Samenvatting
Volledige samenvatting schadevergoedingsrecht
- Vak
- Instelling
Dit document bevat een inhoudstafel, volledige en gestructureerde notities van alle lessen en de casusles van het academiejaar .
[Meer zien]Voorbeeld 7 van de 215 pagina's
Voorbeeld 7 van de 215 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
3 beoordelingen
Door: axellebal • 8 maanden geleden
Door: Materasmus • 1 jaar geleden
Door: Student029 • 1 jaar geleden
Verkoper
Volgen
LS1539
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Schadevergoedingsrecht1 Inleiding ...................................................................................................................................................... 7
1.1 Rechtstheoretisch uitgangspunt .......................................................................................................... 7
2 Begrip aansprakelijkheid ............................................................................................................................ 8
2.1 Rechtsfeiten ........................................................................................................................................ 9
2.2 Contractueel v. extacontractueel ......................................................................................................... 9
2.3 Regelgeving ...................................................................................................................................... 10
2.3.1 Belgisch federalisme .................................................................................................................... 12
2.3.2 European tort law ......................................................................................................................... 13
2.4 Functie aansprakelijkheidsrecht (niet in handboek) .......................................................................... 14
2.4.1 Strafrecht v. burgerlijk recht ......................................................................................................... 15
2.4.2 Functie aansprakelijkheidsrecht: Visie Law & Economics ........................................................... 15
2.4.3 Efficiëntie: internalisatie externe kosten ...................................................................................... 16
2.4.4 Efficiëntie: strategisch gedrag...................................................................................................... 17
2.4.5 Speltheoretische analyse ............................................................................................................. 18
2.4.6 Functie aansprakelijkheidsrecht: recenter hernieuwde ontwikkeling niet-instrumentalistische
visies ..................................................................................................................................................... 21
2.5 Behoefte aan alternatieve systemen ................................................................................................. 22
2.5.1 Verzekering: begrip (assurance / insurance – assurance) .......................................................... 23
2.5.1.1 Forfaitaire verzekering ......................................................................................................... 24
2.5.1.2 Schadeverzekering .............................................................................................................. 25
2.5.2 Sociale zekerheid ........................................................................................................................ 27
2.5.3 Schadefondsen ............................................................................................................................ 28
2.5.4 Samenspel en coördinatie ........................................................................................................... 28
2.6 Schadeverschuiving .......................................................................................................................... 29
2.7 Schadespreiding................................................................................................................................ 29
2.8 Schadeverschuiving + schadespreiding............................................................................................ 30
2.9 Plan: volgorde behandeling onderwerpen ........................................................................................ 31
3 Schade ..................................................................................................................................................... 31
3.1 Inhoud en opzet................................................................................................................................. 31
3.2 Structureel schadebegrip .................................................................................................................. 31
3.3 Substantieel schadebegrip: historisch............................................................................................... 34
3.4 Substantieel schadebegrip: geen recht vereist ................................................................................. 35
3.5 Substantieel schadebegrip: belangenkrenking ................................................................................. 37
3.6 Belang versus recht .......................................................................................................................... 37
3.7 Vereiste rechtmatig belang ............................................................................................................... 38
3.8 Materieelrechtelijk belang ................................................................................................................. 40
3.9 Procedureel belang ........................................................................................................................... 40
3.10 Verantwoording rechtmatigheidsvereiste .................................................................................... 41
3.10.1 Doctrine cassatie: contaminatie ............................................................................................... 42
3.10.2 Zuiver doctrine analyse ............................................................................................................ 42
3.11 Soorten schade ............................................................................................................................ 43
3.11.1 Personenschade in gangbare doctrine .................................................................................... 43
3.11.1.1 Soorten ongeschiktheid ................................................................................................... 44
1
, 3.11.2 Zaakschade in gangbare doctrine ........................................................................................... 45
3.11.2.1 Aantasting middel v. krenking belang (schade) ............................................................... 46
3.11.2.2 Schade = nutsverlies over tijd .......................................................................................... 47
3.11.2.3 Alternatieve doctrine ........................................................................................................ 47
3.11.3 Vermogensschade (dommage économique) ........................................................................... 48
3.11.3.1 Verplichte uitgaven derden .............................................................................................. 49
