Klinische psychologie, van der Molen
Hoofdstuk 11: Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen bij
volwassenen
Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen manifesteren zich meestal voor het 6e levensjaar en ze
zijn chronisch. Soms worden deze stoornissen pas veel later ontdekt.
11.1 De autismespectrumstoornis bij volwassenen
11.1.1 Klinisch beeld van de autismespectrumstoornis
ASS is een ontwikkelingsstoornis die in veel gebieden van het leven terug te zien is en wordt
gekenmerkt door ernstige gebreken in de ontwikkeling van sociaalcommunicatieve vaardigheden en
stereotype gedragingen en interesses. Intelligentie heeft een verhullende werking op ASS waardoor
de stoornis soms pas op volwassen leeftijd wordt herkent.
Symptomen zijn het moeilijk vinden om relaties te onderhouden of oogcontact maken en het niet
begrijpen van woordspelingen of gebaren. Een ander spectrum van de symptomen zijn stereotiepe
bewegingen of uitspraken, moeite met veranderingen en vergaande interesse in 1 ding. Van beide
spectrums moeten symptomen aanwezig zijn. Bij ASS komt veel comorbiditeit voor, onderandere
met ADHD, sociale angststoornis en OCD.
11.1.2 Etiologie van de autismespectrumstoornis
Ook ASS ontstaat door een combinatie van biologische en omgevingsfactoren. Vaak is een genetische
afwijking te ontdekken bij mensen met ASS. Met omgevingsfactoren worden factoren tijdens of voor
de zwangerschap bedoeld. Voorbeelden zijn complicaties tijdens de bevallen, gebruik van medicatie
of een hogere leeftijd van de vader (of de moeder) bij het verwekken van het kind.
11.1.3 Prevalentie van de autismespectrumstoornis
Bij jongens komt ASS vaker voor dan bij meisjes. De laatste jaren worden er veel meer mensen met
ASS gediagnosticeerd. Dit kan mede komen door de vernieuwde criteria in de DSM-V maar ook de
verhoogde eisen aan sociale vaardigheden in de maatschappij kunnen hier een oorzaak van zijn.
11.1.4 Historisch perspectief op de autismespectrumstoornis
Begin 20ste eeuw werd autisme voor het eerst als onderdeel van schizofrenie beschreven. Later is dit
een aparte stoornis geworden in de DSM-II. Daarna zijn een aantal verschillende vormen van autisme
beschreven in de DSM maar in de DSM-V worden deze stoornissen weer allemaal
autismespectrumstoornis genoemd omdat het te moeilijk was te bepalen welke variant iemand
heeft. Wel kan volgens de DSM-V de ernst van de stoornis aangegeven worden.
11.1.5 Diagnostische methoden bij de autismespectrumstoornis
Een diagnose kan alleen gesteld worden aan de hand van gedragskenmerken. Bij volwassenen kan dit
bijvoorbeeld met een semigestructureerd interview. Ook wordt vaak een gesprek met iemand die
dicht bij de cliënt staat gevoerd. Vragenlijsten hebben bij ASS niet veel zin omdat deze mensen vaak
een beperkt zelfinzicht hebben. Via testonderzoek kan wel vastgesteld worden wat de zwakke
punten zijn van iemand met ASS.
11.1.6 Interventies en behandelmogelijkheden en –effecten bij de autismespectrumstoornis
Vaak zijn interventies erop gericht om het leven dragelijker te maken voor de persoon met ASS,
genezing is niet mogelijk. Zo werkt gedragstherapie goed om een aantal sociale vaardigheden aan te
leren maar het blijven trucjes. Ook de co-morbide stoornissen kunnen goed behandeld worden. Bij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anke27. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.