AANTEKENINGEN
INLEIDING IN DE
FORENSISCHE
PSYCHOLOGIE EN
PSYCHIATRIE
(RGBUSTR009)
Inhoud
Aantekeningen van alle hoorcolleges inclusief screenshots van belangrijke slides. Ook een
introductiecollege rechten, voor de social science students
Taal: Nederlands
,Hoorcollege 1
Ontoerekeningsvatbaarheid zorgt voor de meeste controverse en debat onder
juristen en laypersons.
Je bent niet toerekeningsvatbaar op het moment dat iets vanuit jezelf komt, maar
niet als (redelijk wat) anderen deze ideeën delen (zoals stemmen horen vs
geloofsovertuigingen)
Het horen van stemmen is een auditieve hallucinatie. Als deze stemmen je iets
opdragen, is het een imperatieve/bevels auditieve hallucinatie.
Zowel wanen als hallucinaties kunnen leiden tot ontoerekeningsvatbaarheid of
verminderde toerekeningsvatbaarheid of gewoon toerekeningsvatbaarheid (als er
geen relatie is tussen deze factoren en het delict).
Vereisten voor tbs:
- Gevaar voor de samenleving (recidiverisico)
- Bepaalde ernst van het delict
- Stoornis ten tijde van het delict
Forensische psychiatrie is het grensgebied tussen psychiatrie en recht. Ook
crisismaatregelen vallen onder de forensische psychiatrie, dus niet alleen strafrecht.
Er is een onderscheid tussen een ziekte (symptoom complex, en een
ziekteverwekker oid dat kan worden vastgesteld met apparatuur) en een syndroom
(beschrijvend, dus ‘gevoelens van waardeloosheid’ → symptomencomplex).
Psychiatrie is erg verbonden met cultuur.
Je behandelt eerst datgene waar de persoon het meeste last van heeft. In de
psychiatrie hebben mensen vaak echter comorbiditeit met verslaving of
psychosegevoeligheid. Verder klinisch probleem omdat verschillende stoornissen
een verschillende aanpak hebben die een negatieve uitwerking op elkaar hebben,
maar ze kunnen naast elkaar bestaan.
In de psychiatrie gebeurt er ook veel tegen de zin van mensen in. In een dictatuur is
dit natuurlijk heel handig (opsluiten, maar ook medicatie etc). Is daarmee dus
gevoelig voor misbruik.
Inleidend college strafrecht
Geen tentamenstof.
,Het strafrecht
Privaatrecht is het recht van burgers onderling en van de overheid als die als burger
optreedt (als gelijkwaardige partij)
Publiekrecht regelt situaties waarin de overheid een machtspositie heeft ten opzichte
van buren.
Nederlandse wet is civil law, dus vastgelegd in wetboeken. Verder geen jury, pruiken
en dissenting/concurring opinions (rechters met eigen mening/persoonlijkheid).
Hierdoor rechter minder belang, maar meer de uitleg van de wetboeken.
Materieel strafrecht: welk gedrag is strafbaar, onder welke voorwaarden, wat zijn de
strafuitsluitingsgronden en welke straffen hebben we?
Wetboek van Strafrecht bepaalt niet wat strafbaar is, want strafbaar zijn ook ded
bijzondere wetten.
Naast Nederland heb je ook het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
(EVRM), dus de Nederlandse wetten moeten hiermee in overeenstemming zijn.
Beginselen Nederlandse strafrecht (niet allemaal):
, - Vervolgingsmonopolie OM (geen eigenrichting, dus zelf handhaven). Je mag
niet zelf het recht handhaven.
- Legaliteitsbeginsel. Onderscheid tussen materieel en formeel. Materieel:
belangrijk in democratische rechtsstaat. Je mag iemand niet
vervolgen/straffen voor iets dat op dat moment nog niet strafbaar was.
Formeel: de staat mag alleen handelen op een manier die op wet is voorzien,
zodat je als burger weet wat de staat mag en kan.
- Onschuldpresumptie. Je bent onschuldig totdat het tegendeel is bewezen.
Dus totdat een rechter het tegendeel heeft bewezen.
- Nemo tenetur. Mensen hoeven niet mee te werken aan hun eigen
veroordeling, dus hier valt bijvoorbeeld het zwijgrecht onder.
- Recht op een eerlijk proces. Recht hebben op een tolk, processtukken
ontvangen. Iemand kan dus niet worden veroordeeld zonder dat er een
rechtmatig proces vooraf is gegaan.
- Subsidiariteit (het meest geschikte middel). Het middel.
- Proportionaliteit (geen grotere inbreuk dan nodig). Omvang van de inbreuk.
Het strafproces
Voorbereidend onderzoek (wat is er gebeurt en wie heeft het gedaan)→ onderzoek
ter terechtzitting (als er voldoende bewijs is voor de rechter) → beraadslaging en
uitspraak (door de rechter) → rechtsmiddelen (hoger beroep) → tenuitvoerlegging
De opsporing onder het voorbereidend onderzoek valt onder leiding door de officier
van justitie. Belangrijke rol voor de rechter-commissaris (=rechter die oordeelt of er
bepaalde bevoegdheden mogen worden ingezet, zware inbreuk van verdachten,
getuigen etc). Een verdachte heeft het recht op een advocaat, zwijgrecht etc en
daarvoor moet je wel onder de definitie van een verdachte vallen.
Vervolging
- Opportuniteitsbeginsel: het OM hoeft niet te vervolgen
- Sepot. OM brengt het niet voor de rechter
- Transactie. Verdachte betaalt een geldbedrag, maar bekend hiermee geen
schuld.
- Strafbeschikking. OM zonder tussenkomst van de rechter stelt de schuld vast
en legt een straf op.
Mensen kunnen aan de hand van artikel 12 alsnog iets voor de rechter komt.
- Dagvaarding. Zaak voor de rechter brengen.
Onderzoek ter terechtstelling
Aanwezig:
- Enkelvoudige of meervoudige kamer. Eén of meerdere rechters.
- Advocaat
- Verdachte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lavankesteren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.