GEDRAGS- EN
OPVOEDINGSPROBLEMEN
Academiejaar 2022-2023
DIETER BAEYENS
HANS GRIETENS
MARIAN VAN DIEVOET
LIESL GEERAERT
, ANTISTIGMA-INTERVENTIES
Het probleem
Persoon die stigma ervaart, gaat zichzelf ervan weerhouden om gepaste hulp te zoeken
om met zijn primaire problematiek om te gaan → vervelend systeem: iemand gaat niet de
hulp genieten die uitgedacht is en waarvan we weten dat die succesvol is. Dus belangrijk
om iets fundamenteler te veranderen van hoe mensen hierover spreken, alsook
maatschappij enzovoort.
Stigma in de klas
• Experiment van Harris (1991): samenwerken met
andere leerling die je niet kent. Wordt er anders
omgegaan wanneer kind al dan niet een diagnose ADHD heeft. Dit terwijl beide
groepen exact hetzelfde gedrag stellen.
o Minder vriendelijk omgaan met kind
o Minder spraakzaam, veel meer zelf aan taak gaan werken
o Minder erkenning geven voor aandeel: wanneer die met een goede
suggestie kwam, werd daar minder aandacht aan besteed.
Tom is een jongen van 8 jaar die altijd moeilijkheden heeft op school, vooral bij het
tijdig indienen van taken, ook al heeft hij een gemiddelde intelligentie.
Toms leerkrachten merken op dat de jongen snel afgeleid is, hij vaak terug bij de les
moet gebracht worden, vaak zijn stoel verlaat, vaak naar buiten staart en vaak met zijn
medeleerlingen praat.
1
,Tom stelt hetzelfde gedrag thuis.
19.30% van de (Amerikaanse) volwassenen zou
“helemaal niet”/”wellicht niet”
willen dat hun eigen kind Tom als klasgenootje had
“Publiek stigma”
Tom > Emma: wanneer strenger voor wanneer het een jongen is
14 jaar > 8 jaar: naar adolescenten meer verwerping
expliciete vermelding ADHD > kenmerken: wanneer label is het onveranderlijk + vaak
ADHD geassocieerd met gedragsproblemen of agressie
Omvang van het probleem
Interview bij ouders van een kind met ADHD:
• 77% heeft stigma t.a.v. hun kind ervaren
• 44% is bezorgd over het ADHD-beeld in de maatschappij
• 40% voelt zich sociaal verworpen of geïsoleerd: minder aangesproken door
andere ouders
• 21% vindt dat hulpverleners of schoolpersoneel hun zorgen niet voldoende
ernstig nemen
Gevolgen van stigma
We weten dat een aantal
jongeren geen redelijke
aanpassingen meer willen
aannemen dit mede door het
stigma dat daarrond heerst.
Ontnemen zichzelf kansen om
proberen normaal te zijn.
2
, Vormen van stigma
• Publiek stigma
• Zelf-stigma (Internalisatie van kenmerken die de groep aan de stoornis
attribueert): je gaat geloven dat wat de meerderheid vindt over jouw kenmerk,
je dit ook waar zal zijn
• Courtesy/Provider based stigma (Mensen in de context van de persoon met de
stoornis ondervinden ook (nadelen van) stigma door associatie): ‘ja maar haar man
drinkt’, ‘ja maar die werkt met drugsverslaafden’ (ook als hulpverlener kan dit).
Je deelt in de klappen, wie bij de hond slaapt krijgt de vlooien
• Structureel stigma: hoe er in de media gesproken wordt over bepaalde
onderwerpen
Stigma bestaat uit …
A/ Cognitief aspect: set van overtuigingen over een groep die meestal gedeeld worden in
een gemeenschap. Hoe je denkt over iets
Bv. “Tegenwoordig krijgen ze te snel de diagnose”, “tegenwoordig hebben ze allemaal de
diagnose van ADHD”
B/ Affectief aspect: negatieve gevoelens ten aanzien van een bepaalde groep
Bv. “Ik vind het niet prettig ze in mijn klas te hebben”
C/ Gedragsmatig aspect (i.e. discriminatie: het gedragsmatig gevolg van het cognitief en
affectief aspect van stigma): handel je ook naar die gedachten en gevoelens?
Bv. “Joren en Max, zwijgen! Dat kletsen is ook weer die ADHD zeker, Joren? Ga jij maar
op de gang staan!”
Illustratie: Stigma in de pers (structureel stigma)
Dit is lastig om te lezen als ouders
van kinderen met ADHD
bijvoorbeeld
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joliendh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
