De organisatie als hulpmiddel, organisatiekunde. Hoofdstuk 1, organisatie en soorten
instellingen.
De organisatie als hulpmiddel
Hoofdstuk 1: Organisatie en soorten instellingen
Kenmerken van een organisatie
Definitiekwesties
Het Griekse organon, werktuig of hulpmiddel, is afgeleid van het woord organisatie.
Een organisatie is dus een hulpmiddel om iets te bereiken. Meestal is een
organisatie een gezamenlijke poging een doel te bereiken. Om fysieke kracht en
denkkracht te bundelen en taken te verdelen bereik je meer. Een organisatie is dus
een doelgericht samenwerkingsverband. Om doelen te bereiken hebben
medewerkers niet alleen elkaar, maar ook andere middelen nodig, zoals gebouwen
en kantoren, hulpmiddelen en geld. (Een organisatie is een min of meer duurzaam
samenwerkingsverband van mensen en middelen om een gemeenschappelijk doel te
bereiken.)
De duurzaamheid van een organisatie kan van enkele weken tot enkele jaren
variëren. Een organisatiedoel kan zijn: lustrumfeest, zorg voor zieken, een politieke
visie en winst. Het samenwerkingsverband bestaat uit de mensen die zich daarvoor
hebben aangemeld of zijn aangetrokken en de hulpmiddelen die zij daarvoor nodig
hebben. Het aantal samenwerkende mensen zullen met de middelen tot de
organisatiedoelen lijden.
Naast het woord organisatie worden ook woorden als instelling, instituut en inrichting
gebruikt. Het woord organisatie is de algemene, brede term, die voor alle mogelijke
doelgerichte samenwerkingsverbanden te gebruiken is. Het woord instelling is
opgericht met een specifiek doel. Een instituut is de verlatijnste vorm van het woord
instelling. Het woord inrichting verwijst ook naar het doel, het is zo ingericht of
georganiseerd dat het doel bereikt kan worden, zoals een inrichting voor
geestezieken. Met een organisatie kan ook een vereniging worden bedoeld. Maar
kan het ook aangeduid worden in de betekenis van: iets plannen of iets organiseren.
Indelingscriteria
De aantal organisaties kun je indelen op bepaalde doelen die zij nastreven, de
hulpmiddelen die ze gebruiken, hun geschiedenis, de structuur of manier van
werken, de invloed van medewerkers, de rechtsvorm en andere onderscheidende
kenmerken.
Soorten doelstelling
Sociaal-cultureel, maatschappeljk, economisch, politiek, staatsrechtelijk. Een
belangrijke tweedeling is ook wel commercieel of maatschappelijk. Als je
commercieel bent streef je naar winst voor de eigenaren, als je maatschappelijk bent
streef je naar iets goeds en iets nuttigs voor anderen.
De beschikbare hulpmiddelen
- Bron van financiering, commercieel of gesubsidieerd.
- Hoeveelheid beschikbare middelen of aantal medewerkers.
De leeftijd en geschiedenis van de organisatie