In deze samenvatting vind je alles terug wat je moet weten voor het tentamen psychopathologie. De 15 hoofdstukken die worden behandeld zijn in deze samenvatting uitgewerkt. Het geeft je ondersteuning bij het makkelijker doornemen van de benodigde stof.
Hoofdstuk 2 – modellen van abnormaliteit
Het psychodynamisch model (Freud)
= gedrag wordt bepaald door onderliggen psychologische klachten deze zijn onbewust
3 centrale krachten van persoonlijkheid
1) ID: instincten en impulsen vanaf geboorte
2) Ego: bevrediging op realistische en redelijke manier
3) Superego: moraliteit ons geweten
Elk stadium van de ontwikkeling zorgt voor een andere aanpassing van impulsen van het ID vindt
deze niet plaats = fixation zorgt voor abnormaal gedrag
Behandelingen/therapieën gebaseerd op het vinden van onderdrukte psychologische problemen:
- Free association: de patiënt vertelt elk gevoel en elke gedachte die in hem of haar opkomt
- Therapeut-interpretatie: de therapeut luistert goed naar de vrije associaties van de patiënt
en probeert daaruit conclusies te trekken over het probleem
o Resistance: onbewuste tegenwerking voor therapie
o Transference: gevoelens projecteren van belangrijke personen
o Dreams: dromen zijn de weg naar het onbewuste
- Catharsis: herleving van onderdrukte gevoelens oplossing voor het probleem
- Working through: inzicht na heel veel sessies over een lange tijd
Het gedragsmodel
= onze acties worden bepaald door ervaringen in ons leven focus op gedrag: reacties op onze
omgeving
Verschillende leerprincipes:
- Conditionering
o Klassieke conditionering: leren door connectie van twee dingen
o Operante conditionering: we leren aan de hand van beloningen/straf
- Behandeling o.b.v. abnormale gedragingen
o Systematic desensitization: klassieke conditionering
- Gedragstherapieën
Het cognitieve model
= cognitieve processen zijn het centrum van onze gedragingen, gedachtes en emoties
Abnormaal gedrag kan ontstaan door verkeerde aannames en attitudes en door onlogische
gedachteprocessen
Cognitieve therapie: cliënten leren hun problemen op te lossen door nieuwe en meer functionele
manieren van denken aan te nemen populair omdat het focust op een proces dat uniek is voor
mensen, omdat het goed te onderzoeken is + effectieve behandelingen geeft
- Nieuwe vorm van cognitieve therapie: accepteren van problematische gedachtes in plaats
van deze proberen te veranderen (mindfulness)
Het humanistische-existentiële model
= mensen hebben ook complexe filosofische doelen: een gevoel van betekenis nastreven in het leven
en vrijheid van keuzes en sterke waardes ontwikkelen
Humanisten zijn optimistisch, vriendelijk en goed streven naar zelfactualisatie: het
vervullen van onze potentie voor goedheid en groei
- Belangrijk voor de positieve psychologie van Maslow
- Existentiële therapie: mensen zijn niet van nature geneigd positief te leven welbewust zijn
,Verschillende therapieën
- Client-centered therapie: een warme vorm van therapie (Carl Rogers)
- Gestalt therapie: het sturen van cliënten richting zelfkennis en acceptatie, maar dit doen ze
soms door hun cliënten uit te dagen of zelfs te frustreren
- Esixtentiële therapie: mensen worden aangemoedigd om verantwoordelijkheid voor hun
levens en problemen aan te nemen
Dit model vult andere modellen aan in de positieve kijk op menselijk functioneren en disfunctioneren
+ het optimisme is aantrekkelijk onderzoek erg moeilijk vanwege abstractie + ze willen het niet
Het socioculturele model
= ook culturele waardes/sociale relaties hebben invloed op onze mentale gezondheid abnormaal
gedrag wordt het best begrepen aan de hand van de grote krachten die het individu beïnvloeden (rol
sociale omgeving)
Belangrijke theorie: familie-sociale model: focus op de brede krachten die het individu direct
beïnvloeden in het leven (familierelaties)
- Functioneren kan worden bepaald door sociale labels en rollen
