De samenvatting bestaat uit het OT, het NT, de Islam en de feestdagen. Powerpoint, notities uit de les, verhalen uit de 3 kinderbijbels en informatie uit cursus zijn inbegrepen.
1. De bijbel is één boek
● bijbel is een bibliotheek van boeken: 46 OT en 27 NT
● ontstaan in een periode van 1000 jaar: mondeling overlevering, neergeschreven door
verschillende redacties → eeuwenoud groeiproces
Hoe zit de bijbel in elkaar?
● bijbel = verschillende geschriften (wetteksten, geschiedenis, poëzie, filosofie, muziek,
persoonlijke brieven en voorspellingen) door verschillende schrijvers tot een verzameling
samengevoegd
● oorspronkelijke teksten zijn verdwenen
● twee grote delen
○ OT : de periode voor Jezus Christus
○ NT: begint vanaf begin leven Jezus
Het Oude Testament
= Joodse Tenach
● testament = verbond of overeenkomt
○ verbond tussen het joodse volk en hun God JHWH
● heilig boek van de joden → bevat een joodse kijk op de wereld
● de Tenach (39 boeken)
○ T = Thora → de wet: de 5 boeken van Mozes (hoe het volk van God op een goede
manier kan samenleven) → bv. exodus, genesis, numeri…
○ N = Neviim → de profeten: toepassing leefregels en wetten van Thora → bv. Jesaja,
Jeremia
○ CH = Chetoevim → de geschriften: poëzie en verhalen → bv. Job, psalmen, spreuken,
prediker, hooglied
, 2. De bijbel is het (letterlijk) woord van God.
→ link met God, maar niet letterlijk de woorden van God
● een complexe ontstaansgeschiedenis van bij 2000 jaar + complexe geschiedenis van het
joodse volk
→ verschillende soort boeken, auteurs, ontstaanscontexten, opvattingen en overtuigingen
● proces mondeling en schriftelijk , canonisatie (1.1)
● bijbel: mensenwoorden die taal en betekenis geven aan diep-menselijke ervaringen (bv.
jaloezie, liefde..) → God komt ter sprake als een personage dat spreekt en handelt
3. De bijbel is een geschiedenisboek
→ bijbel beschrijft geen geschiedenis, maar heeft wel te maken met geschiedenis van het joodse volk
● de bijbel gaat over
○ belevenissen joodse volk
○ menselijke ervaringen
○ zoektocht naar
■ Wie is de mens?
■ Wat is goed,zinvol en rechtvaardig leven?
■ Wie is god?
● Evangelies: geen geschiedschrijving → Ze brengen goed nieuws over Jezus en hoe hem na te
volgen → 1 waarheid die de 4 evangelisten op hun manier proberen te beschrijven
4. De bijbel bevat het antwoord op alle menselijke vragen
→ bijbel heeft geen antwoorden op actuele vragen of problemen, het is een inspiratiebron
● inspiratiebron: het bevat verhalen die ons helpen nadenken over eigen waarden en
ervaringen.
Conclusie
● De bijbel is een verzameling boeken
● Kent een lange ontstaansgeschiedenis
● Vertelt het verhaal over een volk op zoek naar een land waar het goed is om te leven
● Vertelt het verhaal over de relatie en de ervaringen van dat volk met God
● Bevat veel soorten verhalen, waarvan wij vooral mythes zullen lezen en bespreken
,1.1 de ontstaansgeschiedenis van Het Oude Testament
mondeling → schrift, toen Israël een koninkrijk werd
fase 1: koningstijd
● schrijvers aan koninklijke hof→ oude verhalen en liederen die mondeling werden
doorgegeven, werden ook neergeschreven
● hofschrijvers → schreven gebeurtenissen aan het hof + hedendaagse geschiedenis op
fase 2: periode voor de babylonische ballingschap
● profeten = mannen (soms vrouwen) die de geschiedenis van hun tijd en het optreden (en
machtsmisbruik) van de koningen met een kritisch oog bekeken.
○ noorden: Elia, Elisa, Amos , Hosea
○ zuiden: Jesaja, Micha, Jeremia
● worden neergeschreven in profetieën
fase 3: periode na de babylonische ballingschap
● pijnlijke periode voor Joden → land, koning, tempel en priester kwijt
● profeten → zorgden voor bezinning en herbronning
○ geloof in JHWH niet afhankelijk van zaken zoals koning en tempel → volk bleef elkaar
ontmoeten in synagogen
● Na de ballingschap → volk verspreid
○ Jeruzalem: volk leefde onder vreemde overheersing van Grieken, Romeinen en
Perzen
○ Priesters in Jeruzalem: schreven alles op → Tora / eerste vijf boeken van Mozes kreeg
hier definitieve vorm
verdere canonisering van de Joodse bijbel
canonisatie = er wordt beslist welke boeken als dan niet tot de bijbel behoren en dus ‘norm’ (canon)
worden voor het geloven
● 5e eeuw v.C.: Tora wordt erkend heilig schrift → voorgelezen door priesters in tempels +
erkend als canon
● 200 v.C.: de profeten krijgt definitieve vorm
● 1e eeuw n.C.: derde deel, geschriften samengesteld
○ kopieerwerk van vastgelegde canon → originelen zijn verloren gegaan
● 1947: vondst van de ‘dode zeerollen’
○ ontdekte bijbelse boekrollen uit grotten
○ meer dan 2000 jaar oud
, 1.2 Situering van de context van de oudtestamentische verhalen
Het Oude Testament
→ gaat om de geschiedenis van het volk
● eerst mondeling doorverteld
● dan neergeschreven (1x door hof van de koningen)
● meerdere keren herwerkt (bv. ten tijde van profeten)
● ballingschap → verhalen gestileerd tot 1 verhaal
● rode draad van het OT
○ volk zoekt naar het goede, het beloven land
○ vanuit geloof in één God, ,die mensen oproept tot verantwoordelijkheid
○ in voortdurende confrontatie met omliggende volken
1. De historische context : de geschiedenis van Israël
● een religieuze boodschap die gebracht wordt a.d.h.v. verhalen over het volk
● kan indruk wekken dat verhalen ‘echt gebeurd’ zijn → niet het geval
● gebeurtenissen en geschiedenis van die tijd worden gebruikt als achtergrond
● het zijn literaire verhalen, verhalen die een boodschap brengen, die af en toe wel een
historische kern bevatten als vertrekpunt/achtergrond voor het verhaal
1. De aartsvaders
→ Abraham, Isaak en Jakob
● 1500 v.C
● Abraham, Isaak en Jakob → geen historische personages, wel clanhoofden van
zwerverstammen
● in het land Kanaän → bij hongersnood nomaden naar Egypte
2. Uittocht uit Egypte/ exodus
→ 1ste pijler uit de joodse geschiedenis
● tijde van Ramses II, farao uit Egypte
● nomaden werden door Ramses II verplicht tot dwangarbeid (geen bouw piramides!!→ andere
tijd)
● vestigen zich dan in het land Kanaän → conflicten met Kanaänitische bevolking
● Israël was nog geen natie, maar een los verband van twaalf stammen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maritgoudeseune. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,89. Je zit daarna nergens aan vast.