3.11.3.2 Vrijwillige uitgaven derden ............................................................................................... 51
3.11.3.3 Kosten verkrijgen schadeloosstelling............................................................................... 52
3.11.4 Morele schade: gangbaar begrip ............................................................................................. 53
3.11.4.1 Geschiedenis geldsom voor morele schade .................................................................... 53
3.11.4.2 Morele schade in huidige juridische realiteit .................................................................... 54
3.11.5 Morele schade: alternatief begrip ............................................................................................ 55
3.11.5.1 Relatie eiser – gekrenkt belang ....................................................................................... 56
3.11.6 Vordering tot collectief herstel (niet behandeld!) ..................................................................... 57
3.11.7 Schade rechtspersonen ........................................................................................................... 58
3.11.8 Collectieve belangen ............................................................................................................... 59
3.11.8.1 Collectief belang: gangbare doctrine ............................................................................... 60
3.11.8.2 Collectief belang: alternatieve doctrine ............................................................................ 61
3.11.8.3 Collectiefbelangactie rechtspersoon (niet behandeld!).................................................... 61
3.11.8.4 Bijzondere gevallen in regelgeving .................................................................................. 62
3.11.8.5 Ontvankelijkheid v. recht schadeloosstelling ................................................................... 62
3.12 Zekerheid ..................................................................................................................................... 62
3.13 Verlies van een kans ................................................................................................................... 63
3.14 Bewijs van schade ....................................................................................................................... 65
4 Fout .......................................................................................................................................................... 66
4.1 Inhoud en opzet................................................................................................................................. 66
4.2 Foutaansprakelijkheid: algemeen ..................................................................................................... 66
4.2.1 Fouten in Oud BW : Délits v. quasi-délits .................................................................................... 67
4.2.2 Fouten in Oud BW: art. 1382 v. art. 1383 .................................................................................... 68
4.2.3 Hedendaags doctrinaal foutbegrip ............................................................................................... 68
4.2.4 Foutbegrip in wetsvoorstel boek 6 ............................................................................................... 69
4.3 Soorten normen (algemeen) ............................................................................................................. 70
4.3.1 Onrechtmatigheid in gangbare doctrine – objectief facet ............................................................ 70
4.3.2 Onrechtmatigheid algemeen........................................................................................................ 71
4.3.2.1 Zorgvuldigheid en de maatmens ......................................................................................... 72
4.3.2.2 Zorgvuldigheid substantieel ................................................................................................. 73
4.3.2.3 Onzorgvuldigheid en risico .................................................................................................. 74
4.3.2.4 Zorgvuldigheid en gebruikelijk gedrag ................................................................................. 76
4.3.2.5 Concretisering: omstandigheden ......................................................................................... 77
4.3.2.6 Concretisering: kenmerken persoon .................................................................................... 77
4.3.2.7 Concretisering: naargelang functie persoon ........................................................................ 78
4.3.2.8 Beoordeling zorgvuldigheid in de praktijk ............................................................................ 79
4.3.3 Inbreuk op rechtsregel: vraagstuk ............................................................................................... 79
4.3.3.1 Schending specifiek gebod of verbod: opties ...................................................................... 80
2
, 4.3.3.2 Absolute versus relatieve onrechtmatigheid ........................................................................ 81
4.3.3.3 Strafrechtelijke misdrijven .................................................................................................... 82
4.3.4 Inbreuk op subjectief recht ........................................................................................................... 82
4.3.5 Rechtvaardigingsgronden ............................................................................................................ 84
4.3.5.1 Noodtoestand en noodweer................................................................................................. 85
4.3.5.2 Bevel of toelating overheid .................................................................................................. 86
4.3.5.3 Rechtsuitoefening en onrechtmatigheid .............................................................................. 87
4.3.5.4 Rechtsmisbruik .................................................................................................................... 87
4.3.6 Subjectief facet: doctrinale situering ............................................................................................ 89
4.3.6.1 Toerekenbaarheid ................................................................................................................ 89
4.3.6.1.1 Overmacht ....................................................................................................................... 90
4.3.6.2 Verwijtbaarheid (culpabilité) ................................................................................................. 91
4.3.7 Onzorgvuldigheid en voorzienbaarheid schade .......................................................................... 92
4.3.8 Wetsinbreuk en dwaling ............................................................................................................... 93
4.3.9 Inbreuk op recht en tegenwerpbaarheid ...................................................................................... 94
4.3.10 Toerekeningsvatbaarheid – schuldbekwaamheid ................................................................... 95
4.3.10.1 Aansprakelijkheid bij geestesstoornis .............................................................................. 96
