Samenvatting van 8 pagina's van thema 1: inleiding in de biologie 4 VWO.
INCLUSIEF OPSOMMINGEN, UITGEWERKTE BEGRIPPEN EN VERDUIDELIJKENDE AFBEELDINGEN.
Met stofwisseling worden alle chemische reacties in een organisme bedoeld, hierbij
spelen enzymen een belangrijke rol.
Katalysator (enzym) => stoffen die een reactie kunnen versnellen.
Als een organismen geen levensverschijnselen meer vertoont noem je het dood.
Dingen in de natuur die nooit levensverschijnselen vertoond hebben zijn levenloos.
Elk individu heeft een unieke levensloop, de levensloop start direct na het ontstaan
van het organisme en gaat door tot het organisme dood is.
Vanaf het moment van ontstaan gaat het organisme zich ontwikkelen, er
veranderen veel dingen aan de bouw en de functie van het organisme.
Levenscyclus => de levensloop van een hele soort.
\__ Eindigt als de soort uitsterft.
Individuen behoren tot dezelfde soort als ze onderling kunnen voortplanten en hierbij
vruchtbare nakomelingen krijgen.
Biologie is een natuurwetenschap, bij biologie bestudeer je natuurverschijnselen.
De afgelopen jaren is het inzicht in de bouw en het functioneren van organismen
sterk gegroeid.
Context => een situatie waarin biologie een rol speelt.
Biologische eenheden:
- Molecuul => bouwstenen van stoffen;
- DNA => bevat erfelijk materiaal;
- Cel;
- Orgaan;
- Orgaanstelsel => verzameling organen met eenzelfde doel (bijv. vertering);
- Organisme;
- Populatie => groep individuen van dezelfde soort in een gebied;
- Ecosysteem => begrensd gebied met bepaalde eigenschappen;
- Biosfeer/ systeem aarde => geheel aan ecosystemen.
Emergente eigenschap => eigenschap die op een bepaald niveau ontstaat.
Één enkele cel leeft niet, maar interactie tussen cellen levert een levende cel op.
* Interactie kan tussen cellen onderling, maar ook met cellen en hun omgeving.
, §1.2:
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen dat samen een bepaalde functie
uitoefent.
Organen zijn opgebouwd uit weefsels.
Weefsel => een groep cellen met dezelfde vorm en functie.
\__ Je lichaam bevat veel verschillende weefsels.
Bij veel weefsels liggen de cellen niet tegen elkaar aan, maar zit er tussencelstof
tussen. De functie van de tussencelstof hangt af van het type weefsel.
De tussencelstof zorgt in sommige gevallen voor versteviging.
In kraakbeen liggen groepjes van twee of drie cellen tegen elkaar aan, met
daartussen tussencelstof, hierdoor is het kraakbeen buigbaar.
Bij een organisme is er een verband tussen de vorm en de functie van biologische
eenheden waaruit ze zijn opgebouwd.
Dit is te zien bij organismen die in het water leven, zij hebben vaak een lichaam dat
weinig weerstand ervaart.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irislindeboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.