Sociologische perspectieven – Inleiding Sociologie
Structureel functionalisme Conflictbenadering Symbolisch Rationele
interactionisme keuzebenadering
Samenleving Gezien als een complex systeem, Gezien als een constant Gezien als resultaat van Resultaat van
waarbinnen alle onderdelen een strijdtoneel interacties tussen nutsmaximalisatie
functie hebben Samenleving is een arena individuen door individuen
Solidariteit en stabiliteit van ongelijkheid, de Samenleving is een Economische
conflicten en verandering proces benadering (kosten-
veroorzaakt Werkelijkheid door: baten afweging)
Activistische wetenschap interpretatie en
(sociale werkelijkheid definitie van de situatie,
veranderen) binnen sociale
VB. Sekseconflict (feminisme) en interacties
rassenconflict (ras en etniciteit) Werkelijkheid is
veranderlijk en verschilt
per persoon
Focus op Sociale structuur Ongelijkheid (sociale klasse, Betekenis geven door Afwegingen van
Sociale functies ras, etniciteit, sekse, etc.) individuen mensen
Dominante en Symbolen Ruilrelaties
ondergeschikte groepen
Hoofdpersonen Comte, Durkheim, Specer, Parsons, Marx, Engels, Chambliss, Weber, Simmel, Mead, Homans, Blau, G. Becker,
Merton Dahrendorf Goffman Coleman
Merton Mead (socialisatie):
Manifeste functie (= beoogd Sociale zelf
gevolg) ‘Zelf’: zelfbeeld en
Latente functies (= onbedoeld zelfbewustzijn
gevolg) o Ik (subjectief) en
Sociale disfunctie mij (objectief)
Gegeneraliseerde ander
Maatschappijbeeld Consensus (eenheid) Conflict Interactie Mensbeeld i.p.v.
, maatschappijbeeld
Vrij wil, rationele actor
Analyseniveau Macro Macro Micro Micro/macro
Totaalbeeld van sociale structuren die de samenleving als geheel gestalte Nauwkeurige en gedetailleerde
geven beschrijving geven van de
sociale interacties in concrete
situaties
Onderzoeks- Positivistische sociologie Kritische sociologie (reactie op Interpretatieve sociologie Positivistische sociologie
benaderingen Empirisch positivistisme) (Karl Marx) (reactie op positivisme) Empirisch
Objectief (kritiek: volledige Noodzaak tot (gewenste) Onderzoek naar Objectief
objectiviteit is onmogelijk) sociale verandering betekenissen, Kwantitatief
Kwantitatief onderzoek Moraliteit, waardeoordelen interpreteren onderzoek
Activistisch (bijv. inzetten Subjectiviteit (Weber)
voor sociale gelijkheid) Kwalitatief onderzoek
Kritiek: wetenschap als politiek Kritiek: slecht
instrument repliceerbaar/generaliseerbaar
Kritiek op Conservatief Weinig oog voor Weinig oog voor Geld wordt te
sociologisch Geen oog voor conflicten en eenheid/consensus binnen structurele context op belangrijk gemaakt
perspectief problemen een samenleving samenlevingsniveau Tautologie (kosten
Gebruik van algemene Gebrek aan (macro) (bijv. cultuur) en baten)
categorieën wetenschappelijke Weinig oog voor Gaat voorbij aan
objectiviteit langdurige structuren machtsrelaties die
Gebruik van algemene vrije keuze
categorieën beperken
Cultuur Cultuurwaarden geven richting Cultuur heeft een rol bij Belang van symbolen Werkt beter bij
aan het bestaan, geven ongelijkheid en betekenisgeving kapitalistische
betekenis aan wat mensen Economische Interactie en samenlevingen,
doen en zorgen dat zij zich productiestelsels bepalen interpretatie als basis maar minder bij
onderling verbonden voelen cultuur (materialisme), niet Cultuur staat niet vast, collectivistische
(idealisme) dingen als waarden bepalen en wordt gevormd samenlevingen
, Universele cultuurkenmerken cultuur, maar het doordat wij met elkaar Ruilrelaties en vrije
(kenmerken die we in elke ons produceren interacteren keuze
bekende cultuur tegenkomen) Culturele waarden,
competitiedrang en
materieelsucces
kapitalistische economie
Wat is cultuur? Een cultuur bestaat uit een systeem Een cultuur is een systeem dat HC9
van gedragspatronen waarmee de bepaalde mensen bevoordeelt en
leden van een samenleving anderen benadeeld
eendrachtig aan het tegemoetkomen
van hun behoeften werken
Hoe ontwikkelen Culturen zijn veranderlijk, maar wel Culturen zijn veranderlijk en Cultuur staat niet vast, en
culturen zich? relatief stabiel dynamisch wordt gevormd doordat wij
Wat vormt de De kernwaarden en de Het economisch productiestelsel interacteren
basis van een kernovertuigingen van een van een maatschappij
cultuur? samenleving
Kritiek cultuur Gaat voorbij aan culturele Ongelijkheid:
diversiteit cultuursystemen komen
Voornamelijk oog voor meer de behoeften van
dominante cultuurpatronen machtige mensen tegemoet
(domineren)
Veranderingsdrang
Onderschat de wijzen
waarop cultuurpatronen de
integratie van leden van de
samenleving bevorderen
Deviantie Criminaliteit heeft een functie Ongelijkheid speelt een rol Uitkomst van proces Deviantie is
(noodzakelijk sociaal bij deviantie van definities geven rationeel gedrag
organisatie-element) (Machtsposities en sociale (interactie) Een middel om een
Een fundamenteel onderdeel van ongelijkheid) Labelen van deviantie: doel te bereiken
