100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting van de laatste hoofdstukken (hypofyse, bijnier, bijschildklier, reproductieve stoornissen) binnen het vak Chronische Aandoeningen €5,29
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  4.  
  5. Geneeskunde
  6.  
  7. Chronische Aandoeningen (E0C21A)

Samenvatting

Samenvatting van de laatste hoofdstukken (hypofyse, bijnier, bijschildklier, reproductieve stoornissen) binnen het vak Chronische Aandoeningen
 1 keer verkocht
  • Vak
  • Chronische Aandoeningen (E0C21A)
  • Instelling
  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

Deze samenvatting bevat de leerstof van de laatste hoofdstukken in het boek van endocrinologie over de hypofyse, bijnier, bijschildklier en reproductieve stoornissen (allen gedoceerd door prof. Vanderschueren), binnen het vak Chronische aandoeningen. De samenvatting bestaat uit de cursustekst + les...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 38  pagina's

Document informatie

  • 15 mei 2023
  • 38
  • 2022/2023
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • chronische aandoeningen
  • endocrinologie
  • bijnier
  • hypofyse
  • kuleuven
  • master
  • geneeskunde
  • samenvatting

Geschreven voor

  • Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
  • Geneeskunde
  • Chronische Aandoeningen (E0C21A)
Alle documenten voor dit vak (22)

Verkoper

avatar-seller
evdp

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

1. Ziekten van de bijniermedula


2. Inleiding bijnier
- Bijnier = 5g
- Opbouw: medulla & cortex
o Cortex: mesodermale oorsprong
o Merg: neuro-ectodermale oorsprong
- Van buiten naar binnen
o Cortex
▪ Zona glomerulosa (1)
• Voornamelijk mineralocorticoïden
o Water- &
elektrolythuishouding
▪ Zona fasciculata (2)
• Voornamelijk glucocorticoïden
o Energiehuishouding
o Effect op immuunsysteem
▪ Zona reticularis (3)
• Zwakke androgenen (bv. androsteendion, DHEA)
o Masculinisatie & anabolisme
o Medulla (4)
▪ Chromaffiene cellen: productie catecholamines ((nor)adrenaline)
▪ Behoort tot paraganglia
• = gespecialiseerde neuro-endocriene cellen geassocieerd met
AZS
- Secretieregeling cortisol




- Secretieregeling aldosteron




1

,3. Feochromocytoom
a. ETIOLOGIE, PATHOGENESE & VOORKOMEN
- = catecholamineproducerende tumor
- = zeldzaam
- Regel van 10
o 10% extra-adrenaal (= paraganglioom)
o 10% bij kinderen
o 10% familiaal (MEN-syndroom)
o 10% bilateraal of multipel (meer bij familiale vorm)
o 10% herval
o 10% maligne
o 10% toevallige ontdekking

b. SYMPTOMEN
- 6 Ps
o Pressure
▪ Hypertensie
• Ofwel continu met opstopten
• Ofwel enkel tijdens crisis, met variabele frequentie
▪ Soms intermittente hypotensie
• Vooral orthostatisch
• Door ↓ circulerend volume
o Pain
▪ Hoofdpijn
o Palpitaties
o Perspiration (zweten)
o Palor (bleekheid)
▪ Door vasoconstrictie van huid
▪ Nadien flush
o Paroxysmaal
▪ Spontaan
▪ Uitgelokt
• Bv. door drukverhoging van abdomen, na contrasttoediening, na
cafeïne

c. DIAGNOSE
- Dosage van catecholamines of metabolieten in urine (24u)
o Metanefrines = voorkeursanalyse
o (nor)Adrenaline: pas diagnostisch indien > 2x bovengrens van referentiewaarde
▪ Want vaak vals positief verhoogd (bv. door psychofarmaca)
- Lokalisatie tumor (pas na positieve urinecollectie)
o Dominant adrenalinesecretie: suggestief voor bijnierlokalisatie
o Dominant noradrenalinesecretie: suggestief voor ectopische lokalisatie
o CT of MRI
▪ Indien negatief: scintigrafie overwegen
• Ook indien multipele tumoren of groot solitair
feochromocytoom > 10cm diameter


2

, d. BEHANDELING
- Heelkunde
o Meestal laparoscopie
o Na goede pre-operatieve voorbereiding
▪ Α-blokker
• Nadien: β-blokker of calciumantagonisten indien nodig
o + zoutrijke voeding → ↑ intravasculair volume
o Met goede anesthesiecontrole




3

, 2. Ziekten van de bijniercortex


1. Bijnierschorsinsufficiëntie
a. ETIOLOGIE
- Primair = ziekte van Addison
o Autoimmuun
▪ Soms associatie met andere auto-immuunziekten
• Bv. Hashimoto, DM, vitiligo
o Inflammatie/infectie
o Tumoren
o Vasculaire insufficiëntie (sepsis, shock)
o Iatrogeen (na bijnierchirurgie)
o Zeldzaam: congenitale enzymenstoornissen
- Secundair
o Hypofysaire-hypothalamische pathologie
- Tertiair
o = meest frequent
o Na onderbreking van langdurige & hoge dosis exogene glucocorticoïden
▪ Gevolg: langdurige suppressie van corticotrope as
• Bijnier wordt ‘lui’, stopt met werken

b. SYMPTOMEN
- Moeheid – spierzwakte
- GI-klachten
o Anorexie, vermagering, braken
o Atypisch: constipatie, diarree, buikpijn
- Hyperpigmentatie (huid, mucosa, nagels)
o Door ACTH-MSH-hypersecretie
o Enkel bij primair
- Hypotensie
o Vooral orthostatisch
o Door ↓ circulerend volume
- Zouthonger
o Door mineralocorticoïdendeficiëntie
- Hypoglycemie (cortisol = counterregulerend hormoon)
- Seksuele dysfunctie
o Vermoedelijk niet door tekort androgenen maar door verslechtering van
algemene situatie
o Impotentie, amenorrhee, verminderde beharing

c. DIAGNOSE
- Cortisoldeficiëntie
o Serumcortisol
▪ ↓ ’s ochtends (normaal hoog in ochtend)
• Suggestief indien < 5µg/dL
▪ Na stimulatie

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

ATI Community 2023 Exam Questions With Complete Solution

€5,29  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd