WEEK 1 - INLEIDING
Rechtsstaat
- Grondrechten in Grondwet (klassieke + sociale grondrechten)
- Legaliteitsbeginsel (bescherming tegen overheid)
- Trias politica
- Iedereen moet zich aan de wet houden
- Rechtszekerheid
Positief recht
- Algemeen geldende normen waarvan de naleving kan worden afgedwongen door de rechter (o.a.
wetten)
Natuurrecht
- Rechtsnormen niet gebonden aan bepaalde tijdsperiode en territorium
- Universeel karakter
Rechtsbronnen
- Wetgeving
- Wet in materiële zin: algemene + bindende regeling die door een overheidsinstantie is
vastgelegd
- Wet in formele zin: regeling die door de regering + Staten-Generaal is vastgelegd
- Gewoonte/gewoonterecht/ongeschreven recht
- Jurisprudentie
- Verdragen + Algemene besluiten van internationale organisatie
Voorrangsregels
- Internationaal gaat boven nationaal
- M.u.v. internationaal gewoonterecht
- Formele zin gaat boven materiële zin
- Bijzonder gaat boven algemeen
- Nieuw gaat boven oud
- Toetsingsverbod artikel 120 Grondwet = uitzondering
- Rechter mag niet toetsen of wet overeenstemt met de Grondwet
Indelingen binnen het recht
- Nationaal <-> internationaal recht
- Publiekrecht <-> privaatrecht
- Publiekrecht bestaat uit staatsrecht (veel ongeschreven recht), bestuursrecht en strafrecht (geen
ongeschreven recht)
Interpretatiemethoden
- Grammaticale interpretatie: letterlijke/gebruikelijke betekenis
- Wetshistorische interpretatie: bedoeling van wetgever op moment van vaststellen
- Systematische interpretatie: wet wordt in groter geheel geplaatst
- Teleologische interpretatie: functie van de bepaling
- Anticiperende interpretatie: inhoud van een vervangende wet
Redeneerwijzen
- Analogie-redenering
- wet wordt toegepast op een geval waar deze niet bedoeld voor lijkt te zijn door een
, gelijkenis
- A contrario-redenering
- Wet wordt niet toegepast omdat deze niet bedoeld is voor dit geval en er geen gelijkenis is
Ontwikkelingen binnen het recht
- Sinds Lindenbaum/Cohen (1919): er is ook recht buiten de wet (er is erkend dat er ook
ongeschreven recht is)
- Ontwikkeling in interpretatiemethoden
- Ontwikkeling in wetgeving: vage termen
- Ontwikkeling algemene beginselen van behoorlijk bestuur
- Opkomst en uitbreiding internationaal recht
Waarom past de rechter niet enkel de wet toe?
- Nieuwe onderwerpen/technieken
- Vage begrippen
- Verschillende interpretatiemethoden
- Er is ook ongeschreven recht + er zijn interpretatiemethoden die de rechter toepast die minder van
de pure tekst van de wet uitgaan
Historische ontwikkeling recht en interpretatiemethoden
- Oorspronkelijk: gewoonterecht
- Codificatie in het Romeinse recht
- Middeleeuwen: Romeinse codificaties raken deels in onbruik
- Onder Napoleon: codificaties
- Moderne tijden: steeds lossere interpretatiemethoden met als sluitstuk de teleologische
interpretatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilse1204kolfschoten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.