100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting 4VWO Biologie voor Jou H3 'Genetica' & H4 'Evolutie' €4,89
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. VWO / Gymnasium
  4.  
  5. Biologie

Samenvatting

Samenvatting 4VWO Biologie voor Jou H3 'Genetica' & H4 'Evolutie'
 1 keer verkocht

In deze uitgebreide samenvatting van 4VWO Biologie voor Jou H3 'Genetica' & H4 'Evolutie' heb ik gebruik gemaakt van veel afbeeldingen uit het boek. Verder heb ik de hoofdlijnen + leerdoelen van elke paragraaf duidelijk samengevat. Ook heb ik gerefereerd naar de bijbehorende BINAS tabel. Veel succe...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 30  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • H3 'genetica' & h4 'evolutie'
  • 1 augustus 2023
  • 30
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (9)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (5707)

Verkoper

avatar-seller
meike82

Voorbeeld van de inhoud

Uittreksel biologie

Hoofdstuk 3
§1 fenotype en genotype

Fenotype van een organisme = alle waarneembare eigenschappen van een individu

De informatie voor erfelijke eigenschappen ligt op de chromosomen (=langgerekte dunne
‘draden’ in de celkern).

Erfelijke eigenschappen nakomelingen à bij bevruchting via chromosomen zaadcel en eicel

Genotype van een organisme = de informatie voor alle erfelijke eigenschappen van een
individu

Chromosomen zijn alleen bij delende cellen zichtbaar. Ze bevatten één zeer lang molecuul
van de stof DNA en veel eiwitmoleculen.

Karyotype = de rangschikking van chromosomen in een cel. Dit wordt ook
chromosomenportret of karyogram genoemd.

Chromosomenparen = autosomen à er zijn 22 gelijke chromosomenparen

Homologe chromosomen = elk chromosoom van een chromosomenpaar is gelijk in lengte en
vorm à het 23e chromosomenpaar kan het geslacht van een individu bepalen =
geslachtschromosomen. Bij man: geslachtschromosomen zijn niet gelijk, maar vormen wel
een paar. Bij vrouw: geslachtschromosomen zijn wel gelijk.

Gen (ook wel erffactor genoemd) = een deel van een chromosoom dat de informatie bevat
voor één of meer erfelijke eigenschappen of een deel van een erfelijke eigenschap.
Bij een bepaalde eigenschap is vaak meer dan één gen betrokken.

DNA
- Twee ketens die in een dubbele spiraal om elkaar gewonden liggen
- Opgebouwd uit vier verschillende bouwstenen (= nucleotiden)
o Nucleotiden bestaat uit een fosfaatgroep, desoxyribose en een stifstofbase
- Elke keten bestaat uit veel duizenden aan elkaar gekoppelde nucleotiden
(=bouwstenen)

DNA van schimmels, planten en dieren bevindt zich in de kern en in mitochondriën
(=bolvormige organellen. Eiwitten, koolhydraten en vetten worden in het cytoplasma
afgebroken). In plantaardige cel komt DNA voor in de kern, mitochondriën en
bladgroenkorrels.

Genoom = alle DNA-moleculen in een cel van een organisme.

,de bouw van een chromosoom met DNA (schematisch)




In een DNA-molecuul zitten 4 verschillende stikstofbasen:
1. adenine (A)
2. thymine (T)
3. cytosine (C)
4. guanine (G)

Stikstofbasen van twee ketens zijn met elkaar verbonden.
Basenparing = de met elkaar verbonden stikstofbasen van de twee ketens vormen vaste
paren

, Adenine is steeds verbonden met thymine (A + T) (T + A).
Cytosine is steeds verbonden met guanine (C + G) (G + C).

Een chromosoom heeft veel genen. Één gen bestaat uit honderden nucleotiden.
DNA-sequentie = stikstofbasen in een gen die op een bepaalde volgorde gerangschikt.
Allel = variatie in DNA-sequentie

Bij een allel bestaan verschillende vormen van een gen voor een bepaalde eigenschap, zoals
zwart haar heeft een andere volgorde van stikstofbasen dan blond haar.

Genexpressie = het aanzetten en tot uiting komen van een gen
Inactivatie = het uitstaan van een gen

Fenotype wordt bepaald door het genotype en milieufactoren (voorbeelden: licht, lucht,
voeding, ziekten).

Modificatie = het veranderen van het fenotype.
Bij modificatie verandert de informatie in de chromosomen niet. Het wordt niet
doorgegeven aan nakomelingen.

Aangeboren afwijking = afwijking, aandoening of ziekte die in de baarmoeder ontstaat.

Erfelijke ziekte = afwijking, aandoening of ziekte die genetisch via de ouders wordt
doorgegeven.

§2 genenparen

Lichaamscellen à chromosomen en genen in paren
Locus = de plaats van een gen in een chromosoom

Homologe chromosomen à lengte en vorm komen overeen en bevatten genen voor
dezelfde erfelijke eigenschappen.

Homozygoot = personen met een rechte haarlijn waarbij het genenpaar voor de haarlijn
bestaat uit twee allelen voor een rechte haarlijn.

Heterozygoot = personen met twee allelen voor de haarlijn die ongelijk zijn à drager van de
recessieve eigenschap van de rechte haarlijn.

Dominante allel = één van beide allelen komt tot uiting in het fenotype
Recessieve allel = dit allel komt alleen tot uiting als er geen dominante allel aanwezig is.

Het dominante allel is sterker dan het recessieve allel.

Onvolledig dominant = het recessieve allel komt toch een beetje tot uiting in het fenotype.

Intermediair = beide allelen komen een beetje tot uiting in het fenotype.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meike82. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,89. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€4,89  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd