100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting M.J. Dubelaar, 'Vorming of uitholling van het recht? De normering van de strafrechtelijke bewijsbeslissing door de Hoge Raad', AA 2015€4,48
In winkelwagen
Vorming of uitholling van recht?
De normering van de strafrechtelijke bewijsbeslissing door de Hoge Raad
M. Dubelaar
AA 2015
De HR betracht van oudsher de nodige terughoudendheid bij het toetsen van de bewijsbeslissing, nu
het antwoord op de bewijsvraag in de kern een feitelijke aangelegenheid betreft waarin de HR als
cassatierechter niet te veel wil treden. Wat betreft de invulling van het bewijsrecht heeft de HR zich
altijd tamelijk formalistisch en coulant opgesteld. Dit heeft geresulteerd dat de wettelijke
bewijsregeling is uitgehold en zich geen echte juridische bewijstheorie heeft ontwikkeld.
Dubelaar gaat in dit artikel nader in op de rol van het recht bij de bewijsbeslissing en de opstelling
van de HR ter zake de normering van de beslissing. Betoogd wordt dat de HR meer zou kunnen
betekenen, maar dat niet alle openliggende vragen op dit terrein in de cassatierechtspraak kunnen
worden opgelost.
1 Inleiding
Thema = rechtsvorming door de HR op het terrein van het strafrechtelijk bewijs
Enerzijds is de betekenis van de jurisprudentie van de HR voor het bewijsrecht erg groot. Anderzijds
is de betekenis van de jurisprudentie voor de eigenlijke bewijsbeslissing beperkt doordat de HR de
selectie en waardering van bewijs niet tot zijn taak rekent. Hierdoor vult de HR de bestaande bewijs-
en motiveringsregels vrij formeel en minimaal in.
Volgens Dubelaar is op dit terrein eerder sprake van uitholling van het recht dan van vorming van het
recht door de HR. Mede als gevolg van de terughoudende opstelling van de HR inzake de normering
van de bewijsbeslissing liggen er op het terrein van het strafrechtelijk bewijs nog de nodige vragen
open en ontbreekt een leidende normatieve theorie over hoe de feitenrechter zijn bewijsbeslissing
dient te nemen en te verantwoorden.
Hoofdvraag = is er aanleiding om de bewijsbeslissing nader te normeren en of de HR in dit
verband niet meer zou kunnen en moeten betekenen (o.a. met het oog op
rechterlijke dwalingen van de voorbije jaren)
Om deze vraag te kunnen beantwoorden moet gekeken worden naar de taakopvatting van de HR,
maar vooral ook naar de betekenis van het recht voor de bewijsbeslissing.
2 De aard van de strafrechtelijke bewijsbeslissing en de relatie tot het recht
De strafrechtelijke bewijsbeslissing wordt genomen in de context van het strafproces. Het bewijzen
zelf is echter niet een puur juridische activiteit.
In het strafrecht ligt de hypothese besloten in de tenlastelegging en moet de rechter een beslissing
nemen over de vraag of verdachte het ten laste gelegde feit heeft begaan. In de kern gaat het bij het
bewijzen in het strafrecht om een empirische activiteit waarbij de rechter op basis van zijn gedane
waarnemingen en ervaring een uitspraak doet over de (voorbije) werkelijkheid. Daarbij streeft met
naar het achterhalen van de materiele waarheid en het doen van ‘ware’ uitspraken over de
werkelijke toedracht. De wettelijke bewijsregeling geeft daarbij het kader waarbinnen die beslissing
genomen moet worden en geeft aan welke waarborgen daarbij in acht moet worden genomen. De
manier waarop de beslissing moet worden genomen wordt niet gedicteerd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Laura_vd_H. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.