Een zeer volledige samenvatting van dit vak, inclusief:
- werkgroepopdrachten en -antwoorden
- samenvatting van alle extra literatuur
- samenvatting van de hoorcolleges
- extra overzichten
Samenvatting
Aansprakelijkheidsrecht in perspectief
,Week 1: Introductie maatschappelijke en juridische thema's......................................................................2
Literatuur............................................................................................................................................. 2
Hoorcollege......................................................................................................................................... 4
Werkgroep........................................................................................................................................... 5
Week 2: Correctieve rechtvaardigheid & klimaataansprakelijkheid van bedrijven.....................................11
Literatuur........................................................................................................................................... 11
Hoorcollege....................................................................................................................................... 22
Werkgroep......................................................................................................................................... 27
Week 3: Distributieve rechtvaardigheid & aansprakelijkheid en compensatie van gaswinningschade......31
Literatuur........................................................................................................................................... 31
Hoorcollege....................................................................................................................................... 42
Werkgroep......................................................................................................................................... 46
Week 4: Rechtseconomisch perspectief op aansprakelijkheid en schadevergoeding...............................52
Literatuur........................................................................................................................................... 52
Hoorcollege....................................................................................................................................... 57
Werkgroep......................................................................................................................................... 64
Week 5: Empirische bestudering van het aansprakelijkheidsrecht en schadevergoedingsrecht...............69
Literatuur........................................................................................................................................... 69
Hoorcollege Empirical legal studies (ELS).........................................................................................72
Werkgroep......................................................................................................................................... 78
Week 7 Gebods- en verbodsacties bij gezondheids- en milieurisico’s......................................................82
Literatuur........................................................................................................................................... 82
Hoorcollege: Rechterlijke risicoregulering..........................................................................................95
Werkgroep....................................................................................................................................... 102
Week 8 Vergoeding van massaschade..................................................................................................108
Literatuur......................................................................................................................................... 108
Hoorcollege: Vergoeding van massaschade...................................................................................127
Werkgroep....................................................................................................................................... 136
Bronvermelding...................................................................................................................................... 142
Onderwerp artikelen............................................................................................................................... 144
1
,Week 1: Introductie maatschappelijke en juridische thema's
De eerste week staat in het teken van de maatschappelijke problematiek én de
aansprakelijkheidsrechtelijke dilemma’s die gedurende het vak aan de orde komen. In het basiscollege
wordt een inleiding gegeven in de maatschappelijke uitdagingen waarvoor de samenleving staat. De
werkgroep van deze week is in tweeën gedeeld: Elbert de Jong en Rianka Rijnhout zullen voor beide
werkgroepen een werkgroep van 45 minuten verzorgen. Zij nemen jullie mee in de juridische dilemma’s
waarvoor het aansprakelijkheidsrecht en het schadevergoedingsrecht staat bij de eerder besproken
maatschappelijke uitdagingen. De Jong zal zich daarbij richten op juridische dilemma’s in het kader van
klimaatverandering. Rijnhout richt zich op de Groningse gaswinningsproblematiek.
Literatuur
- C.C. van Dam, Aansprakelijkheidsrecht, Boom Juridisch, 2020, p. 7-39
Het aansprakelijkheidsrecht regelt het herstel of de compensatie van geleden schade. Een bedrijf of
persoon kan aansprakelijk worden gesteld voor de schade die hij veroorzaakt heeft. Risico’s kunnen
worden ondervangen door het afsluiten van een verzekering. Na een schadeveroorzakende gebeurtenis
kan de schade dan vergoed worden door de verzekeraar.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen schuldaansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid. Bij
schuldaansprakelijkheid moet er sprake zijn van enige verwijtbaarheid aan de zijde van de het incident
veroorzakende persoon om tot aansprakelijkheid te komen. Bij risicoaansprakelijkheid speelt 'schuld'
geen rol. Als een bepaald risico zich verwezenlijkt dan is daarmee de aansprakelijkheid gegeven. Een
voorbeeld hiervan is de aansprakelijkheid van de eigenaar van een pand waaraan een gebrek kleeft.
Vereisten schuldaansprakelijkheid:
1. onrechtmatige gedraging
2. Toerekenbaarheid van de daad aan de dader
3. schade
4. causaal verband tussen daad en schade
5. relativiteit.
- IPCC WGII Sixth Assesment Report, Chapter 13: Europe, te vinden via deze
Zie hoorcollege
- H. Micklitz, ‘Risk, Tort and Liability’, in: S. Grundmann, H. Micklitz & M. Renners (eds.),
New Private Law Theory: A Pluralist Approach, CUP 2021, pp. 272-297
Soort loop door de tijd mbt aansprakelijkheidsrecht
● Rechtbanken worstelen op dit moment met OD
○ Uitgangspunt transformatie aansprakelijkheid in veranderende economische en politieke
omgeving kwaliteitsnormen
○ Voorbeeld zaak siliconen die niet voldeden aan vereiste (Elisabeth Schmitt VS. TÜV
Rheinland LGA Products GmbH ECLO:EU:C:2017:128)
● Aansprakelijkheid door sociale rechtvaardigheid en efficiënte risicoverdeling
2
, ○ Zouden de maatschappelijke dimensie moeten integreren:
■ Risicomaatschappij
● Risico is meetbaar en dus controleerbaar (niet alleen persoonlijk meer)
○ Individuele acties worden gegevens in algemene overwegingen
● Twintigste eeuw debat
○ 1. Sociale rechtvaardigheid
■ Denk aan arbeidersbeweging en consumentenbeweging
■ Meetbaar
○ 2. Rechtseconomisch
■ Efficiënt verdelen binnen samenleving
■ Meetbaar
○ 3. Maatschappelijk risico
■ Niet meetbaar
● Recht heeft 2 functies:
○ Verminderen van transactiekosten
○ Alloceren (“schaarse goederen verdelen) van risico
● Onrechtmatigheidsrecht werd samenhangend geheel ipv vorm van actie
● Transformatie van industriële maatschappij naar consumptiemaatschappij
○ Nog steeds aansprakelijkheidsrechtsstelsel op basis van schuld
● Consumentenadvocaten en activisten pleitte voor aansprakelijkheid van fabrikanten van
gevaarlijke producten
○ Geen effect
● Richtlijn productaansprakelijkheid aansprakelijkheid tussen schuld en risicoaansprakelijkheid
● Toch blijft risicoaansprakelijkheid uitzondering op regel
● Rond 1960
○ Allocatie van risico op basis van efficiëntie en niet sociale rechtvaardigheid
○ Nadruk op maatschappelijke rol van aansprakelijkheidsrecht
● Rechtbanken worstelen met factoren als:
○ ‘Uncertain causation’
○ ‘Widespread harm’
○ ‘Plurality of employers’ (asbest)
○ ‘Manufacturers’ (DES)
○ ‘Polluters’
● Betekenis van ongeval veranderd
○ Niet meer daad van god maar gevolg van door mens veroorzaakte mechanisatie dmv
machines, auto’s, etc.
● Jaren ‘30
○ Ongevallen en gevaren toegeschreven aan specifieke personen (fysiek, juridisch,
individueel of collectief)
■ Rechtssysteem moet verantwoordelijke actor geven die aansprakelijk kan worden
gesteld voor onvoldoende risicobeheer en als er schade is schadevergoeding
● Josserand:
○ Aansprakelijkheid gebaseerd op 3 voorwaarden
■ Schade
■ Schuld
■ Oorzakelijk verband
○ Aansprakelijkheid verschuift van schuldaansprakelijkheid naar risicoaansprakelijkheid
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikki2410. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
