TMS-thk-basis, veilig werken met
röntgen
Inhoudsopgave
INSTRUCTIE EN VOORLICHTING (college 1)..................................................................................................... 1
INTRODUCTIECOLLEGE.........................................................................................................................................1
INSTRUCTIE EN VOORLICHTING (college 2)..................................................................................................... 4
RICHTLIJN TANDHEELKUNDIGE RADIOLOGIE.......................................................................................................4
RÖNTGENTOESTEL EN AFSCHERMING (college 3)............................................................................................ 8
READER.................................................................................................................................................................8
WEBLECTURE 1: RÖNTGENBUIZEN....................................................................................................................12
WEBLECTURE 2: HET FILTER...............................................................................................................................12
WEBLECTURE 3: DE TUBUS................................................................................................................................13
BEELDVORMING (college 4).......................................................................................................................... 13
READER...............................................................................................................................................................13
WEBLECTURE 1: BEELDKWALITEIT.....................................................................................................................16
WEBLECTURE 2: RÖNTGENDETECTOR...............................................................................................................16
WEBLECTURE 2: FUNCTIE KNOPPEN OP HET TOESTEL......................................................................................17
DOSIS, EFFECT EN RISICO (college 5)............................................................................................................. 17
READER...............................................................................................................................................................17
STRALINGSVEILIGHEID VOOR DE PATIËNT (college 6)....................................................................................19
READER...............................................................................................................................................................19
RICHTLIJN TANDHEELKUNDIGE RADIOLOGIE.....................................................................................................21
WEBLECTURE 1: STRALINGSBESCHERMING PATIËNTEN TANDHEELKUNDE......................................................21
WET- EN REGELGEVING (college 7)............................................................................................................... 21
READER...............................................................................................................................................................21
RICHTLIJN TANDHEELKUNDIGE RADIOLOGIE.....................................................................................................22
WEBLECTURE 1: OPBOUW WET- EN REGELGEVING TMS-THK-BASIS................................................................23
WEBLECTURE 2: INHOUD WET- EN REGELGEVING TMS-THK-BASIS..................................................................24
WEBLECTURE 3: TAKEN TOEZICHTHOUDEND MEDEWERKER TANDHEELKUNDE.............................................25
INSTRUCTIE EN VOORLICHTING (college 1)
INTRODUCTIECOLLEGE
TMS gaat over verstandig en verantwoord werken met tandheelkundige röntgenstraling.
,Wettelijke eis vanuit BIG: bevoegd (officiële diploma TMS-thk-basis) en bekwaam zijn om
zelfstandig röntgenopnames te mogen maken.
TMS-thk-basis: toezichthoudend medewerker stralingsbescherming voor tandheelkunde (op
basisniveau). Dit is verplicht voor: indicatiestelling (ondanks dat dit amper wordt besproken
in deze cursus), zelfstandig opnames maken en toezichthouden.
Voor opnames onder toezicht moet je bekwaam zijn, bevoegd hoeft niet (je hoeft geen
diploma te bezitten), wel moet je instructie en voorlichting hebben gehad.
Verantwoordelijkheid
In de praktijk is de tandarts de eerstverantwoordelijke voor de veilige en juiste toepassing
van röntgenstraling ten behoeve van diagnostiek. Onder bepaalde omstandigheden (zowel
opdrachtnemer als -gever vindt de opdrachtnemer bevoegd en bekwaam) kunnen taken
gedelegeerd worden, maar de tandarts blijft te allen tijde de eindverantwoordelijke.
In de praktijk kunnen tandartsen zowel als werkgever als werknemer functioneren. Een
praktijkhouder zonder TMS mag wel een toestel aanschaffen, maar mag hier niets mee
doen, behalve onder toezicht van een TMS.
Mondhygiënist
Als de nieuwe AMvB met betrekking tot taakherschikking van kracht wordt, zullen de
geregistreerde zelfstandig werkende mondhygiënisten wel de bevoegdheid hebben om
handelingen me een röntgentoestel te doen, röntgenopnamen te indiceren, maken en
beoordelen, mits zij de opleiding tot TMS-thk-basis volledig hebben afgerond.
