Uitgebreide samenvatting van tijdvak 8 ‘Tijd van Burgers en Stoommachines’, op basis van het boek Geschiedenis Werkplaats en aantekeningen van docent geschiedenis. De verplichte inhoud uit het examenprogramma is in deze samenvatting verwerkt.
Geschiedenis: Hoofdstuk 8
Kenmerkende aspecten: Tijd van Burgers en Stoommachines (1800-1900)
1. De Industriële Revolutie (§1)
2. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme & socialisme (§2)
3. Voortschrijdende democratisering (§3)
4. De opkomst van emancipatiebewegingen: feminisme en confessionalisme (§4)
- Eenwording Duitsland en Italië
5. De Sociale Kwestie (§5)
6. Het moderne imperialisme en de industrialisatie (§6)
§1
Industriële Revolutie - tweede helft van de 18de eeuw (in Engeland)
In loop van eeuwen is verschil tussen grote (rijke) en kleine (arme) boeren sterk toegenomen
- lange tijd waren er, naast particuliere, ook gemeenschappelijke gronden; waar alle boeren, uit
bepaalde regio, gebruik van konden maken
Grote, rijke boeren gingen enclosure-politiek voeren: hiermee wilden ze maatschappelijke gronden
particulier maken en bij eigen bezit voegen
=> enclosures leiden ertoe dat boeren effectiever gaan werken: opbrengsten nemen toe
Kleine boeren hebben geen werk meer en gaan andere dingen doen: (huis-)nijverheid, bv. spinnen
=> dat gebeurde aanvankelijk met de hand
Na uitvinding schietspoel ontstaat er tekort aan gesponnen draden, zo wordt er nieuwe uitvinding
gedaan om spinnen te versnellen => een uitvinding lokte een nieuwe uitvinding uit
Op het platteland ontstonden entrepreneurs (kooplieden): vormden schakel tussen platteland & stad
- entrepreneurs leverden ruwe katoen en namen dan geproduceerde goederen weer mee
=> was lucratieve handel: entrepreneurs werden rijk
Pogingen om productieproces te versnellen gaan verder:
±1760 - James Watt ontwikkelt verbeterde stoommachine; is ook bruikbaar in katoenindustrie
- stoommachine past niet meer in huis: zo ontstaan fabrieken = fabrieksnijverheid
Eerste fabrieken stonden vooral bij rivieren en kolenmijnen
=> eerst vooral in katoen-, later ook in staalindustrie: zo wordt Engeland eerste industriestaat
Belangrijke kenmerken die Engeland geschikt maakten voor industrialisering:
- kapitaal aanwezig: er waren al rijke entrepreneurs aanwezig die geld wilden investeren in industrie
- veel kolonies: uit kolonies konden grondstoffen gehaald worden en vormden vaste afzetmarkten
- veel goedkope arbeidskrachten, bv. kleine, arme boeren die te weinig met landbouw verdienden
- infrastructuur: veel waterwegen; konden gebruikmaken van Watts stoomschepen en -treinen
Belangrijk gevolg Industriële Revolutie: opkomst grote industriesteden, bv. Liverpool & Manchester
=> arbeiders gingen massaal in de stad, dichtbij fabrieken, wonen
=> entrepreneurs gingen juist aan de rand van de stad wonen, waar omstandigheden vaak iets beter
waren: weg van de vervuilde, ongezonde arbeiderswijken
Na 1850 ontstond er als het ware een tweede Industriële Revolutie
Verschil: water en steenkool werden vervangen door elektriciteit en aardolie
- nieuwe producten: wapens, kunstmest en -stoffen, chemische industrieproducten (medicijnen)
- nieuwe communicatiemiddelen: telefoon (Alexander Graham Bell), telegraaf (schriftelijk)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Niels-99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
