Hoorcollege 1: John Locke
Locke: liberaal
Wat betekent vrijheid voor jou?
Dat je zelf mag bepalen wat je zegt en doet, je word hierin niet gehinderd door iets of iemand (zolang
je niet anderen schaadt).
Wie was John Locke?
John Locke 1632-1704
Politieke filosoof
Epistemoloog
Brief over tolerantie geschreven in Nederland toen hij op de vlucht was
Verdacht van poging tot moord op de broer van de koning
Gevlucht naar Nederland
Religieuze oorlog (1600 – 1700)
Locke als voorstander van religieuze vrijheid
Absolute liberty, jus tand true liverty, equal and impartial liberty, is the thing that we stan d in nee d
of.
John Locke over tolerantie
Reden om de brief over tolerantie geschreven ruzie om religie, intolerantie van andere religie
Niet de taak van de overheid om de mensen te beschermen tegen hun religie
Streng gelovige die geloven in hel te overtuigen
Uitgangspunt: ‘The commonwealth seems to me to be a society of men constituted only fort he
procuring, preserving, and advacing their own civil interest.’
Doctrine of the two swords: The "two swords" doctrine came to mean that the pope possessed both
swords, but had granted the temporal sword to rulers; therefore, the papacy had the right to depose
kings and emperors.
“De overheid (magistraat) mag zich niet bezighouden met religieuze kwesties, de overheid moet zich
bezighouden met de wereldlijke kwesties.”
Argumenten voor tolerantie, overheid mag zich niet bemoeien met religie
Wereldauthoriteiten hebben niet de middelen om om de innerlijke overtuigen te
veranderen, alleen straf The care of souls cannot belong to the civill magistrate, because
his power consists only in outward force: but true and saving religion consists in the inwa rd
persusasion of the mind, without which nothing can be acceptable to God
Als er maar een ware manier is om gered te worden, één religie, dan gaan die andere
onderdanen van andere geloven naar de hel In the variety and contradiction of opinions in
religion, wherein the princes of the world are as much divided as in their secular interests,
the narrow way would be much straitened; one country alone would be in the right, and all
the rest of the world put under an obligation of following their princes in the ways that lead
to destruction: and that which heightens the absurdity, and very ill suits the notion of a deity,
men would owe their eternal happiness or misery to the places of their nativity.
1
, Religie is zo belangrijk. We weten zeker dat er een paar geloven van de overheden zijn die fout zit,
waardoor die in de hel komen.
“I answer, I would turn merchant upon the prince’s command, because in case I should have ill
success in trade, he is abundantly able to make up my loss some other way. If it be true, as he
pretends, that he desires I should thrive and grow rich, he can set me up again when unsuccessful
voyages have broke me. But this is not the case, in the things that rega rd the life to come. If the re I
take a wrong course, if in that respect I am once undone, it is not in the magistrate’s power to repair
my loss, to ease my suffering, or to restore me in any measure, much less entirely to a good estate.
What security can be given for the kingdom of heaven?”
We ondermijnen/ongehoorzamen niet, want ik zou heel veel wel doen. Zo zou ik een handelaar
worden als het moet, ook al ben ik er slecht in, omdat mijn vorst mij kan helpen. Maar op het gebied
van religie kan mijn vorst mij niet helpen, als ik eenmaal in de hel zit voor het kiezen van een
verkeerde religie.
Niemand wordt van nature geboren in een kerk, mensen kiezen vrijwillig hun kerk uit. Een
kerk/religie is een privé zaak No man by nature is bound unto any particular church or sect, but
every one joins himself voluntarily to that society in which he believes he has foun d that p rofession
and worship which is truly acceptable to God.
Grenzen van tolerantie
Two things especially to be considered; the outward form and rites of worship, and the doctrines an d
articles of faith; these things must be handled each distinctly…
Geloof bestaat uit twee verschillende elementen religieuze praktijken (vieringen, jaarkalender,
kleding) en doctrines, religieuze leer, belangrijker dan praktijken.
De overheid kan niet bepaalde religieuze praktijken aan het volk opdringen, overheid mag wel dingen
vragen aan je die niet om je ziel gaan, zolang de overheid het vraagt vanuit het publieke belang (zo
mag het ook niet omdat het leuk gevonden worden) Er is een belangrijke grens aan. Als een geloof
kinderen offert of andere seksuele rare praktijken bedrijft, dan mag de overheid volgens Locke wel
ingrijpen.
Andere praktijken (zoals slachten) mogen wel, omdat het niet verboden is door de overheid
probleem redenering, als er een vorst aan de macht komt die tegen het slachten is, dan verandert hij
de wet, waardoor ze toch niet meer mogen slachten.
Maar Locke zegt ook dat andere praktijken wel mogen, zolang ze een ander niet schaadde.
Grenzen van religieuze vrijheid: religieuze doctrines
De overheid mag zich hier helemaal niet in mengen in religieuze doctrines, omdat niemand anders
betrokken is bij je geloof (het zit in je hoofd) en niemand anders heeft last van de negatieve
gevolgen.
Er is een uitzondering voor de volgende religieuze groepen die we niet moet tolereren:
1. De atheïst (mensen die geloven dat er geen god is), doordat mensen niet geloven, hebben ze geen
moralen, ze gaan liegen en bedriegen, daarom moeten we deze groep niet tolereren (ze vormen een
bedreigen voor de maatschappij)
2. De kerk die mensen overtuigt om in een ander geloof te geloven, een vijand in het midden.
Katholieken kunnen geen goede Engelse zijn, want ze horen bij de Paus (Locke tegen Katholieken). Ze
vormen een bedreigen voor de Britse staat, Paus veel steun van de Franse koning. Engeland en
Frankrijk ruzie.
2