Tandartsassistent (alleen onder toezicht)
Als bewijs voor bekwaamheid dient de tandartsassistent aan te tonen dat er correcte
scholing op het gebied van röntgenopnametechniek is gevolgd. Deze scholing bestaat uit:
Kennis van:
- Eigenschappen van straling
- Gevaren van straling
- Bescherming tegen straling
- Basale anatomie en röntgenanatomie
- Herkennen van fouten in opname en filmverwerking
- Gebruik apparatuur.
Ook moeten assistenten een additionele cursus volgen bestaande uit:
Kennis van en vaardigheid in:
- Plaatsen van film of sensor m.b.v. instelapparatuur en richten van röntgentoestel
voor bitewing- en soloröntgenfoto’s
- Plaatsen en voorbereiden patiënt voor een panoramische opname
- Het bedienen van de apparatuur.
Instructie
Instructie gaat over welke regels en veiligheidsvoorschriften gelden op de werkplek.
Het is verplicht (om de regels en voorschriften duidelijk te hebben) schriftelijke protocollen
te hebben op de werkplek, uitgewerkt per type toestel en per patiëntcategorie.
In dit protocol zijn 3 stappen beschreven over het gebruik van röntgen (ook in deze
volgorde):
1. Rechtvaardiging
Röntgenopnamen NIET op routinebasis!!
, Röntgenopnamen mogen alleen gemaakt worden op grond van individuele indicatie,
naar aanleiding van een diagnostische vraagstelling, mede gebaseerd op klinische
inspectie omdat eerst moet worden vastgesteld of..:
- ..de patiënt in die specifieke situatie baat heeft bij de opname
- ..de diagnose ook gesteld kan worden zonder opname
- ..dat de behandeling ook uit te voeren zou zijn zonder opname.
2. Optimalisatie (ALARA, as low as reasonably achievable)
= de dosis is zo laag als redelijk haalbaar.
Dit kan je bereiken door:
- De blootstellingstijd te beperken
- De afstand te vergroten (kwadratenwet) als behandelaar uit de kamer
- De straling af te schermen (begin bij de bron)
De extra inspanning moet opwegen tegen dosisreductie (dus je hoeft niet het hele
gebouw uit te lopen, omdat het risico buiten de kamer al genoeg verkleind is).
Er moet natuurlijk worden voorkomen dat iemand onbevoegd een ruimte kan
betreden waar een toestel in werking is.
Bij ons op school hebben ze die rode led lampjes waardoor je ziet dat er iemand bezig
is, echter is dit niet verplicht omdat de persoon die de foto maakt natuurlijk in de
opening van de röntgenkamer staat en er niemand zomaar naar binnen kan lopen.
3. Dosislimieten (niet voor patiënten)
Voor burgers (iedereen behalve patiënten) en werknemers is de dosislimiet 1 mSv
per jaar (je hoeft dan dus geen stralingsbadge te dragen).
Als er echter een kans is dat je boven die 1 mSv per jaar komt als medewerker, word,
je een blootgestelde medewerker genoemd en moet je ook een stralingsbadge
dragen, en de dosislimiet is dan 20 mSv per jaar. Dit is niet aan de orde binnen de
thk!
Instructie gaat ook over hoe de handelingen uitgevoerd moeten worden. Dit wordt/ is
bekeken en uitgelegd tijdens de practica van radiologie.
Leerdoelen instructie (kunnen ook tentamenvragen zijn)
Wie is decentraal coördinerend Wie is de toezichthoudend Met welk soort stralingsbron(nen)
deskundige? deskundige? gaat u werken?
Opfrissen voorlichting (straling, Bij wie kunt u terecht met vragen Bij wie kunt u terecht met vragen over
regelgeving, risico’s) over werken met deze uw veiligheid?
stralingsbron(nen)
Wat moet u doen als een incident Is dit werk ook te doen tijdens de Hoe groot is de verwachte jaardosis
optreedt? zwangerschap? die u door dit werk oploopt?
Bij welke deelhandelingen is het Hoe groot kan het risico zijn als er Hoe moeten de benodigde
risico het grootst als er iets wat misgaat? persoonlijke beschermingsmiddelen
misgaat? worden gebruikt?
Welke regels en Hoe moeten de handelingen Waar mogen de handelingen worden
veiligheidsvoorschriften gelden worden uitgevoerd? uitgevoerd?
op de werkplek?
Waar kunt u de schriftelijke tekst Voelt u zich bekwaam om de
van deze instructie terugvinden? handelingen uit te voeren?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudpmvandongen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,84. Je zit daarna nergens aan vast.