4.3.10.2 Aansprakelijkheid bij minderjarigen ................................................................................. 98
4.3.10.3 Schuldonbekwaamheid infantes (= hele kleine kindjes) .................................................. 99
4.3.10.4 Alternatief: leeftijdsgrenzen ............................................................................................. 99
4.3.10.5 Toerekening aan rechtspersonen .................................................................................. 100
4.3.11 Bewijs en vaststelling ............................................................................................................. 101
5 Causaliteit (= oorzakelijk verband) ......................................................................................................... 102
5.1 Inhoud en opzet............................................................................................................................... 102
5.2 Causaliteit: situering ........................................................................................................................ 102
5.3 Oorzaken v. irrelevante omstandigheden ....................................................................................... 102
5.4 Causaliteit: theorieën ...................................................................................................................... 103
5.4.1 Gangbare doctrine: equivalentieleer .......................................................................................... 104
5.4.1.1 Voorbeschiktheid ............................................................................................................... 105
5.4.1.2 Feitenrechter v. Cassatie ................................................................................................... 106
5.4.1.3 Juridische realiteit .............................................................................................................. 106
5.4.2 Rechtmatig alternatief ................................................................................................................ 110
5.4.3 Leer van de noodzakelijke causale bijdrage .............................................................................. 112
5.4.4 Probleem met CSQN-test: overdeterminatie ............................................................................. 114
5.4.5 Zekerheid en bewijs van causaliteit ........................................................................................... 115
5.4.6 Onzekere causaliteit: alternatieve oorzaken .............................................................................. 116
5.4.6.1 Alternatieve oorzaken: alternatieven ................................................................................. 117
5.4.6.2 Onzekere causaliteit: verlies van een kans ....................................................................... 117
6 Objectieve aansprakelijkheden .............................................................................................................. 119
6.1 Inhoud en opzet............................................................................................................................... 119
6.2 Objectieve aansprakelijkheid: begrip .............................................................................................. 119
6.3 Objectieve aansprakelijkheid: soorten ............................................................................................ 120
6.3.1 Risicoaansprakelijkheid: algemeen ........................................................................................... 121
6.3.1.1 Schade veroorzaakt door dieren........................................................................................ 121
3
, 6.3.1.2 Dieren en bewaarders ....................................................................................................... 122
6.3.1.3 Causaliteit en risicorealisatie ............................................................................................. 123
6.3.1.4 Instorting gebouwen .......................................................................................................... 124
6.3.1.5 Brand en ontploffing in publieke inrichtingen ..................................................................... 125
6.3.2 Zaakaansprakelijkheid: algemeen ............................................................................................. 126
6.3.2.1 De gebreksvereiste ............................................................................................................ 127
6.3.2.2 Het gebrek aan de zaak ..................................................................................................... 128
6.3.2.3 De gebrekkige zaak ........................................................................................................... 129
6.3.2.4 Bewaarder van de zaak ..................................................................................................... 131
6.3.3 Productaansprakelijkheid: gemeenrecht ................................................................................... 133
6.3.3.1 Bijzondere productaansprakelijkheid ................................................................................. 136
6.3.3.2 PLD en WPA: product ........................................................................................................ 137
6.3.3.3 PLD en WPA: gebrekkig product ....................................................................................... 138
6.3.3.4 PLD en WPA: aansprakelijkheid ........................................................................................ 140
6.3.3.5 PLD en WPA: aansprakelijke personen ............................................................................ 141
6.3.3.6 PLD en WPA: bewijs .......................................................................................................... 142
6.3.3.7 PLD en WPA: bevrijdingsgronden ..................................................................................... 143
7 Afgeleide aansprakelijkheid .................................................................................................................... 143
7.1 Inhoud ............................................................................................................................................. 143
7.2 Opzet ............................................................................................................................................... 144
7.3 Ouderlijke aansprakelijkheid ........................................................................................................... 144
7.3.1 De aansprakelijke: de ouder ...................................................................................................... 144
7.3.2 De gedekte schade .................................................................................................................... 145
7.3.3 Bewijslast benadeelde ............................................................................................................... 146
7.3.4 Bevrijding ................................................................................................................................... 146
7.4 Onderwijsaansprakelijkheid ............................................................................................................ 147
