College 1
Economie is de studie van de toewijzing van schaarse middelen om aan onbeperkte menselijke
behoeften te voldoen:
Micro-economie houdt zich bezig met de besluitvorming door individuele economische
subjecten zoals bedrijven en consumenten
Macro-economie houdt zich bezig met de totale prestaties van het hele economische
systeem.
De economische theorie is gebaseerd op principes om het gedrag van economische agenten
te analyseren.
Aannames in economie
Economie biedt een objectieve analysemethode, met rigoureuze modellen die menselijk
gedrag voorspellen.
Enkele vereenvoudigingen/aannames:
- Ceteris paribus: alle andere dingen zijn gelijk
- Marginale besluitvorming (wat levert het op als ik iets extra toevoeg)
- Rationele keuze (consistent gedrag -> agenten zullen zich altijd op eenzelfde manier
gedragen, hij kan zijn voorkeuren ranken)
- Representatieve agenten (op basis hiervan worden uitspraken gedaan over de economie, het
gaat om wat ze representeren)
Economische modellen als evenwichtsoefeningen
Ceteris paribus clausule
- Maakt het mogelijk om gedeeltelijk te redeneren.
- Abstracte modellen leren iets over gedrag.
Methode om abstractie te verminderen.
- Modellen kunnen gemakkelijk complexer worden gemaakt.
Hoever kun je gaan door verschillende elementen aan het model toe te voegen en nog steeds in staat
te zijn om te voorspellen hoe mensen zich zullen gedragen -> balans hiertussen:
Consistentie met de realiteit versus nuttigheid
Adam Smith
Vader van de economie
Schaarste: tussen vraag en aanbod
Rationeel gedrag
De representatieve agent zal zich rationeel gedragen, dat betekent dat:
1. Individuen doelgericht zijn
2. Keuzegedrag van individuen consistent is
Consistent gedrag bestaat uit twee dingen (> betekent liever):
1. Volledigheid van alternatieven: hij kan een complete set van alternatieven maken
A > b of b > a of a = b
2. Transitiviteit van alternatieven
Als a > b en b > c, dan is a > c
Rationeel gedrag wordt vaak gezien als egoïstisch gedrag, maar het gaat om:
Voorkeur onderlinge afhankelijkheid -> negatief/positief
1
, Normen en waarden (mens is geen rationele gek): deze spelen ook een rol in de ranking van
wensen
De mens is een individualist en sociaal wezen: eigenbelang, welzijn van anderen en
toewijding aan de samenleving
Rationaliteit gaat niet over een specifiek motief.
Individueel nut/welzijn
Economische problemen hebben betrekking op de toewijzing van schaarse middelen aan
concurrerende behoeften (alleen economische problemen bij schaarste)
Individueel nut (welzijn) = mate van ervaren tevredenheid waarvoor relatief schaarse
middelen beschikbaar zijn
- Subjectief, dat wil zeggen geen reëel getal (verschilt per persoon)
- Voorkeuren zijn exogeen gegeven en stabiel
- Extra verbruik produceert steeds kleinere toenames van nut (afnemend marginaal nut)
Een individu moet verschillende middelen hebben om in wensen te voldoen:
Inkomen = geld -> objectief, je kunt het meten
Wealth = hoeveelheid middelen om in behoeften te voorzien -> objectief
Welfare/nut = waardering van die bronnen -> subjectief
Wellbeing = waardering die onafhankelijk is van de toewijzing van schaarse middelen ->
subjectief (liefde, vriendschap etc.)
Bedrijven produceren de bronnen
Samenvatting
Schaarste dwingt agenten tot het maken van keuzes. Voldoening van behoeften is subjectief ->
individueel welzijn. Productie van schaarse middelen tot eindproducten moet efficiënt + effectief zijn
Wat is je prijs?
Wet van de vraag: er bestaat een omgekeerde relatie tussen de prijs van het goed en het
aantal kopers die bereid zijn te kopen
Een verhoging van de prijs van een goed verhoogt de alternatieve kosten om het te
consumeren
Alle vraag-curves hebben een dalende lijn: als de prijs daalt, neemt de vraag toe
Aanbod
De wet van aanbod: stelt dat, als alle andere factoren gelijk zijn, naarmate de prijs van een
goed of dienst stijgt, de hoeveelheid goederen of diensten die leveranciers aanbieden
toeneemt en vice versa.
2
, Naarmate de prijs van een artikel stijgt, zullen leveranciers proberen hun winst te
maximaliseren door de te koop aangeboden hoeveelheid te vergroten.
De aanbod-curve heeft een stijgende lijn.
Equilibrium: vraag en aanbod zijn in evenwicht -> komt altijd op dit punt uit
Verschuiving van vraag- en aanbodcurve -> niet een
verschuiving langs maar van de curve
Verschuiving van de vraagcurve, door:
1. Voorkeuren en smaak van consumenten
2. Het aantal consumenten
3. Inkomen van consumenten
4. De prijzen en beschikbaarheid van goederen
Verschuiving van aanbodcurve, door:
1. Prijzen van bronnen
2. Technologie
3. Belasting en subsidies
4. Prijzen van andere goederen
5. Het aantal kopers
Vraag en aanbod
Een verandering in de prijs van een goed veroorzaakt een
beweging langs een vaste vraagcurve
Een verandering in een andere variabele die de
gevraagde hoeveelheid beïnvloedt, veroorzaakt een
verschuiving van de gehele vraagcurve.
Samenvatting
Vraagcurve, bijna altijd aflopend.
Aanbodcurve, bijna altijd oplopend.
Evenwicht: waar curves elkaar kruisen.
College 2
Consumenten en producenten
Consumenten: zijn de mensen die besluiten om dingen te kopen op basis van hun behoeften
en wensen -> zij kiezen wat ze kopen
Producenten: zijn de mensen die dingen maken die de behoeften en wensen van
consumenten bevredigen -> kiezen wat en hoe ze iets willen aanbieden
Producenten gedrag
Kosten van een producent hangen af van:
Budget
Productietechniek -> samenstelling van arbeid & kapitaal
Factormarkt -> hoeveelheid en prijs van arbeid en kapitaal
Overheidsbeleid
Verkoopmogelijkheden hangen af van:
Type productmarkt
Overheidsbeleid
Het doel van de producent is om de winst te maximaliseren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieskezijlstra2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.