gebeurtenissen of activiteiten
die moeilijk onder controle te houden zijn piekeren kan beangstigend worden
- Minstens 3 van de volgende kenmerken zijn daarbij de afgelopen 6 maanden meer dagen wel
dan niet aanwezig geweest: rusteloosheid; vermoeidheid; concentratieproblemen;
prikkelbaarheid; spierspanning; slaapproblemen
Obsessieve-compulsieve stoornis
Obsessieve-compulsieve stoornis/dwangstoornis:
- Aanwezigheid van obsessies (dwanggedachten), compulsies (dwanghandelingen) of beide die:
o Tijdrovend zijn óf
o Ernstige lijdensdruk veroorzaken, en de betrokkene beperken in zijn of haar functioneren
o Symptomen kunnen niet worden toegeschreven aan de effecten van een middel of een
andere somatische oorzaak
Verzamelstoornis:
- Aanhoudende moeite afstand te doen van bezittingen (ongeacht de werkelijke waarde), die:
o Voortkomt uit een sterke behoefte te bewaren en uit de lijdensdruk die ervaren wordt bij
het wegdoen van voorwerpen
o Leidt tot een grote hoeveelheid bezittingen die in de weg staat en ervoor zorgt dat
woonruimtes nauwelijks bewoond kunnen worden
- Leidt tot significante lijdensdruk of beperkingen in het sociale en beroepsmatige functioneren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Svnaarden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