7.4.1 De aansprakelijke: de onderwijzer ............................................................................................. 148
7.4.2 De gedekte schade .................................................................................................................... 148
7.4.3 Bewijslast benadeelde ............................................................................................................... 149
7.4.4 Bevrijding ................................................................................................................................... 150
7.5 Algemene toezichtsaansprakelijkheid? ........................................................................................... 151
7.6 Aanstellingsaansprakelijkheid ......................................................................................................... 152
7.6.1 De aansprakelijke: de aansteller................................................................................................ 152
7.6.2 Aanstelling v. arbeidsovereenkomst .......................................................................................... 153
7.6.3 De gedekte schade .................................................................................................................... 154
7.6.4 Bewijslast benadeelde ............................................................................................................... 155
7.6.5 Bevrijding ................................................................................................................................... 155
7.6.6 Personeel publieke rechtspersonen .......................................................................................... 155
7.6.7 Vrijwilligerswerk ......................................................................................................................... 156
7.7 Rechthebbende bij afgeleide aansprakelijkheid .............................................................................. 157
7.8 Afgeleide en rechtstreekse aansprakelijkheid ................................................................................. 158
7.9 Afgeleide aansprakelijkheden: alternatieven .................................................................................. 159
7.10 Kwalitatieve aansprakelijkheid ................................................................................................... 159
7.11 Organisatieaansprakelijkheid ..................................................................................................... 160
4
,8 Inhoud aansprakelijkheid ........................................................................................................................ 161
8.1 Inhoud en opzet............................................................................................................................... 161
8.2 Schadeloosstelling: omvang schade ............................................................................................... 161
8.3 Peildatum ........................................................................................................................................ 162
8.4 Principe: volledige schadeloosstelling ............................................................................................ 163
8.5 Mede-aansprakelijkheid: in solidum ................................................................................................ 164
8.6 Afwijkingen: beperkte schadeloosstelling ....................................................................................... 165
8.7 Gedeelde aansprakelijkheid ............................................................................................................ 166
8.8 Schadebeperkingsplicht benadeelde .............................................................................................. 168
8.9 Principe: alleen schadeloosstelling ................................................................................................. 169
8.9.1 Herstel in specifieke vorm .......................................................................................................... 170
8.9.2 Schadevergoeding ..................................................................................................................... 171
8.9.2.1 Waardering schade ............................................................................................................ 171
8.9.2.2 Vetustiteit: NIET KENNEN! ................................................................................................ 172
8.9.2.3 Waardering ex aequo et bono ........................................................................................... 172
8.9.2.4 Indicatieve tabel ................................................................................................................. 172
8.9.2.5 Actuele waarde geleden schade........................................................................................ 173
8.9.2.6 Toekomstige schade .......................................................................................................... 174
8.9.2.6.1 Kapitalisatie ................................................................................................................... 174
8.9.2.6.2 Injuncties: NIET KENNEN! ............................................................................................ 175
8.9.3 Verjaring vordering schadeloosstelling ...................................................................................... 175
9 Immuniteiten ........................................................................................................................................... 176
9.1 Inhoud en opzet............................................................................................................................... 176
9.2 Werknemers (art. 18 WAO) ............................................................................................................. 176
9.2.1 Werknemers: aangestelden ....................................................................................................... 177
9.2.2 Werknemers: onderwijzers en bewaarders ............................................................................... 178
9.3 Statutair personeel .......................................................................................................................... 179
9.4 Vrijwilligers ...................................................................................................................................... 179
9.5 Andere ............................................................................................................................................. 180
10 Schadeverzekeringen ......................................................................................................................... 180
10.1 Inhoud en opzet ......................................................................................................................... 180
10.2 Verzekering: begrip (herhaling) ................................................................................................. 180
10.3 Verplichtingen partijen schadeverzekering ................................................................................ 181
10.4 Vereist risico .............................................................................................................................. 182
10.5 Opzet in het verzekeringsrecht .................................................................................................. 182
