Aardrijkskunde: Hoofdstuk 3
§1 Natuurlijke landschappen op aarde
Landschappen worden vormgegeven door endogene en exogene krachten; de 4 sferen vormen de
basis voor het ontstaan van verschillende landschappen
- voor goede beschrijving van ontstaan en ontwikkeling van ecosystemen, gebruik je geofactoren:
gesteente en reliëf (substraat), klimaat en lucht, bodem, water, mens en dier en ten slotte: tijd
Bodem: deel van de grond waaruit planten grootste deel van hun
voedingsstoffen halen
- onder invloed van tijd, klimaat, vegetatie, bodem en aard moeder-
materiaal kunnen zich verschillende lagen (horizonten) vormen
Wanneer je natuurlijke landschappen op wereldschaal bekijkt, werk
je met globale concepten: je kunt dus niet ingaan op allerlei details
=> indeling van 6 landschapszones: bij vijf is temperatuur en bij één
is neerslag het basiscriterium
1. Tropische zone
Tropische zone strekt zich uit tussen beide keerkringen
- klimaat is warm (nooit <18); hele jaar overvloedige neerslag of 1 droger seizoen
=> door vele neerslag en hoge temperaturen kunnen dichtbegroeide oerwouden ontstaan; bij de
moessonklimaten vind je uitgestrekte savannen: graslanden met kleine bosjes
Bodem in tropische zone behoort tot het type tropische bodem, ook wel: latosol
- door hoge temperatuur en vochtige omstandigheden zitten er veel bacteriën in de grond
=> deze bacteriën kunnen dood plantenmateriaal snel omzetten in mineralen, die direct weer door
plantenwortels worden opgenomen: er blijft niet veel humus in de bodem achter
=> door de grote hoeveelheden neerslag vindt er veel uitspoeling van zouten plaats
=> omdat er geen humuszuren in de bodem voorkomen, lossen de ijzer- en aluminiumoxiden niet op
en accumuleren ze in de bodems als rode kleilagen die niet erg vruchtbaar zijn
2. Subtropische zone
Subtropische zone is wat koeler dan de tropische zone: minstens 8 maand is temperatuur <10
- neerslag valt gedurende hele jaar (subtropisch) of kent 1 droog seizoen (Middellandse Zeeklimaat)
=> licht tropisch woud en zomergroene loofwouden gedijen goed in de vochtige gebieden
=> de bodems kennen wat minder uitspoeling dan de tropische bodems en zijn roodgeel van kleur
3. Gematigde zone
Gematigde zone beslaat met name op noordelijk halfrond erg groot oppervlak van de continenten:
grote delen van Noord-Amerika, Europa en Rusland
- temperatuur in deze zone kent, afhankelijk van invloed van zee, matigende invloed of juist grote
verschillen tussen winter en zomer; tenminste 4 maand is het warmer dan 10 graden
Bodems in gematigde zone hebben verschillende horizonten:
- bladeren van zomergroene loofwouden geven redelijke humuslaag (A1-laag)
- er vindt uitspoeling plaats, maar door hogere temperatuur weinig uitspoeling zout (dunne A2-laag)
- deze zouten komen in een inspoelingslaag terecht: bruine bosbodem (B-laag)
4. Boreale zone
Als overgang tussen gematigde en polaire zone, vind je de boreale zone
- gemiddeld enkele maanden warmer dan 10 graden; zeer strenge winters; niet veel neerslag
In deze gebieden vind je de podzolbodems:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Niels-99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
