Samenvatting van heel hoofdstuk 1 Tijd van Jagers en Boeren (1.1 het leven van jager-verzamelaars, 1.2 de opkomst van de landbouw, 1.3 de eerste steden). Uit het boek GeschiedenisWerkplaats voor vwo (bovenbouw).
Uit de tijd van de prehistorie (voorgeschiedenis) ook wel tijd van jagers en boeren genoemd bestaan
geen schriftelijke bronnen. De archeologie bestudeerd de ongeschreven bronnen van deze periode.
Toen in 3000 v.C. in het Midden-Oosten het schrift ontstond eindigde dit tijdvak. We weten redelijk
hoe de mensen leefden, weinig over hoe ze dachten.
Zo'n 2 miljoen jaar geleden ontstonden de eerste mensensoorten ze leefden in groepen, een
samenleving van jager-verzamelaars, 400 000 jaar geleden gebruikten ze vuur. Alleen de moderne
mens bleef over. Zij leefden 150 000 jaar in Afrika. Vanaf 50 000 v.C. verspreidde hij zich naar Azië,
Europa, Australië en Amerika.
Tot 9000 v.C. leefden alle mensen van jagen en voedsel verzamelen. Mannen jaagden en
verdedigden. Vrouwen zorgden voor de kinderen en verzamelde plantaardig voedsel.
Jager-verzamelaars leefden in groepen van enkele tientallen mensen, het waren nomaden ze hadden
steeds een basiskamp waaruit ze op pad gingen. Vanaf 50 000 v.C. maakten ze ingewikkelde
werktuigen (pijl en boog). Eerst hadden ze alleen grove werktuigen. Vanaf 30 000 v.C. maakten de
jager-verzamelaars kunst. De prehistorische kunst laat zien dat cultuur van jager-verzamelaars
ingewikkeld werd. Mensen gingen denken in symbolen.
1.2 De opkomst van de landbouw?
Landbouw ontstond in Midden-Oosten (9000 v.C bij vruchtbare halvemaan). Na akkerbouw ontstond
veeteelt (8000 v.C). Ontstaan van landbouw ingrijpende verandering -> revolutie. Landbouw werd
verspreid door migranten in Azië, Afrika en Europa. De landbouwrevolutie vond ook in andere
gebieden plaats (->China, Amerika 7000 v.C.).
Na laatste ijstijd veranderde klimaat in Midden-Oosten. Mensen ontdekten dat ze gewassen konden
uitzaaien en planten. Dieren waarop werd gejaagd waren verdwenen. Planten en dieren.
werden gedomesticeerd (oerrunderen, wilde zwijnen).Vee leverde meer op dan wilde dieren: vlees,
melk, wol, leer. 5000 v.C. werden dieren (ossen) gebruikt voor bewerking van land. Door landbouw
meer eten -> bevolking groeide
Er kwam een landbouw samenleving (agrarische samenleving) Boeren kregen een sedentaire
leefwijze ze gingen met grotere groepen leven in dorpen. Elk dorp was autarkisch (zelfvoorzienend)
mensen kregen meer bezit: potter, kruiken, huizen, werktuigen.Sommige hadden meer aanzien en
macht en hadden slaven. Het verschil in bezit leidde tot gewelddadige conflicten.
Sociale ongelijkheid -> graven van mensen uit belangrijke families (hunebedden) waren monumenten
om voor ouders te vereren, ze geloofden dat doden voortleefden (in her hiernamaals) als geesten
die kwaad of geluk konden brengen. De mensen hadden natuurgoddiensten waarin dieren of rivieren
als goden werden vereerd. Om goden gunstig te stemmen werden rituelen uitgevoerd: dansen,
zingen en offeren.
1.3 De eerste steden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anniekschoenmakers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.