Samenvatting van de kaders, colleges en alle benodigde hoofdstukken (zie inhoudsopgave) van het boek Jeugdgrecht Begrepen.
Juridische en ethische aspecten - Pedagogische Wetenschappen - jaar 2
,Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
Thema 1: afstamming en gezag
Kader
Introductie
- Afstamming en gezag relevant voor elke pedagoog
- Voorbeeld: diagnostiek/ behandeling bij dyslexie
- Onderzoek dyslexie: toestemming nodig van...?
Leerdoelen
- Wat is afstamming en gezag?
- Hoe ‘ontstaat’ afstamming en gezag?
- Welke rechten en plichten komen voort uit afstamming en gezag?
- Wat is voogdij en hoe kan dit ontstaan?
- Wanneer is (ook) toestemming van kinderen vereist?
Afstamming
- Vaak zijn biologische ouders ook juridisch ouders, maar niet altijd
Denk aan: adoptie/ zaaddonor
- Juridisch ouderschap ontstaat door...
...geboorte/ erkenning/ adoptie ......
- Gevolgen:
Naam, Nationaliteit, Erfrecht
Rechten/plichten juridisch ouderschap
Afstamming is niet zeggenschap
- Alleen als hij/zij ook gezag uitoefent
Gezag
- Minderjarigen onder het wettelijke vereiste gezag
- Burgerlijk Wetboek: “Recht en plicht van ouders om kinderen te verzorgen en op
te voeden”
- Zorg voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en veiligheid van het kind
- Bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid
Ouders hebben een grote mate van vrijheid maar er zijn beperkingen!
- Grenzen vrijheid, bijv: leerplicht
- Overheid beschermt kinderen bij misbruik gezag
“...geen geestelijk of lichamelijk geweld of enige andere vernederende
behandeling toepassen”
- Gezag kan beperkt of beëindigd worden -> Thema
Kinderbeschermingsmaatregelen
Rol van kind bij beslissingen?
- Gebruik in de pedagogiek van regels medische wereld
- Leeftijdsgrenzen!
Boek: jeugdrecht begrepen
Hoofdstuk 2
De juridische moeder:
- Moeder is waar het kind uitkomt, ook als genetisch materiaal van anderen is
ingebracht.
,Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
- Draagmoeder blijft de juridische moeder, ook als kind gegeven wordt aan
wensmoeder.
Draagmoeder niet getrouwd? = wensmoeder kan kind erkennen door te
vragen aan de rechtbank om het gezag over te hevelen. Daarna kan ze het
kind adopteren als ze het tenminste een jaar heeft verzorgd en opgevoed.
Draagmoeder getrouwd? = dan zijn zij en haar man de juridische ouders,
erkenning door wensmoeder niet mogelijk. De rechtbank zal dan het gezag
die de draagouders automatisch gekregen hebben moeten beëindigen,
daarna kan de wensmoeder het kind als pleegkind in haar gezin opnemen. Na
een jaar kan de vrouw het kind – eventueel met huwelijkspartner – adopteren.
- Naar aanleiding van een advies van de Staatscommissie Herijking ouderschap
(december 2016) heeft het kabinet Rutte 3 in juli 2019 aangekondigd dat het met
een wetsvoorstel zal komen: wensouders meteen bij de geboorte de juridische
ouders. Er zijn wel een aantal voorwaarden:
Dat er in het beginsel een genetische band tussen het kind en één van de
wensouders, dat de wens- en draagouders hun afspraken voor de conceptie
vastleggen en door de rechter hebben laten toetsen.
Dat de draagmoeder en minstens één van de wensouders een Nederlandse
nationaliteit hebben of als vreemdeling legaal in ons land wonen.
- De plannen van kabinet voorzien ook een officieel register, waarin de wensouders
verplicht de ontstaan geschiedenis te vermelden, zodat het kind deze in kan zien.
De juridische vader:
- Die bij de geboorte met de moeder is gehuwd (ook bij geregistreerd
partnerschap)
- Die de jeugdige heeft erkend
- Van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
- Die de jeugdige heeft geadopteerd
Vaderschap ontkennen kan door:
- De rechtbank dat te verzoeken. Voorwaarde: dat het duidelijk is dat de man niet
de biologische vader is van het kind. Kan worden aangetoond met DNA of
bloedproef.
