Samenvatting Lesnotities H6 en H7 Internationale Politiek sinds 1945 (IP45) (S0A19a), 2023, R. Laenen
2 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Internationale Politiek sinds 1945 (S0A19A)
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit is een samenvatting met alle details van in de powerpoint, aangevuld met mijn eigen lesnotities van Hoofdstuk 6 "Afghanistan" en Hoofdstuk 7 "IS en de burgeroorlog in Syrië" en van de afsluitende onderwerpen op het einde van de laatste les, gegeven door Ria Laenen in het vak "Internationale Po...
(Mini)hoofdstuk 6: Afghanistan........................................................................................................................ 3
Van de Sovjetinvasie in 1979 tot na machtsovername van de Taliban in 2021 ............................................... 3
De Sovjetoorlog in Afghanistan (1979-1989)............................................................................................. 3
Na de Sovjetinvasie: aanhoudende strijd en opkomst Taliban................................................................... 4
Wat is de Taliban? ............................................................................................................................... 4
Zijsprong: Kashmir conflict .................................................................................................................. 5
Eerste machtsovername Taliban: 1996-2001 ....................................................................................... 5
Wat is Al-Qaida ................................................................................................................................... 6
Al-Qaida na Osama Bin Laden ......................................................................................................... 6
Val Al Qaeda naar Al-Shabaab ......................................................................................................... 6
Aanhoudende instabiliteit in Afghanistan tijdens VS aanwezigheid (2001-2021) ....................................... 7
Taliban niet uitgeschakeld onder VS aanwezigheid .............................................................................. 7
Het Talibanregime 2.0 (2021-…): Theorie VS. Praktijk ............................................................................... 7
Internationale reacties t.a.v. Talibanregime in Afghanistan .................................................................. 8
Hoofdstuk 7: IS en de burgeroorlog in Syrië ..................................................................................................... 9
De Arabische Lente ....................................................................................................................................... 9
Gevolgen Arabische Lente........................................................................................................................... 10
Burgeroorlog en de externe machten .......................................................................................................... 10
Ontstaan van IS .......................................................................................................................................... 11
Het fenomeen IS ......................................................................................................................................... 11
Ontstaan en val van het IS-Kalifaat ............................................................................................................. 11
IS-aanslagen in Westen .............................................................................................................................. 12
Val van het IS-Kalifaat ................................................................................................................................ 12
Aanvulling bij Kanteljaar 1989: Tienamen opstand (1989).............................................................................. 13
Einde van Apartheid in Zuid-Afrika................................................................................................................. 14
Apartheid ................................................................................................................................................... 14
Verzet tegen apartheid ............................................................................................................................... 15
Internationale reactie op apartheid ............................................................................................................ 15
Einde apartheid in Zuid-Afrika..................................................................................................................... 16
2022 Historisch record + 100 miljoen ontheemden ........................................................................................ 17
Jemen, grootste humanitaire crisis................................................................................................................. 17
2
, (Mini)hoofdstuk 6: Afghanistan
Van de Sovjetinvasie in 1979 tot na machtsovername van de Taliban in 2021
OVERZICHT ENKELE SLEUTELMOMENTEN SINDS 1979
- Sovjet invasie 1979 – 1989
o Overlap: Iran-Irak Oorlog 1980-1988 (Golfoorlog)
§ De SU hield zich opvallend stil in deze oorlog door hun oolog in Afghanistan
- Ontstaan Taliban in jaren ‘90 na terugtrekking van de Sovjets
- Eerste machtsovername Taliban 1996 – 2001
- VS interventie 2001 verdrijft Taliban van de macht
Omdat Taliban weigerde Bin Laden uit te leveren, ze boden onderdak aan hem + bron van groei voor Al Quaida was
- Taliban neemt macht opnieuw over in augustus 2021
- Einde 20 jaar militaire aanwezigheid VS in augustus 2021
De Sovjetoorlog in Afghanistan (1979-1989)
- Hét militaire debacle (=groot falen) van het Sovjetleger
- Interventie gestart onder Sovjetleider Leonid Brezjnev in dec 1979
o Toepassing van de Brezjnevdoctrine (afgekondigd na Praagse Lente in 1968): interventie
in de interne aangelegenheden van een communistisch land is toegelaten indien het
socialisme in dat land wordt bedreigd
Praagse Lente: Democratische opstand in Tsjecho-Slovakije, men wilde hervormingen in meer democratische richting
doorvoeren, maar dit werd onmiddellijk de kop ingedrukt (Brezjnevdoctrine werd onmiddellijk opgestart)
§ Andere poging tot democratische opstand: Hongaarse Revolutie in 1956
Brezjnevdoctrine = SU eigende zichzelf het recht toe om een interventie op touw te zetten in de interne
aangelegenheden van een communistisch land dat zou toegelaten zijn wanneer het socialisme in dat land als
bedreigd kon beschouwd worden (werd stopgezet door Gorbatsjov, zie eerder)
o Bedoeling invasie in Afghanistan? snelle militaire interventie om Afghaanse
communistische regering overeind te houden (Koude Oorlog context) communistische
hervormingen niet populair bij bevolking, regering zwaar afhankelijk ban Sovjetsteun
- Communisten in Afghanistan aan de macht gekomen na coup in 1978: grote politieke instabiliteit
(onafhankelijk sinds 1919)
- Reactie op Sovjetinvasie?
o Verzet door Mujahideen (betekenis: diegenen die deelnemen aan de “jihad” guerillastrijd
met wapenleveringen van VS) tegen Sovjetleger, tegen buitenlandse inmenging
Mujahideen: niet strategisch, eerder allemaal verschillende guerillastrijders. Ze strijden tegen externe inmenging
- Aanhoudende oorlog met controle Sovjets grotendeels over steden en Mujahideen (met steun
strijders uit verschillende landen) grotendeels over platteland
o Grote verliezen: ca. 1,5 miljoen doden, 6 miljoen vluchtelingen (vooral naar Iran en
Pakistan), complete collaps van Afghaanse economie, prestigeverlies voor Sovjetleger
- In Sovjet-Unie: lange tijd taboe om over de oorlog en de vele doden bij Sovjetleger te spreken
(censuur), taboe doorbroken door Gorbatsjov
o Sovjetleider M. Gorbatsjov noemde de oorlog "een bloedende wonde" -> hij maakte een
eind aan de Sovjetaanwezigheid: terugtrekking in feb 1989
- Leestip: Svetlana Alexievich, Boyc in Zinc
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LeonoreVH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