10.6 Aansprakelijkheidsverzekering .................................................................................................. 183
10.6.1 Soorten aansprakelijkheidsverzekeringen ............................................................................. 183
10.7 Betrokken personen (herhaling) ................................................................................................ 183
10.8 Tussenkomst aansprakelijkheidsverzekeraar ............................................................................ 184
10.9 WAM-verzekering ...................................................................................................................... 184
10.9.1 Regelgeving ........................................................................................................................... 184
10.9.2 Verzekerden........................................................................................................................... 184
10.9.3 Dekking .................................................................................................................................. 185
10.10 Verzekering BA privé leven ....................................................................................................... 186
5
, 10.10.1 Verzekerden........................................................................................................................... 186
10.10.2 Dekking .................................................................................................................................. 186
10.11 Verhouding verzekeraar – benadeelde ..................................................................................... 187
10.12 Regres aansprakelijkheidsverzekeraar ..................................................................................... 188
10.13 Minnelijke regelingen ................................................................................................................. 189
10.14 Verplichte verzekeringen en waarborgfondsen ......................................................................... 189
10.15 Belgisch Gemeenschappelijk Waarborgfonds ........................................................................... 190
10.16 Rechtstreekse schadeverzekering............................................................................................. 191
10.17 Eigenschadeverzekering v. aansprakelijkheid ........................................................................... 191
11 Specifieke regelingen ......................................................................................................................... 192
11.1 Inhoud ........................................................................................................................................ 192
11.2 Enkele niet besproken schaderegelingen .................................................................................. 192
11.3 BGWF als verkeersschadefonds ............................................................................................... 192
11.4 Verkeersongeval door toevallig feit ........................................................................................... 193
11.5 Niet-geïdentificeerd motorrijtuig ................................................................................................. 194
11.6 Verkeersschade: art. 29bis WAM .............................................................................................. 194
11.6.1 Art. 29bis WAM: gedekte ongevallen .................................................................................... 195
11.6.2 Art. 29bis WAM: gedekte schade .......................................................................................... 196
11.6.3 Art. 29bis WAM: tot obligatio gehouden personen ................................................................ 197
11.6.4 Art. 29bis WAM: gerechtigden ............................................................................................... 197
11.6.5 Verhouding art. 29bis WAM t.o.v. aansprakelijkheid ............................................................. 198
11.6.6 Art. 29bis WAM: eigen fout benadeelde ................................................................................ 199
11.6.7 Art. 29bis WAM: regres na betaling obligatio (belangrijk!!!) .................................................. 200
11.6.8 Onzekere aansprakelijkheid in het verkeer ........................................................................... 201
11.7 Verkeersschade: art. 29ter, §1 WAM ........................................................................................ 202
11.7.1 Art. 29ter WAM: debiteur obligatio en contributio .................................................................. 202
11.8 Ziekte en invaliditeit ................................................................................................................... 203
11.8.1 Ziekteverzekering v. aansprakelijkheid (belangrijk) ............................................................... 203
11.9 Arbeidsongevallen ..................................................................................................................... 204
11.9.1 Evolutie regelgeving .............................................................................................................. 204
11.9.2 Arbeidsongevallenwet 1971 (AOW) ...................................................................................... 204
11.9.2.1 Arbeidsongeval .............................................................................................................. 205
11.9.2.2 AOW: uitkering ............................................................................................................... 205
11.9.3 AO-verzekering versus aansprakelijkheid ............................................................................. 206
11.9.4 Immuniteit werkgever en personeel bij AO ............................................................................ 206
11.10 Regeling voor beroepsziekten ................................................................................................... 207
11.10.1 Concept beroepsziekte (NIET KENNEN) .............................................................................. 208
11.10.2 Beroepsziekte: uitkering (NIET KENNEN) ............................................................................. 208
11.10.3 Beroepsziekteregeling v. aansprakelijkheid (NIET KENNEN° .............................................. 208
11.11 Asbestschade (NIET KENNEN)................................................................................................. 208
11.12 Fonds medische ongevallen (NIET KENNEN) .......................................................................... 209
11.13 Schade als gevolg van gezondheidszorg (NIET KENNEN) ...................................................... 209
11.14 Technologische ongevallen (NIET KENNEN) ........................................................................... 210
12 Casusles ............................................................................................................................................. 211
6
, Schadevergoedingsrecht
1 Inleiding
1.1 Rechtstheoretisch uitgangspunt
Studie-object
= bestaand recht (= lex lata ≠ lex ferenda): omgaan met wat is in de juridische wereld, niet met hoe het
zou moeten zijn.
