Beleidsinstrumenten zijn allemaal zaken die een beleidsvoerder kan gebruiken voor
het bereiken van het beleidsdoel.
Er zijn beleidsinstrumenten die gericht zijn op het realiseren van de doelen van het
beleid via beïnvloeding van het gedrag van burgers, bedrijven of particuliere
organisaties.
Daarnaast kunnen 2 andere typen van overheidsingrijpen worden
onderscheiden die zich niet primair op gedragsbeïnvloeding richten: (1)
instrumenten waarvan de toepassing direct leidt tot de realisatie van de beoogde
situatie in het beleidsveld overheidsproductie of overheidsvoorziening en (2)
instrumenten die zich richten op wijzigingen van taken, verantwoordelijkheden en
bevoegdheden van actoren met formele bevoegdheden in het beleidsveld
bestuursinstrumenten.
Beleidsdoeleinden kunnen in de meeste gevallen alleen worden bereikt door enige
vorm van beïnvloeding van het gedrag van burgers, bedrijven of particuliere
organisaties in het beleidsveld.
In een laissez faire-beleid formuleert de overheid wel bepaalde wensen ten aanzien
van de samenleving, maar ziet af van actief ingrijpen, omdat van de spontane
werking van de maatschappelijke krachten meer baat wordt verwacht.
In het juridische sturingsmodel worden vanuit bepaalde waarden en beginselen
specifieke normen geformuleerd ten aanzien van gewenst en ongewenst gedrag. Bij
instrumenten die vallen onder het juridische sturingsmodel, wordt het te beïnvloeden
gedrag van de doelgroep door middel van het instrument expliciet en rechtens
verplicht, verboden of toegestaan.
Het economische sturingsmodel richt zich erop de doelgroep te stimuleren in vrijheid
te kiezen of zij het gewenste gedrag zal vertonen of liever wordt gedwongen te
betalen voor het ongewenste gedrag.
Het communicatieve sturingsmodel richt zich erop dat de overheid via het
overdragen van informatie het gedrag van de burgers tracht te wijzigen door de
kennis over of waardering van bepaalde keuzemogelijkheden te veranderen.
Fysieke maatregelen trachten het gedrag van burgers te beïnvloeden.
Bij de bovengenoemde beleidsinstrumenten worden doorgaans verschillende
vormen van gedragsbeïnvloeding onderscheiden: (1) er kan een onderverdeling
worden gemaakt tussen algemene en individuele instrumenten, (2) er kan een
onderscheid worden gemaakt tussen beperkende en verruimende instrumenten en
(3) er kan een onderscheid worden gemaakt tussen bewust werkende en onbewust
werkende instrumenten.
Bij algemene instrumenten heeft een instrument dezelfde inhoud voor een hele groep
personen of organisaties.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xcait8lynx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
