Samenvatting van de hoorcolleges voor de minor 'Begeleiden naar verantwoord sporten en bewegen', Fontys Sporthogeschool.
In deze samenvatting staan alle hoorcolleges die bij deze minor horen.
Hoorcolleges - Begeleiden naar verantwoord sporten en
bewegen
Hoorcollege 3.1 – Metabole aandoeningen
Terminologie
Stofwisselingsziekten
= hele proces van voedingsopname, verwerken en omzetten in bruikbare energie (ATP). In
dat proces gaat dan iets fout
- Abdominale obesitas → vet bij de buik
o Abdominaal vetweefsel produceert veel ontstekingsfactoren
o Wat meten om status in kaart te brengen: buikomvang
▪ Mannen > 102 cm
▪ Vrouwen > 88 cm
- Diabetes
o Alvleesklier maakt onvoldoende insuline aan,
waardoor glucose niet kan worden opgenomen
en dit zorgt voor de hoge glucosewaarden in het
bloed
o Vooral type 2 komt voor
o Oorzaken:
Insulinegevoeligheid neemt af door:
ontstekingsfactoren, adiponectine (eiwit)
neemt af en meer vrije vetzuren
→ Insuline resistentie → glucose opname
omlaag & glucose afgifte omhoog →
hyperglycemie (te hoge
bloedsuikerspiegel)
o Risicofactoren:
▪ Voedingspatroon
▪ Roken (verhoogd kans op diabetes type 2 met 40%)
▪ Abdominale obesitas
▪ Voor diabeten (type 2) is beweging extra belangrijk, het verbetert de
werking van insuline
o Meten hyperglycemie
▪ Vingerprik (relatief makkelijk/goedkoop) → momentopname
• Nuchter > 8,0 mmol/L
• 2 uur na maaltijd > 9,0 mmol/L (maaltijd
standaardiseren)
▪ Via HbA1c
• Streefwaarde < 53 mmol/mol (individueel bepaald)
• Bloedsuikers gemiddeld tussen 6 en 9 mmol/L
o Symptomen hyperglycemie
▪ Wazig zien
▪ Zenuwen in de voeten (en ook handen) raken beschadigd →
bloedvaatjes aan uiteinde. In voeten → neuropathie. Minder goed
gevoel
▪ Hoe voel jij je vlak na een grote maaltijd? (te veel gegeten)
, • Misselijk
• Vermoeid
• Vaak plassen (en veel dorst)
o Gevolgen hyperglycemie
▪ Collageen
▪ Verharding bloedvaten (waaronder kransslagaders)
▪ Ongewenste verbindingen in gewrichtskapsels, fascie,
huid, spierverbindingen
▪ Beperkingen in bewegen
o Hypoglycemie
▪ Bloedsuiker < 4 mmol/L
▪ Wat doen: suiker eten (Bijv. dextro → 4-5 tabletten).
Ong. 15 min. wachten voordat het werkt/beter gaat
o Specifieke trainingsrichtlijnen diabetes
▪ Monitor bloedsuikerspiegel
▪ Aerobe training: 50-80% VO2 max
▪ Kracht 2-3 keer per week, gericht op hypertrofie:
8-12 herhalingen
▪ Gericht op afvallen
▪ Proberen meer te laten bewegen (300 min per
week)
Belangrijke punten hoorcollege:
- Insuline resistentie
- Hypo en hyperglycemie
- Grote kans op hart- en vaatziekten
,Hoorcollege 3.2 – Cardiovasculaire aandoeningen (hart- en vaatziekten)
Terminologie
- Coronaire vaatziekten
= Heeft te maken met ziekten met het hart zelf
- Cerebrale vaatziekten (beroerte, stroke)
= Heeft te maken met vaatziekten aan de hersenen
Andere hart- en vaatziekten:
- Hoge bloeddruk
Gemiddeld >140, gemeten 2-3 keer per dag, gemeten op meerdere dagen
verdeeld over enkele maanden. 1x hoge bloeddruk betekent niet gelijk dat je hoge
bloeddruk hebt
- Perifeer vaatlijden (etalage benen)
Pijn in de onderbenen die mensen ervaren. Bloedvaten in de onderbenen zijn
verstopt, minder zuurstof in de onderbenen. Bij (matige) inspanning kan dat
zorgen voor pijnklachten
- Hartfalen (hart pompt minder dan 40% van het in het hart aanwezige bloed uit)
Prevalentie
, Oorzaak hart- en vaatziekten = artherosclerose (langzaam dichtslippen van de bloedvaten)
Sprake van artherosclerose → langzaam slipt het bloedvat dicht en wordt steeds smaller
Vorming van vettige deeltjes (plaques) in de wanden van de bloedvaten
= ‘Aders slibben dicht’
Hoe ontstaat een plaque
Vettige stoffen, waaronder cholesterol, worden in het bloed vervoerd door
lipoproteïnen.
o Cholesterol = vettige stof, nodig voor opbouw cellen en productie
hormonen. Vettige stoffen lossen niet goed op in water en dus ook niet in
het bloed. Dus vervoerd door lipoproteïnen.
o Lipoproteïnen = transporteur vetten (LDL en HDL)
o LDL zet vettige stoffen af in de bloedvaten
o HDL ruimt vettige stoffen op
o Bij gezonde bloedvaten is er een balans tussen de vettige stoffen die
worden aangevoerd en afgevoerd
Bij een hoge concentratie LDL, worden te veel vettige stoffen aangevoerd naar de
binnenste vaatwand (intima).
LDL kan oxideren in de vaatwand → schade aan de vaatwand
Er wordt schade aangericht
Er ontstaat een ontstekingsreactie, witte bloedcellen komen in actie om die
schade op te ruimen
Witte bloedcellen (macrofagen) nemen het geoxideerde LDL op (> soort pacman)
Er ontstaan schuimcellen. Sommige schuimcellen sterven in de vaatwand
Deze dode schuimcellen worden omhuld door gladde spiercellen, verharden en
groeien verder. (Zie bovenstaande afbeelding)
Er is een plaque ontstaan => verharding van bloedvatwand en die blijft daar
zitten, kan niet meer weg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jodie-sidney. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