- Juridische realiteit = concrete beslissingen in rechterlijke uitspraken (= rechtspraak)
- Recht = sociaal feit = systematiek in de rechtspraak → voorspelbaarheid
MAAR: wat is het bestaande recht?
= quasi-wetenschappelijk bekijken: als we willen vaststellen wat is, dan moeten we een toetsing aan de empirie
kunnen maken. We zoeken naar wat de juridische empirie is. wat kunnen we waarnemen van het
schadevergoedingsrecht in de wereld hierbuiten?
1. Tekst (geschreven of uitgesproken): boeken in bibliotheken, wetteksten, rechterlijke uitspraken
Wat staat er in die tekst?
= geven altijd weer wat een bepaald persoon denkt. Dit is niet waarneembaar. Het enige dat
waarneembaar is, is de uiting van die gedachte. De wil is niet waarneembaar, enkel de wilsuiting.
2. Gedrag: er worden allerlei conflicten voorgelegd aan rechters, die uitspraak doen. Dit zijn niet enkel
geschreven stukken. Ze leggen ook een bepaalde oplossing op. We kijken dan niet naar de teksten van
de rechterlijke uitspraken, maar naar wat de rechter doet. Wat vraagt de eiser en wat krijgt hij effectief?
Naar de rest kijken we niet. We kijken niet naar de motivering van de rechter, enkel naar de uitkomst. Dit
is empirisch waarneembaar. Zo kunnen we vaststellen hoe rechters zich gedragen.
= systematiek in sociale praktijk
Vb. Cliënt vertelt verhaal en wil 1 000 euro. Advocaat gaat ervoor zorgen en brengt de zaak, maar krijgt 0
euro. De cliënt vindt jou dan geen goede advocaat. Advocaat kan zeggen dat dit niet voorspelbaar is. het
zou beter zijn om wel te voorspellen waar het wel mogelijk is, zodat de advocaten en cliënten accurater
kunnen voorspellen waarmee ze wel winnen en waarmee niet. De systematiek in de rechtspraak is het
recht. dit is het voorwerp van de studie. We willen de wetmatigheden in de uitspraken van rechters kennen,
die laten toe te voorspellen wat er uit gaat komen als je iets voorlegt aan de rechter. Er wordt geen
voorspelling gedaan over wat de rechter gaat schrijven, wat hij gaat motiveren.
Theorie (positieve, niet normatieve)
= rechtsleer
= doctrine
= poging om realiteit te vatten in aantal onderling consistente wetmatigheden
= talige (in woorden en syntax) weergave van recht
→ motivering in rechterlijke beslissing = doctrine ≠ recht (ontologisch)
Rechtsleer (= doctrine) is positieve theorie in wetenschappelijke zin. Doctrine wordt dezelfde theorie als in de
fysica. De theorie is een poging van de theoretische fysici om in woorden of symbolen (taal) weer te geven
welke systematiek er in de natuurlijke processen zit. Als appel loskomt van een boom, valt hij neer. Het is
voorspelbaar. We geven dit weer door verfijnde wetten van Newton. Dit beschrijft en voorspelt. Als u gevallen
vindt die niet onder de regel vallen, kan u zeggen dat de theorie fout is. De theorie, de leer is een poging om
de realiteit weer te geven. Daarom kunnen we dit wetten noemen. De regels van het schadevergoedingsrecht
zijn wetten in de zin dat je de wetten van Newton ook wetten noemt. Ze laten toe om op een correcte manier
te voorspellen wat er gebeurt in de rechtbank. Als blijkt dat er in realiteit iets anders gebeurt, is dit geen
wetmatigheid en is de theorie verkeerd.
Doctrine is talig: bestaat uit taal. Doctrine of rechtsleer is een talige weergave van recht. Het recht zelf is niet
talig, maar de systematiek die in de uitspraken zit. Wanneer je de systematiek begint te beschrijven ga je wel
taal gebruiken. De systematiek bestaat ook wanneer je geen taal gebruikt.
Vb. Samenleving die zo primitief is waar je juridische regels nog niet kan uitdrukken of er bestaat geen taal:
de leer is niet het recht, de praktijk is het recht. Als een bepaald conflict op dezelfde manier wordt opgelost in
een bepaalde samenleving, dan noemen we dit recht. Ze zouden dit kunnen zonder dat zij één woord taal
beheersen.
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LS1539. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen