Hoofdstuk 1 t/m 9 en 11, en de volgende artikelen:
• Tiemens et al., de regel van Bayes
• Richtlijn voor de behandeling van suïcidale patiënten
• Hengeveld, anamnese en heteroanamnese
• Rijkeboer, zowel de diagnostische fase als indicatiestelling
(2 artikelen)
• Green, socia...
SAMENVATTING DIAGNOSTIEK IN DE
KLINISCHE PSYCHOLOGIE
(200300176)
Inhoud
Hoofdstuk 1 t/m 9 en 11, en de volgende artikelen:
• Tiemens et al., de regel van Bayes
• Richtlijn voor de behandeling van suïcidale patiënten
• Hengeveld, anamnese en heteroanamnese
• Rijkeboer, zowel de diagnostische fase als indicatiestelling
(2 artikelen)
• Green, social cognition in schizophrenia
• Pievsky, neurocognitive profile of ADHD
Taal: Nederlands
,Hoofdstuk 1: Het diagnostisch proces
Een grondige diagnostiek van de problemen en klachten is een voorwaarde voor
adequate hulpverlening.
Diagnostiek steunt op drie elementen:
1. Theorievorming over de problemen/klachten en problematische gedragingen.
2. Operationalisatie en meting daarvan.
3. Toepassing van relevante diagnostische methoden.
Stappen van het diagnostisch proces
Er kan zowel sprake zijn van een hulpvraag van de cliënt als van een aanvraag van
de verwijzer (en deze kunnen verschillen). De aanvraag en de hulpvraag vormen het
vertrekpunt, en de diagnosticus formuleert zelf ook vragen tijdens het
kennismakingsgesprek (zoals welke factoren eraan bijdragen of welke behandeling
passend is).
Diagnostisch scenario= bevat een voorlopige theorie over welke problemen er zijn
en hoe deze kunnen worden verklaard. Het toetsen van deze theorie vereist:
1. Het omzetten van theorie naar concrete hypothesen.
2. Het kiezen van een specifiek onderzoeksinstrument.
3. Voorspellingen over de resultaten, zodat duidelijk is wanneer hypothesen wel
of niet worden verworpen
4. Instrumenten worden afgenomen en verwerkt
5. Op grond van de resultaten worden de hypothesen aanvaard of verworpen.
Zie plaatje pagina 17.
Vijf basisvragen in klinische psychodiagnostiek
Onderkenning
Wat zijn de problemen, wat lukt er nog en wat gaat er mis.
Drie onderdelen:
- Inventarisatie en beschrijving
- Ordening en categorisatie in disfunctionele gedragsclusters of stoornissen
Inschatting van de ernst van het probleemgedrag.
Kan door criteriumgericht meten (vergelijken met vooraf bepaalde standaard),
normgericht meten (vergelijken met representatieve vergelijkingsgroep) of ipsatief
meten (vergelijken met het individu zelf, zoals op een eerder moment).
,Verklaring
Waarom zijn er bepaalde problemen en wat houdt ze in stand. Bevat:
- Het (deel)probleem
- Condities die het optreden van het probleem verklaren
- De relatie tussen 1 en 2 in termen van omdat of doordat.
Verklaringen kunnen worden ingedeeld volgens:
- Locus. De verklaringsfactor binnen een persoon (los van de context) of
situatie gericht. Verklarende gebeurtenissen kunnen voor of na het gedrag
zijn.
- Aard van de controle. Oorzaak (door voorafgaande condities bepaald) of
reden (door vrijwillige of intentionele keuze bepaald). Oorzaken verklaren
gedrag en redenen maken gedrag begrijpelijk. Zijn een continuüm.
- Synchrone en diachrone verklaringscondities. Synchroon vallen in tijd samen
met het gedrag en diachrone gaan aan het gedrag vooraf.
- Inducerende en continuerende condities. Inducerend laten een
gedragsprobleem ontstaan en continuerend houden het in stand. In de
praktijk bij behandeling belang van continuerende factoren, omdat deze
beïnvloedbaar zijn.
Predictie
Hoe zullen de problemen zich in de toekomst ontwikkelen. Het is een kansuitspraak
en de kans bepaalt mede de soort behandeling, zoals ambulant of opname.
Gaat over het verband tussen een predictor en een criterium. Predictor is het nu
aanwezige gedrag en het criterium het toekomstige. Foutenmarges zijn vaak groot.
Indicatie
Hoe kunnen problemen verholpen worden. De vraag of er een behandeling nodig is
en zo ja, welke. De stappen van de verklaring en de predictie moeten zijn afgerond
en verder:
- Kennis over behandelingen en behandelaars. Geschiktheidsvereisten zijn niet
duidelijk, behalve bij groep/individueel, ambulant/residentieel en
psychotherapie/farmacotherapie.
- Kennis over het relatieve nut van behandelingen. Studies zijn vaak niet
specifiek genoeg om uitspraken over concrete therapeutische interventies en
typen cliënten te doen.
- Kennis over de aanvaarding van de indicatie door de cliënt. Indicatiestrategie:
a. Het cliëntperspectief wordt geëxploreerd en geëxpliciteerd
b. De diagnosticus verstrekt de cliënt informatie over
behandelingsmethoden, processen en behandelaars
, c. De verwachtingen en voorkeuren van de cliënt worden vergeleken met
wat de diagnosticus geschikt en nuttig vindt, en in overleg worden
behandelingen geformuleerd die beiden aanvaarden.
d. De cliënt kiest een behandeling en behandelaar.
Evaluatie
Zijn de problemen voldoende verholpen na de interventie. Er wordt vastgesteld of er
rekening is gehouden met de diagnose en het behandelingsvoorstel en of het proces
en de behandeling de verandering in gedrag bewerkstelligd heeft.
De diagnostische cyclus
1. Observatie. Verzamelen en groeperen van empirisch materiaal waaruit
gedachten over de instandhouding en voortduren van probleemgedrag
worden gevormd.
2. Inductie. Formulering van theorie en hypothesen over het gedrag.
3. Deductie. Toetsbare voorspellingen worden afgeleid uit de hypothesen.
4. Toetsing. Door nieuw materiaal wordt gekeken of de voorspellingen juist zijn.
5. Evaluatie.
Gaat meer over wetenschappelijk onderzoek dan over de praktijk.
Het diagnostisch proces: van aanmelding tot verslag
Aanmelding
Diagnosticus analyseert en specificeert de aanvraag en hulpvraag en raadpleegt
dossiergegevens. Analyse van de aanvraag leidt tot:
1. Informatie over de verwijzer.
a. Referentiekader, dus de visie op het gedrag en functioneren van cliënt.
b. Verduidelijking relatie tussen diagnosticus en verwijzer.
c. Onderscheid tussen feitelijke (vraagt om onderzoek) en eigenlijke
(voert onderzoek uit) verwijzer.
d. Verwijzers verschillen in aard en bevoegdheden.
2. Informatie over het type en de inhoud van de aanvraag.
a. Open of gesloten. Het wel of niet al vormen van hypothesen.
b. Inhoud hangt deels af van de setting (complexe problematiek in
psychiatrische centra etc).
c. Aanvragen kunnen worden ingedeeld volgens de vijf basisvragen,
welke ook in combinatie voor kunnen komen. Bijvoorbeeld: wat is er
aan de hand en wat moet er gedaan worden?
3. De analyse wordt ondersteund door wat de verwijzer al weet over de cliënt en
de analyse helpt om te kijken off de cliënt zich wel of niet zelf heeft
aangemeld bij de verwijzer en of hij instemt met onderzoek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lavankesteren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