- Sociale omgeving van mensen is belangrijk
- Family systems theorie: een familie is een systeem van interacterende delen die op
consistente manieren met elkaar interacteren volgens unieke regels
o Emneshed: leden zijn erg betrokken
o Disengaged: enorme grenzen tussen familieleden
- Group therapie: groep met gelijke problemen
- Family therapie: therapeut heeft een afspraak met alle leden van een familie
- Couple therapie of marital therapie
- Community mental health treatment: behandeling in sociale omgeving
Andere belangrijke theorie: multiculturele of culturally diverse perspective: begrijpen hoe cultuur,
ras, etniciteit en geslacht het gedrag en de gedachtes van mensen beïnvloeden en hoe culturen
psychologisch verschlilen
- Vaak minder effectief voor mensen in minderheidsgroep, maar:
o Culture-sensitive therapie
o Gender-sensitive therapie
Hoofdstuk 3 – klinische assessment, diagnose en behandeling
Assessment: verzamelen van relevante info om tot een conclusie te komen
Klinische assessment: vaststellen of, hoe en waarom een persoon abnormaal gedrag laat zien en hoe
die persoon uiteindelijk geholpen kan worden
Reliability: consistentie in de resultaten van een meting
Validity: nauwkeurigheid van meting
3 vormen:
- Klinisch interview
o Ongestructureerd
o Gestructureerd
o Nadelen iemand kan liegen/ slecht zelfbeeld hebben
- Klinische tests
, o Projective tests: interpreteren van vage stimuli, delen van persoonlijkheid
projecteren op taak
o Personality inventories: vragen beantwoorden over gedrag
o Response inventories: vragen over specifiek gebied van functioneren
o Psychofysiologische tests: fysiologische reactie meten
o Neurological test en neuro-imaging of brain scanning technieken
o Intelligence test
- Klinische observaties: gedrag systematisch observeren
o Self-monitoring
DSM-5
- Categorische informatie
- Dimensionale informatie: bepaling hoe hevig de symptomen van de cliënt zijn en hoe
disfunctioneel de persoonlijkheid is
3 vragen bij onderzoeken of de behandeling doet wat hij hoort te doen
- Is behandeling in het algemeen effectief?
- Zijn bepaalde behandelingen in het algemeen effectief?
- Zijn bepaalde behandelingen effectief voor bepaalde problemen?
Hoofdstuk 4 – angst, obsessief-impulsief en gerelateerde stoornissen
Anxiety = een vaag gevoel van bedreiging
- Vaak nuttig: fight/flight
- Soms geen normaal leven door kunnen leiden angststoornis
Generalized anxiety disorder
= het ervaren van te veel angst in de meeste situaties en je zorgen maken over praktisch alles:
- Free-floating anxiety: rusteloos + moe + moeite met concentreren + spierspanning +
slaapproblemen
Verschillende benaderingen:
Socioculturele theorie: mensen die deze disorder ontwikkelen worden vaak geconfronteerd
met langdurige omgevingsfactoren die gevaarlijk zijn (armoede, discriminatie, slecht werk,
stress)
Psychodynamische theorie: als kinderen te veel angst ervaren bij het opgroeien of als hun
verdedigingsmechanismen niet goed genoeg werken om deze angst te controleren, kunnen
ze deze disorder ontwikkelen.
o Freud: neurotic anxiety (te weinig in staat om je ID-impulsen te uiten) en moral
anxiety (gestraft worden voor je ID-impulsen)
o Verdedigingsmechanisme: te zwak als je ouders over beschermend zijn
o Therapie: gefocust op vrije associatie vooral effectief op korte termijn
humanistische theorie: disorder ontstaat als mensen niet meer eerlijk en accepterend naar
zichzelf kijken je bent niet in staat je potentie te vervullen
o conditional positive regard: je echte gedachtes en gevoelens onderdrukken slecht
zelf-oordeel intense angst en stress
o oplossing: client-centered therapy: empathie tonen
Cognitieve theorie: een slechte manier van denken is de belangrijkste oorzaak voor het
ontwikkelen van deze disorder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottevankuijk83. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