Vaderschap ontkennen kan niet als:
- Als de man eerder instemde met kunstmatige inseminatie, of met in-vitrofertilisatie
met donorzaad, of als hij wist dat de vrouw zwanger was van een ander toen hij
met haar trouwde.
- Uitzondering wel ontkennen door man: als hij door de vrouw is bedrogen + het
kind heeft in al deze gevallen wel de mogelijkheid het vaderschap te ontkennen.
Overlijdt de man tijdens het huwelijk:
- Brengt de vrouw 306 dagen na dit overlijden een kind ter wereld, dan wordt de
overleden man gezien als juridische vader (zelfs als de vrouw opnieuw is
getrouwd). Men gaat ervanuit dat de bevruchting plaatsvond toen de man nog
leefde.
Erkenning
- Een jeugdige die geen juridische vader heeft, kan door een man (die minstens 16
jaar oud is) worden erkend.
- Zo’n 50% van de kinderen wordt uit een moeder geboren die geen formele relatie
heeft. Voor alle kinderen (incl. tweede en volgende kinderen) is dat ongeveer
40%.
, Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
- De man kan ook overduidelijk niet de biologische vader zijn.
- Man heeft toestemming moeder en kind nodig bij kind 12-16, kind 16+ dan alleen
toestemming jeugdige nodig.
Geen toestemming? = erkenning gaat in principe niet door tenzij de man aan
kan tonen dat hij de verwekker is -> rechtbank inschakelen (kansrijker als
relatie hebben gehad, geen geweld en man biologische vader)
Rechtbank geeft toestemming als de erkenning: de belangen van het kind niet
zullen schaden en de belangen niet zal schaden die de moeder heeft bij een
ongestoorde verstandhouding met haar kind
- Als moeder een andere man wil erkennen terwijl de biologische vader bezig is
met de procedure of deze gaat starten, de toestemming moet worden gezien als
voorwaardelijke toestemming
Erkenning niet mogelijk
- Man vanwege te nauw verwantschap die geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten (broer, oom etc)
- Man die nog geen 16 is
- Man die onder curatele staat, tenzij toestemming kartonrechter
- Als jeugdige al 2 ouders heeft
Ongedaan maken erkenning
- Kan eigenlijk alleen als het kind ontdekt dat de man niet de biologische vader is, 3
jaar de tijd, te rekenen vanaf het jaar dat het kind deze ontdekking doet
- Kind minderjarig tijdens ontdekking? Dan tot 20 e verzoek indienen
- Ook ongedaan maken bij: wilsgebrek, dwaling (moeder en man dachten kind is
van man, terwijl later blijkt dat het niet zo is), bedrog en misbruik van
omstandigheden
Juridisch vaderschap vs. vaderschapsactie
- Vaderschapsactie is er niet op gericht dat de man de juridische vader wordt. De
moeder vraagt de rechter slechts de verwekker om een verplichting op te leggen
om een bijdrage te leven aan kosten van studie en levensonderhoud van zijn
kind.
Duo-ouderschap
- Sinds 1 april 2014 mogelijk dat getrouwde vrouw van vrouw tweede ouder van het
kind wordt. Voorwaarde: genetisch materiaal kind verstrekt door een donorbank
waarbij de identiteit van de donor beschermd wordt
- Kan een vrouw in alle andere gevallen met toestemming van moeder (en van het
kind vanaf 12 jaar) erkennen
- Vrouw als levensgezel die heeft ingestemd met daad van verwekking kind, het
recht om vervangende toestemming te vragen rechtbank
- Moeder en kind gerechtelijk het duo-ouderschap van een vrouw laten vaststellen,
indien deze vrouw de levensgezel is van de moeder en heeft ingestemd met de
daad van verwekking van het kind
Hoofdstuk 3
Gezag
- Gezag: wie de zeggenschap heeft over de jeugdige (meestal juridische ouders,
maar niet altijd)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottehuijzers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.
